De belangrijkste inkooptrends voor 2024
Het op lijn brengen van de inkoopfunctie met de business en strategie is de belangrijkste inkooptrend van 2024. Dat blijkt uit onderzoek van Supply Value onder 150 inkopers door het land.
Al jaren spreken inkopers over het belang voor de inkoopafdeling om meer waarde te leveren aan de ‘business’. Toch stond het onderwerp niet eerder op de eerste plek. het Inkooptrends-onderzoek van Supply Value wordt al sinds 2010 uitgevoerd.
“Organisaties realiseren zich steeds meer dat inkoop niet alleen een operationele functie is, maar ook een strategische rol speelt in het behalen van zakelijke doelstellingen”, zegt Gert van Beek, Managing Consultant bij Supply Value.
Door het nauwer laten aansluiten van inkoop op de bredere organisatiestrategie kunnen inkoopbeslissingen en -processen meer waarde genereren, stelt Van Beek. “Het begrijpen van en inspelen op de zakelijke doelen stelt inkoopprofessionals in staat om leveranciersrelaties, risicobeheer en duurzaamheidsaspecten beter te beheren. Ook wordt meer waarde geleverd aan afdelingen zoals marketing, productontwikkeling, supply chain en financiën.”
De opkomst van het thema kan niet los worden gezien van de impact van grote externe ontwikkelingen – zoals Covid-19, de onzekerheid op de economische markten en de hoge inflatie – op de bedrijfsvoering van organisaties. “Inkoop helpt organisaties bij het effectiever en efficiënter aanpassen aan disrupties. En dit draagt dan weer bij aan het concurrentievoordeel. Daarmee is het niet geheel verrassend dat deze trend nu op nummer één is geëindigd.”
Inkopers die deze trend in de praktijk willen toepassen worden door Supply Value geadviseerd om continu aandacht te besteden aan het afstemmen van inkoop op de organisatiedoelstellingen. “Door continu de belangen en verwachtingen van stakeholders en klanten te analyseren, kan inkoop een belangrijke bijdrage leveren door het aanbod vanuit de markt af te stemmen op de interne behoefte.”
Voor het vertalen van de algemene bedrijfsstrategie naar een concrete inkoopstrategie maken veel organsiaties gebruik van de OGSM-methode (objectives, goals, strategies and measures). Van Beek: “De OGSM-methode is een geschikt hulpmiddel om de organisatiestrategie te vertalen naar de onderliggende inkoopniveaus door een vertaalslag te maken naar teams en individuen. Door deze methode toe te passen kan inkoop concreet aan de slag gaan met de organisatiedoelen.”
Samenwerking met leveranciers
Ook op plek twee staat een andere trend dan vorig jaar: samenwerking met leveranciers. “De meeste inkopers zijn zich bewust dat het aangaan van partnerschappen de efficiëntie kan verhogen, risico’s kan verminderen en innovatie kan stimuleren door de expertise van leveranciers te benutten. Aanvullend kan een partnerschap resulteren in flexibelere supply chains en betere respons op marktveranderingen.”
“In een toenemende globaliserende wereld waarin supply chains steeds complexer en verbondener worden, is het bouwen van hechte samenwerkingen met leveranciers essentieel voor het behalen of behouden van een concurrentievoordeel.”
Contractmanagement
Op drie staat contractmanagement. Dit omvat het systematisch vastleggen, monitoren en evalueren van alle contractuele verplichtingen en prestaties. Contractmanagement is belangrijk omdat het organisaties in staat stelt om juridische risico’s te minimaliseren en tegelijkertijd operationele efficiëntie te bevorderen.
Van Beek: “Inkopers realiseren zich dat goed contractbeheer en -management bijdraagt aan transparantie, waardoor mogelijke geschillen worden voorkomen en de samenwerking met leveranciers wordt verbeterd. Het gaat verder dan alleen de ondertekening van contracten en omvat het proactief managen van contractuele relaties om maximale waarde te genereren.”
“Bovendien draagt contractmanagement bij aan kostenbeheersing, omdat het helpt bij het identificeren van mogelijkheden voor kostenbesparingen en het optimaliseren van contractuele voorwaarden”, legt hij uit. “Kortom, contractmanagement is van vitaal belang voor organisaties die streven naar effectieve risicobeheersing, naleving van regelgeving en het maximaliseren van waarde uit hun (contractuele) relaties.”
De top van inkooptrends voor 2024 bestaat verder uit leveranciersmanagement, het optimaliseren van inkoopprocessen, duurzaam inkopen, risicomanagement, het vroegtijdig betrekken van leveranciers, het verbeteren van het inkoopbeleid en digitalisering van de inkoopprocessen.
En AI dan?
Opvallend aan de top van 2024 is dat het inzetten van kunstmatige intelligentie (zoals ChatGPT) niet hoger staat dan de 19 de plek. “Dat vinden we zelf ook opvallend”, erkent Van Beek, die leidinggaf aan het onderzoeksteam. “Terwijl AI veel potentie heeft om het inkoopvak naar een hoger niveau te tillen. Kortom, hier is nog veel werk aan de winkel voor inkopers.”
“Het gebruiken van AI en ChatGPT kan een essentiële bijdrage leveren aan het automatiseren van gestandaardiseerde processen en het snel genereren van inkoopspecifieke inhoud. Hierdoor kan de productiviteit van inkopers aanzienlijk worden verhoogd, kan de dienstverlening richting de interne klant sneller worden uitgevoerd en kunnen besluiten beter onderbouwd en sneller genomen worden.”
Sectorale verschillen
Supply Value keek in zijn onderzoek ook naar de verschillende tussen sectoren.
In de (semi-)overheid geven inkopers meer prioriteit aan contractmanagement. Dit kan volgens de onderzoekers verklaard worden doordat transparantie, wettelijke naleving en verantwoording bij het besteden van belastinggeld belangrijk is in de publieke sector. Ook duurzaam inkopen staat hoger op de prioriteitenlijst, in lijn met de maatschappelijke verantwoordelijkheid die de overheid draagt.
Inkopers in de industrie (productie van goederen en materialen) zijn onder andere meer gefocust op inkoopbesparingen, risicomanagement en leveranciersmanagement (gericht op het waarborgen van supply chain-stabiliteit en het minimaliseren van productieonderbrekingen). “Dit zijn ontwikkelingen die typisch zijn voor organisaties die winstgedreven zijn”, zegt Van Beek.
