Kosten nieuw Waals parlementsgebouw met 360% overschreden
De kosten van het nieuwe parlementsgebouw van het Waalse Gewest (in België) zijn meer dan vier keer zo hoog uitgevallen als begroot. Dat is één van de conclusies uit een onderzoeksrapport van AT Osborne.
Aanvankelijk was het nieuwe parlementsgebouw in Namen – de hoofdstad van Wallonië – geraamd op €10 miljoen. Enkele maanden geleden werd echter duidelijk dat het budget bij aanvang al €20,86 miljoen bedroeg. En daar blijft het niet bij, concludeert AT Osborne, dat uitgaat van een eindfactuur van maar liefst €46,11 miljoen.
Ook bij een gerelateerd bouwproject krijgt de Waalse overheid een hogere rekening op haar bord dan oorspronkelijk begroot, meldt het adviesbureau. Zo was de tunnel tussen het nieuwe parlementsgebouw en de parkeerplaats geraamd op €900.000, maar volgens AT Osborne gaat het uiteindelijk om €3 miljoen.
Toen afgelopen september aan het licht kwam dat het budget voor het parlementsgebouw nog vóór de realisatie ervan reeds twee keer was overschreden, greep Jean-Claude Marcourt, voorzitter van het Waalse parlement, in door AT Osborne in te schakelen.
Wie krijgt de schuld?
Volgens de Vlaamse krant De Morgen kan de griffier van het Waalse parlement, Frédéric Janssens, aansprakelijk worden gehouden voor de forse budgetoverschrijdingen (van bij elkaar opgeteld ruim €38 miljoen).
Janssens is als griffier eindverantwoordelijk voor het ambtelijke apparaat van het Waalse parlement. Hij is daarmee ook verantwoordelijk voor de voortgang van de besproken bouwprojecten. Hierdoor kon hij zonder democratische controle (van het Waalse parlement) allerlei aanpassingen doorvoeren.
Toen in september 2022 duidelijk werd dat het budget van €10 miljoen nog voor de bouw reeds was verdubbeld in omvang, werd Janssens voor een periode van een half jaar geschorst.
De Waalse parlementsvoorzitter Marcourt gaat ook niet volledig vrijuit. Hij vormt in zijn rol samen met zes andere leden het Bureau, dat in principe leidinggeeft aan Janssens. Wat dat betreft is Marcourt dus deels verantwoordelijk voor de financiële malaise.
Welke stappen nu zullen volgen is nog niet precies duidelijk. Zo zou de Waalse Rekenkamer bijvoorbeeld kunnen worden ingeschakeld om een onafhankelijke onderzoek uit te voeren – een maatregel waar het Waalse parlementslid Manu Disabato (Ecolo) om vraagt in de Belgische krant Le Soir.
Wij doen het heus niet beter
In Nederland gaat het er in zekere zin niet heel veel beter aan toe dan in het Waalse Gewest. Zo ging het nodige mis in de aanloop naar de verbouwing van het Haagse Binnenhof.
In deze soap verdedigden architecten, politici en ambtenaren hun eigen belangen, met als resultaat dat een definitief renovatieontwerp behoorlijk lang op zich heeft laten wachten. In 2019 werden ook in ons land de experts van AT Osborne ingeschakeld, die het renovatieproject inmiddels in goede banen leiden.
Hoe zat het ook al weer?
Sinds 1993 is België naast een koninkrijk ook officieel een federatie. Deze bestaat uit drie gewesten die alle drie een eigen parlement hebben (naast het federale parlement): het Vlaamse parlement, het Waalse parlement en het parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Daarnaast kent België eveneens drie gemeenschappen. Daarvan beschikken alleen de Franstalige en de Duitstalige gemeenschap over een eigen parlement, wat komt doordat de Vlaamstalige gemeenschap en het Vlaamse Gewest sinds 1980 zijn samengevoegd (en dus bestaat enkel het Vlaamse parlement).
De federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen hebben elk aparte bevoegdheden. Zo gaat de federale overheid bijvoorbeeld over de sociale zekerheid en buitenlandse zaken, terwijl de gewesten onder andere verantwoordelijk zijn voor ruimtelijke ordening en energiebeleid.
De gemeenschappen zijn bevoegd voor persoonsgebonden kwesties, zoals het onderwijsbeleid. In het tweetalige Brussel wordt dit dus geregeld door het parlement van de Franstalige gemeenschap en het Vlaamse parlement (waar het parlement voor de Vlaamstalige gemeenschap dus deel van uitmaakt).
