Het familiebedrijf kraakt en zucht onder moeilijke omstandigheden

24 oktober 2022 Consultancy.nl

Nederlandse familiebedrijven maken zich grote zorgen over de moeilijke externe omstandigheden. Bovendien belooft de toekomst er ook niet makkelijker op te worden. Dat blijkt uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit in samenwerking met RSM en Van Lanschot Kempen.

Voor het onderzoek werd een enquête gehouden onder meer dan 100 bestuurders en eigenaren van familiebedrijven. Op basis van hun input komen ze tot een zorgwekkende constatering: “Het familiebedrijf – van oudsher de motor van de Nederlandse economie – kraakt en zucht.”

Het segment kraakt omdat familiebedrijven te maken hebben met het uitdagende landschap van de (naderende) recessie, hoge inflatie, ontplofte energieprijzen en meer. En de sector zucht omdat velen van mening zijn dat de overheid hen vooralsnog in de steek laat en geen duidelijkheid biedt.

Rangschikking van factoren die het meest urgent zijn voor familiebedrijf

“De familiebedrijven in Nederland bevinden zich in zwaar weer”, zegt Roberto Flören, hoogleraar Familiebedrijven bij Nyenrode Business Universiteit.

Hun hogere kosten kunnen familiebedrijven veelal niet doorberekenen aan hun leverancier/consument. 20% van de familiebedrijven ziet de torenhoge energieprijs als de meeste urgente zorg (niet verrassend maken vooral energie-intensieve bedrijven zich grote zorgen), terwijl ook 20% aangeeft dat de onzekere inkoopprijzen de meest urgente uitdaging vormen.

“Maar liefst 45% van de directeuren geeft aan dat de hoge prijzen van grondstoffen en energie disruptief zijn voor hun bedrijfsmodel”, aldus Flören. “Eén op de zes directeuren vreest zelfs voor de continuïteit van hun bedrijf op de langere termijn.”

Meest urgente factor voor familiebedrijf + Mate waarin familiebedrijf energie-intensief is

Over de hele linie is de grootste zorg echter de schaarste aan kundig personeel. Meer dan de helft van de ondervraagde directeuren geeft aan dat de arbeidsmarktkrapte de continuïteit van de productie/dienstverlening van hun bedrijf in gevaar brengt.

Verder lezen: Bestuurders van familiebedrijven bezorgd over schaarste.

Ook maken directeuren zich zorgen over de stijgende personeelskosten die gepaard gaan met het aan boord houden (en werven) van talent. Meer dan zes op de tien bedrijven verwachten dat hun winstmarge voor de komende twaalf maanden lager zal uitvallen door de stijgende personeelskosten.

“Gemiddeld genomen leidt het personeelstekort tot een afname van de winstmarge van 12%. Ook zullen familiebedrijven 10% minder investeren in innovatie”, zegt Flören.

“Duidelijk is dat veel familiebedrijven gebukt gaan onder de groeiende kosten. Het ondernemersklimaat is op zijn minst uitdagend te noemen en dat terwijl veel bedrijven nog herstellende zijn van de gevolgen van de corona-epidemie en de lockdowns.”

Verwachte verschil winstmarges van familiebedrijven de komende twaalf maanden ten opzichte van de afgelopen twaalf maanden door de arbeidsmarktkrapte

Sommige familiebedrijven draait de huidige crisis de nek om. In energie-intensieve sectoren gebeurt dit zelfs op grote schaal, omdat bedrijven weinig vet op de botten hebben – denk aan bakkers, fruittelers, maakbedrijven, enzovoorts. Ook de bedrijven die door corona met een fikse belastingschuld kampen gaan het “erg lastig” krijgen, voorspelt het rapport.

Waar is de overheid?

Opvallend is dat 75% van de familiebedrijven van mening is dat het kabinet onvoldoende aandacht schenkt aan de belangen van de Nederlandse familiebedrijven.

Ze zijn ontevreden over de op Prinsjesdag gepresenteerde maatregelen, die zorgen voor een verschuiving van lasten op arbeid naar lasten op vermogen. 63% van de familiebedrijven verwacht dat de kabinetsmaatregelen negatief uitpakken voor hun bedrijf.

Reacties van directeuren van familiebedrijven op de op Prinsjesdag gepresenteerde maatregelen

Daarnaast verwachten vooral grote familiebedrijven dat de versobering van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) zal leiden tot problemen met de betaalbaarheid van de bedrijfsopvolging. Zowel een verlaging van de BOR-vrijstelling in de schenken erfbelasting (47%) als een afschaffing van de doorschuifregeling in de inkomstenbelasting voor bedrijfsoverdrachten (44%) verslechtert de betaalbaarheid van de bedrijfsopvolging.

Het onderzoek van Nyenrode Business Universiteit, RSM en Van Lanschot Kempen werd gehouden alvorens het kabinet de TEK-regeling in het leven riep (gerichte financiële ondersteuning voor energie-intensieve mkb-bedrijven).

Maar afgaande op de kritiek van belangengroeperingen (die over het algemeen vinden dat de regeling te laat van kracht zal gaan, namelijk pas in het tweede kwartaal van 2023) is het nog maar de vraag of de TEK-regeling het sentiment onder dga’s en eigenaren van familiebedrijven ten positieve kan keren.

More on: RSM
Netherlands
Company profile
RSM
RSM is a Netherlands partner of Consultancy.org
Partnership information »
Partnership information

Consultancy.org works with three partnership levels: Local, Regional and Global.

RSM is a Local partner of Consultancy.org in Netherlands.

Upgrade or more information? Get in touch with our team for details.