Ecorys ontwikkelt methodiek voor mengen bedrijvigheid en wonen
Nederland kampt met groeiende ruimtedruk. Efficiënt omgaan met de beschikbare ruimte is dan ook cruciaal. Daarin speelt het samen laten gaan van bedrijvigheid en wonen binnen hetzelfde gebied een belangrijke rol. Ecorys ontwikkelde een methodiek om overheden te begeleiden in de aanpak van deze zogeheten functiemenging.
Nederland is één van de dichtstbevolkte landen ter wereld, en de laatste decennia stijgt de druk op de beschikbare ruimte ook nog eens in rap tempo. Zo nam de ruimte voor werken tussen 1996 en 2020 met maar liefst 44% toe.
In dezelfde periode steeg de ruimte voor wonen met ‘slechts’ 10%, maar ondertussen kampt ons land wel met enorme woningnood. De geplande 900.000 extra woningen die daar verandering in moeten brengen, zullen uiteraard ook de nodige ruimte in beslag nemen. Tel daarbij op de druk op onze natuurlijke leefomgeving, en het moge duidelijk zijn dat de ruimtedruk in Nederland de komende jaren alleen maar verder zal oplopen.
Eén van de middelen om efficiënt om te gaan met de schaarse ruimte is functiemanging, een vorm van stedelijke ontwikkeling waarbij residentiële, commerciële, institutionele en recreatieve functies fysiek worden geïntegreerd. Dit kan op verschillende schaalniveaus – van één gebouw tot een bouwblok of hele wijk.
Functievermenging kan onder meer bijdragen aan een hogere bebouwingsdichtheid en kleinere afstanden tussen woningen, werklocaties, winkels en andere voorzieningen. Ook ontstaat binnen dergelijke compacte stedelijke ontwikkeling synergie tussen diverse functies. Zo dienen bewoners als clientèle van winkels en vormen die winkels weer handige voorzieningen voor de bewoners.
Functievermenging in vier stappen
Ecorys richt zich in zijn nieuwe methodiek specifiek op functievermenging tussen bedrijvigheid en wonen. De methodiek – die zowel voor bestaande als nieuwe locaties kan worden gebruikt – maakt inzichtelijk welke bedrijvigheid geschikt is om te mengen met wonen en hoe dit ruimtelijk ingevuld kan worden. Dat kan overheden helpen bij het aanscherpen of omvormen van beleid en het opstellen van bestemmings- en/of omgevingsplannen.
De methodiek bestaat grofweg uit vier stappen. Om een goed beeld te krijgen van de huidige situatie, begint Ecorys met een analyse van de huidige bedrijvigheid. “Dit is belangrijk alvorens beleid te ontwikkelen of aan te scherpen, of een gebied te (her)ontwikkelen”, aldus het bureau voor economische, ruimtelijke en sociale ontwikkeling.
In de tweede stap analyseert Ecorys de mengbaarheid van de bedrijvigheid. Gekeken wordt welke bedrijvigheid gemengd kan worden met wonen en op welke manier. Daarbij wordt bedrijvigheid ingedeeld in vier categorieën, met aan het ene uiterste ‘goed mengbaar’ en aan het andere uiterste ‘niet mengbaar’.
In stap drie wordt samen met de opdrachtgever afgebakend welke bedrijvigheid gewenst is op de locatie. Vervolgens stelt Ecorys de kenmerken en eisen van de verschillende doelgroepen vast. Denk onder meer aan eisen voor infrastructuur, pandkenmerken en milieu-categorieën. Wanneer het een bestaande locatie betreft, volgt ook een vergelijking van de eisen van de doelgroepen met de huidige locatie.
De laatste stap bestaat uit het samen ontwikkelen van één of meerdere potentiële programmeringen voor de locatie. “Dit geeft een duidelijk doel om de komende jaren op te sturen als het gaat om een bestaande locatie”, aldus Ecorys. “Voor een gebiedsontwikkeling biedt het richting voor het ontwerp en handvatten voor het uiteindelijke omgevingsplan en de invulling van de locatie.”
