Doelstelling van 1 miljoen ICT’ers in 2030 is nagenoeg onhaalbaar
In 2030 wil het kabinet één miljoen ICT’ers in Nederland hebben. Dit lijkt echter meer een droom dan een realistisch doel, zo blijkt uit een onderzoek van Intelligence Group en HeadFirst Group.
Op dit moment telt de ICT-beroepsbevolking in Nederland (Q3 2024) ongeveer 583.000 personen. Dit komt neer op 6% van de totale werkzame beroepsbevolking.
De ICT-sector blijft sterk door mannen gedomineerd, blijkt het rapport van Intelligence Group en HeadFirst Group. Maar liefst 84% van de werkzame ICT’ers is man, tegenover slechts 16% vrouw. Hoewel het aandeel vrouwen tussen 2013 en eind 2022 gestaag groeide van 14% naar een piek van 18%, is dit percentage sinds 2022 weer licht gedaald.
In de ICT-sector werkt 13% als zelfstandig professional, een groep die momenteel uit ongeveer 78.000 personen bestaat. In 2023 waren dit er nog 69.000, wat betekent dat de groep sindsdien met 13% is gegroeid. Daarnaast zijn er 15.000 ondernemers, zoals directeur-grootaandeelhouders (DGA’s) of ICT’ers met personeel in dienst.
Van de ICT’ers in loondienst heeft ongeveer twee derde een vast contract. Minder dan een vijfde (18%) werkt op basis van een tijdelijk contract, zoals een jaarcontract. Binnen deze groep bevinden zich ook ICT’ers die via detachering werken. Zij hebben een dubbele rol: in loondienst bij een detacheringsbedrijf en tegelijkertijd onderdeel van de flexibele schil van andere organisaties.
420.000 nieuwe ICT’ers in vijf jaar tijd?
Het kabinet streeft naar een toename van bijna 420.000 ICT’ers in de komende vijf jaar. Maar is dit wel haalbaar?
Het rapport schetst vier mogelijke toekomstscenario’s voor de ontwikkeling van de ICT-beroepsbevolking tot 2030. Zelfs in het meest optimistische scenario, waarbij sprake is van explosieve groei, zou Nederland in 2030 maximaal 862.000 ICT’ers tellen. Meer realistische scenario’s voorspellen echter een aantal tussen de 628.000 en 783.000.
Vier scenario’s voor de toekomst:
- Explosieve groei: In dit scenario neemt het aantal ICT’ers exponentieel toe tot 8,2% van de beroepsbevolking in 2030, wat neerkomt op 862.000 personen. Dit zou een stijging van 48% zijn ten opzichte van 2024.
- Lineaire groei: Bij een lineaire groei groeit het aandeel ICT’ers naar 7,4% in 2030, oftewel 783.000 personen. Dit betekent een toename van bijna 34% vergeleken met 2024.
- Stabilisatie: In een scenario van stabilisatie groeit het aantal ICT’ers licht naar 628.000 in 2030. Dit komt neer op een aandeel van 6,0%, slechts 8% meer dan in 2024.
- Krimp: In het meest pessimistische scenario groeit het aantal ICT’ers nog licht tot 2026, maar daalt daarna naar 4,3% in 2030. Dit betekent een afname naar 452.000 ICT’ers, een daling van 23% ten opzichte van 2024. Dit aandeel is vergelijkbaar met het niveau van begin 2018.
De onderzoekers stellen dat stabilisatie momenteel het meest waarschijnlijke scenario is. Dit komt vooral door de structurele krapte op de arbeidsmarkt. Het is moeilijk om zij-instromers bij of om te scholen om aan de groeiende vraag te voldoen. Bovendien concurreren andere sectoren, zoals de zorg, het onderwijs en de techniek, om dezelfde arbeidskrachten.
De onderzoekers roepen de politiek, het bedrijfsleven en academische instellingen op om in actie te komen. “Voldoende ICT’ers zijn essentieel om de digitale transformatie van bedrijven en de samenleving te versnellen.”
Kortom, er is nog genoeg werk aan de winkel.
