Te veel vrouwen haken af voor technisch onderwijs
Ondanks verwoede pogingen van de overheid, komen er nog altijd maar weinig vrouwen terecht in de technologiesector. Slechts 15% van alle Nederlandse wiskundigen, technici en IT-specialisten is vrouw. PwC geeft in een nieuw rapport aanbevelingen “om meer meisjes en vrouwen naar opkomende technologieën te trekken en daar te houden”.
Terwijl innovatieve technologieën als data-analyse, kunstmatige intelligentie en robotica de wereld om ons heen veranderen, lijkt er in één ding maar weinig vooruitgang te zitten: er zijn nog altijd maar weinig vrouwen actief in de sector die deze technologische hoogstandjes voortbrengt. De afgelopen tien jaar heeft de Nederlandse overheid met allerlei campagnes geprobeerd meer meisjes te interesseren voor bètavakken. Dit is zeker niet zonder resultaat gebleven: het aantal meisjes dat op havo en vwo een natuur & techniek-profiel kiest is sinds 2008 verdriedubbeld. Helaas komt uiteindelijk slechts een klein deel van deze groep in de technische sector terecht.
“De pijplijn van voortgezet onderwijs naar een technische studie en uiteindelijk een carrière in bètatechniek ‘lekt’ nog op veel plekken”, stelt Jan Willem Velthuijsen, hoofdeconoom van PwC: “We hebben het studieleven van een meisje in kaart gebracht en daaruit blijkt dat momenteel een derde voor natuur en techniek kiest. Van die groep komt weer slechts een derde in een zogenoemde STEM-studie (science, technology, engineering en mathematics) terecht.” Wat het aandeel vrouwen in de techsector nog verder verkleint is dat het grootste deel van de vrouwen die een (gedeeltelijke) STEM-studie volgt uiteindelijk kiest voor een baan buiten de technologie.
“Voor onze samenleving blijft dat een gemiste kans, want als maar de helft van de bevolking bezig is met het ontwikkelen van nieuwe technologieën, lopen consumenten de inzichten, innovaties en oplossingen van de andere helft mis”, aldus Velthuijsen. Hij voegt toe dat het tekort aan vrouwen in de technologie de al bestaande verdien- en kanskloof tussen mannen en vrouwen in de samenleving alleen maar verder vergroot: “Vrouwen met STEM-gerelateerd werk verdienen 35% meer in vergelijking met vrouwen die niet werkzaam zijn in deze industrieën. Maar het gaat niet alleen om het salaris. Het berooft vrouwen ook van ervaring opdoen met nieuwe technologieën, die in de nabije toekomst belangrijker worden.”
Volgens Velthuijsen wordt het gebrek aan diversiteit in technische beroepen grotendeels veroorzaakt door diepgewortelde overtuigingen, ons huidige onderwijssysteem en de ervaringen die meisjes en vrouwen hierin opdoen: “Een probleem van ons onderwijssysteem lijkt te zijn dat het vaak ‘masculien’ is ingericht. En dan denk ik ook aan kleine dingen. Zo worden de scheikundelessen nog vaak gevuld met proefjes die vooral jongens leuk vinden. Wij jongens vonden het prachtig als de docent ‘per ongeluk’ waterstofsulfide, oftewel rotte-eierengas maakten. Daarna waren we voor het leven aangehaakt. Op de meisjes hadden dit soort proefjes een heel ander effect. Ze noteerden ijverig de molecuulstructuren in hun schrift. En als het dan opeens begon te stinken, renden ze gillend het leslokaal uit. Voor het leven afgehaakt.”
Vrouwelijke rolmodellen
PwC doet verschillende aanbevelingen die moeten zorgen dat meisjes en vrouwen kiezen voor techniek en niet afhaken tijdens of na hun studie. Zo moeten aanwijzingen die leiden tot prestatiebeperkende stereotypen worden vermeden: “Verplaats bijvoorbeeld de vakjes waar kandidaten wordt gevraagd hun geslacht en etniciteit te vermelden van het begin naar het einde van een toets.” Ook adviseert het bureau feedback te geven over de prestaties van meisjes in STEM-vakken: “Laat regelmatig weten hoe goed meisjes het doen in STEM-vakken in vergelijking met andere vakken. Deze feedback kan helpen bestaande overtuigingen te verminderen.”
Verder wordt onder meer aangeraden verwijzingen naar geslacht – masculiene woorden als ‘assertief’ en ‘onafhankelijk’ – te verwijderen uit vacatureteksten: “Bij het zoeken naar banen kijken vrouwen meer naar zaken als de bedrijfscultuur, waarden en managementstijl.” Tot slot wordt nog gewezen op het belang van rolmodellen: “Hang bijvoorbeeld in school posters op waarop meer meisjes te zien zijn die een scheikunde- of natuurkundeproef doen. Of denk aan portretten van vrouwen die succesvol waren of zijn in techniek. Op jonge leeftijd zijn rolmodellen zeer bepalend voor de keuze die meisjes en jongens maken. Vrouwen voor de klas kunnen daar ook bij helpen.”
Lees ook: Verdienen mannen (veel) meer dan vrouwen? Helemaal niet waar.
