‘Armoederegelingen van gemeente Utrecht voor verbetering vatbaar’
De armoederegelingen van de gemeente Utrecht zijn voor verbetering vatbaar. Dat blijkt uit onderzoek van Purpose.
Rond 2009 verkeerde Nederland in een financiële crisis. Zo kromp onze economie dat jaar volgens cijfers van het CBS met maar liefst 3,6%. Vanaf 2013 is ons land aan het herstellen van de crisis. Sindsdien hebben veel mensen geprofiteerd van deze economische ontwikkelingen.
Maar het gaat beslist niet om de gehele Nederlandse bevolking, vertelt Dick Jan Abbringh, oprichter van Purpose. “Voor dit deel van de samenleving bestaan allerlei armoederegelingen. Maar wat blijkt: binnen tal van gemeenten blijft jaarlijks vaak veel geld over om armoede te bestrijden.”
Dat geldt ook voor de gemeente Utrecht, die Purpose afgelopen jaar inschakelde. Het adviesbureau voerde een onderzoek uit en nam de armoederegelingen van de Domstad onder de loep. Daarbij stelde het onder andere vast of de regelingen bekend zijn bij de doelgroepen. Ook keek het naar het aanvraagproces.
Ruim 50.000
Momenteel telt Utrecht zo’n 357.000 inwoners. 15% daarvan heeft een inkomen tot 120% van het sociaal minimum. Voor een alleenstaande van minimaal 21 jaar oud komt dat dit jaar neer op zo’n €1.200 (bruto), voor samenwonenden gaat het om ongeveer €1.800 (bruto).
Dit deel van de Utrechtse bevolking – het gaat om ruim 50.000 inwoners – kan gebruikmaken van vier armoederegelingen. Ten eerste is er de U-pas (die toegankelijk is voor inwoners met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum). Daarmee krijg je korting op allerlei zaken zoals bibliotheek- en zwembadabonnementen.
Daarnaast kunnen inwoners in Utrecht een beroep doen op bijzondere bijstand. Die is bedoeld om onvoorziene extra kosten te kunnen betalen. Verder bestaat er de individuele inkomenstoeslag, waar inwoners gebruik van kunnen maken als ze 3 jaar achter elkaar een laag inkomen hebben gehad.
Ook is het in individuele gevallen mogelijk dat de gemeente Utrecht sommige belastingen van iemand kwijtscheldt. Het gaat dan bijvoorbeeld om de onroerendezaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing, rioolrechtenheffing, waterschapsbelasting en de hondenbelasting.
“De overige armoederegelingen van de gemeente Utrecht, de provincie Utrecht en de Rijksoverheid vallen buiten de scope van dit onderzoek”, licht Abbringh toe.
Verbeterpunten
Het onderzoek van Purpose toont aan dat verschillende kanalen en complexe aanvraagprocedures problemen veroorzaken bij het verstrekken van de armoederegelingen. “Creëer meer eenheid tussen regelingen door aanvragen te combineren, te versimpelen en te bundelen onder één positief merk”, luidt het advies.
Op dit moment moeten Utrechters zelf aan de bel trekken om gebruik te maken van een bepaalde armoederegeling. Het probleem is echter dat sommige inwoners simpelweg niet weten waar ze recht op hebben of nog nooit van een bepaalde armoederegeling hebben gehoord.
Purpose raadt Utrecht aan om zijn inwoners proactief te benaderen over de regelingen door de gegevens van de verschillende regelingen met elkaar te koppelen. Dan blijkt bijvoorbeeld dat iemand met een individuele inkomenstoeslag ook zijn gemeentelijke belastingen mag laten kwijtschelden.
Amsterdam pakt het al op deze manier aan. Door de gegevens van de verschillende armoederegelingen met elkaar te koppelen en inwoners proactief te benaderen, vond de gemeente 5.000 rechthebbenden wier gemeentelijke belastingen inmiddels zijn kwijtgescholden.
Nauwer samenwerken met het UWV en werkgeversallianties is een andere aanbeveling van Purpose. “Tevens is het nuttig om het lokale en regionale bedrijfsleven te stimuleren om zich betrokken te voelen over dit gezamenlijke probleem. De gemeente moet bedrijven die willen helpen uiteraard zo goed mogelijk ondersteunen.”
