Berenschot: Personeelsoverschot in ouderenzorg
De ouderenzorg kampt de komende jaren niet met een tekort aan personeel. Door de diverse ingezette maatregelen van de overheid en zorgaanbieders kampt de zorgsector eerder met een overschot dan een tekort. Pas tussen 2025 en 2050 ontstaat een kentering. Dat stelt Berenschot in het boek ‘De vergrijzing voorbij', dat gisteren is overhandigd aan VWS staatssecretaris Martin van Rijn.
Tekort of overschot?
De conclusie van Berenschot gaat haaks in op diverse waarschuwingen die onlangs door adviesbureaus en instellingen zijn afgegeven. Zo concludeerde KPMG eind vorig jaar op basis van internationaal onderzoek dat de wereldwijde zorgsector, ook die van Nederland, de komende tien jaar juist geleidelijk te maken zou krijgen met een aanzienlijk capaciteitsprobleem. Ook het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Zorginnovatieforum hebben in de afgelopen periode gewaarschuwd voor een personeelstekort.
Nieuwe definitie van vergrijzing
"De werkgelegenheid in de ouderenzorg zal de komende jaren dalen om pas in de periode 2025 tot 2050, wanneer het aantal 75-plussers boven de miljoen komt, echt te gaan stijgen", aldus Eveline Castelijns, consultant bij het organisatieadviesbureau. De berekening van Berenschot is gebaseerd op twee constateringen. Allereerst een nieuwe definitie van het begrip vergrijzing: niet 65+, maar 75+. "Hierdoor wijzigt de vraag naar zorg in absolute aantallen: niet iedere 65-plusser heeft een zorgvraag. Bovendien leven mensen langer én in betere gezondheid." Daarnaast verandert ook de aard van de zorgvraag. "Mensen willen langer zelfstandig thuis wonen en zo veel mogelijk zelfredzaam zijn. Dit sluit aan op de ontwikkeling van het scheiden van wonen en zorg, de extramuralisering. Dit zal in veel gevallen niet kunnen zonder ondersteuning van familie, vrienden of buren. Deze mantelzorgers zullen een deel van de taken van de professionele zorgverlener overnemen".
Als zich al tekorten voordoen, worden die veroorzaakt door de lokale arbeidsmarktomstandigheden of hebben ze betrekking op een specifiek functieniveau. Dergelijke tekorten zijn eenvoudig op organisatieniveau op te vangen door omscholing of een andere taakverdeling. Castelijns: "Bovendien kan ook arbeidsbesparende technologie in de toekomst een oplossing bieden. Hier wordt nu beperkt op ingezet, vermoedelijk omdat er momenteel voldoende zorgpersoneel voorhanden is".
