CSRD sijpelt door naar hele Nederlandse zorgsector
De komst van de CSRD en CSDDD heeft geen directe impact op zorginstellingen in Nederland. Toch zal de sector volop aan de slag moeten gaan om informatie aan te kunnen leveren aan bedrijven die wel moeten voldoen aan de regelgeving, schrijven experts van BOUF.
De Commissie Von der Leyen – het equivalent van een kabinet, maar op Europees niveau – heeft van klimaat en duurzaamheid een groot speerpunt gemaakt in de afgelopen jaren.
Dat is politiek gezien ook niet zo vreemd. Bij de verkiezingen voor het Europese Parlement in 2019 waren er twee duidelijke winnaars: zowel de groenen als de liberalen in Europa waren flink gegroeid. Logisch dus dat van duurzaamheids- en klimaatbeleid een speerpunt wordt gemaakt. De klimaatcrisis aanpakken kan immers makkelijker zijn op Europees niveau.
Het speerpunt van de commissie werd dan ook de European Green Deal, een pakket aan maatregelen dat de natuur en het klimaat moet beschermen. Het doel is altijd zeer breed geweest: van de bescherming van bossen tot recycling, koolstofemissieregels en landbouwregels.
Beleid uit de Green Deal is onder andere het Europees systeem voor emissiehandel, waardoor bedrijven betalen voor het uitstoten van broeikasgassen; het aanmoedigen van biologische en duurzame landbouw via het ‘From Farm To Fork’- programma; en wetten die de biodiversiteit moeten bevorderen.
Het is echter moeilijk om precies door te krijgen wat voor effect op milieu en klimaat grote organisaties eigenlijk hebben. Een bedrijf kan immers zelf prachtige groene hoofdkantoren hebben en alléén maar groene energie gebruiken, maar als het producten doorverkoopt van onderaannemers die op kolen werken, is het netto-effect toch negatief.
De Commissie had hier een oplossing voor: de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). De grootste Europese bedrijven krijgen daardoor sinds dit jaar de verplichting om verslag te doen van de effecten van hun bedrijfsvoering, inclusief die van hun leveranciers en onderleveranciers: de zogeheten ‘ketenverantwoording’.
De hele leverantieketen moet op deze manier verslag doen van hun effecten op klimaat en milieu. De EU hoeft niet zelf bij elke kleine organisatie te vragen wat hun milieu-impact is, maar vraagt alleen om verslag van de grootste organisaties, die krijgen dan weer de verantwoordelijkheid om de rest van de keten uit te vragen.
Op het moment zijn er geen consequenties verbonden aan de duurzaamheidsdata die op deze manier wordt verzameld: dit is nog slechts stap één, waarbij de data überhaupt wordt verzameld. Zeer recent is een nieuwe richtlijn aangenomen, de Corporate Sustainability Due Diligence & amending Directive (CSDDD), waarmee er in de toekomst wel een verplichting komt om negatieve impact op mensenrechten en milieu aan te pakken.
Toch heeft dit beleid al wel degelijk invloed op de zorg in Nederland. Grote zorgverzekeraars zijn immers “groot genoeg” voor de Europese regels: ze hebben een verantwoordingsplicht onder het CSRD. Omdat zij zorg en medicijnen inkopen bij ziekenhuizen, huisartsenpraktijken, apotheken en allerlei andere organisaties van zorgverleners in Nederland, zijn al die organisaties hun “leveranciers”.
Daardoor zit eigenlijk de hele Nederlandse zorg in hun leverantieketen en moeten zij duurzaamheidsdata ontvangen van de zorgverleners. Daardoor moeten zij duurzaamheidsdata ontvangen van de zorgverleners. Wanneer er door de CSDDD verplichtingen op het gebied van duurzaamheid bij komen, zal dit ook verplichtingen opleveren verder in de “keten”: bij de zorgverlener. In de komende jaren zullen we zien hoe dit er in de praktijk uit gaat zien.
