Van visie naar tastbare waarde: Arbo Unie zet data in voor vitale mensen
Arbo Unie heeft een duidelijke ambitie: de meest vooruitstrevende arbodienstverlener zijn om de vitaliteit en gezondheid van werkende mensen te bevorderen, zodat ze lekker in hun vel zitten. Dat data en technologie daarin een cruciale rol kunnen spelen is voor Arbo Unie glashelder, maar hoe precies was een veel lastigere vraag. Anderson MacGyver hielp met het neerzetten van een stevig fundament dat Arbo Unie’s visie vertaalt in tastbare waarde. Een terugblik op de reis tot nu toe.
Het waren enkele bewogen jaren voor Arbo Unie. Als bedrijf dat zich volledig toewijdt aan het verbeteren van de veiligheid en omstandigheden waarin mensen werken, zag Arbo Unie zich met de coronapandemie geconfronteerd met een uitdaging die haar weerga niet kent.
Het was echter ook een leerzame tijd, blikt CHO en RvB-lid Willem van Rhenen terug: “De waarde van digitale oplossingen heeft zich nog eens extra bewezen. De pandemie versterkte de noodzaak tot innovatie en heeft ons nog bewuster gemaakt van de rol die data en technologie kunnen spelen in het realiseren van onze strategische ambitie.”
Het is niet dat Arbo Unie nog niets deed met data. Jaren geleden is al een model ontwikkeld om langdurig ziekteverzuim te voorspellen onder de 1,2 miljoen werknemers die de arbodienst bedient via zijn opdrachtgevers. “Ook dat is gebaseerd op data en een algoritme”, aldus Van Rhenen.
Arbo Unie wilde echter grotere stappen zetten, en daarvoor was meer nodig. Eind 2021 werd Anderson MacGyver aan boord gehaald. Kort daarna werd Anna Geraedts aangesteld als Data Science Manager, gevolgd door Bas de Wit als Chief Information Officer. Het was het begin van een multidisciplinaire samenwerking tussen Arbo Unie, Anderson MacGyver en Inergy, een bedrijf gespecialiseerd in data en analytics.
Opwaartse spiraal
Aan visie ontbrak het binnen Arbo Unie niet. Van Rhenen, tevens hoogleraar Engagement & Productivity aan Nyenrode, ziet data-analyse als waardevolle aanvulling op de aloude wetenschappelijke methode van toetsing, bevestiging of weerlegging.
“Traditioneel neem je ‘evidence-based’-beslissingen, die worden ondersteund door feiten na onderzoek. Met de beschikbaarheid van data kun je dat ook omdraaien: op basis van trends en patronen kan uit de gegevens zelf iets ontstaan.”
Als voorbeeld noemt hij het formele onderscheid tussen een meestal werkgerelateerde burn-out en een psychische stoornis zoals depressie, waarbij op basis van data een overlap in symptomen aan het licht kan komen. Door schijnbaar verschillende problemen onbevooroordeeld te benaderen vanuit de juiste gegevens, kun je ze mogelijk op een overeenkomstige manier oplossen. “Dat is een interessant nevenvoordeel”, legt hij uit.
In dergelijke toepassingen ziet hij ook een opwaartse spiraal, aangezien de in het proces gegenereerde data wordt verrijkt met nieuwe data en inzichten, eventueel uit andere bronnen, en vervolgens weer teruggaat het proces in. “Zo maken we onze diensten telkens beter.”
Lonkend perspectief
Kortom, genoeg waardevolle ideeën – maar hoe zet je die om in concrete resultaten? “Het is voor veel organisaties moeilijk om van een visie naar tastbare businessimpact te gaan”, stelt Tim Beswick, die als programmamanager bij het project betrokken is vanuit Anderson MacGyver.
Voor die impact is het essentieel dat de data en digitalisering nauw aansluiten op de bedrijfsambities. Daarom werd in samenspraak met Anderson MacGyver gekozen voor een programmatische aanpak, met een duidelijke structuur en doelstellingen.
“Uiteindelijk gaat het om het realiseren van een organisatiebrede samenwerking, inclusief de gebruikers.”
“Onze eerste stap was het maken van een programmaontwerp”, vertelt Beswick. “Van bedrijfswaarde-gerelateerde doelen tot een structuur waarin we concrete dataproducten creëerden en tegelijkertijd werkten aan een duurzaam datafundament.”
Daarbij werd heel bewust de samenwerking opgezocht met alle stakeholders, benadrukt Geraedts. “Vooral de eerste maanden heb ik input gezocht op alle niveaus, inclusief de Raad van Bestuur: wat zijn de belangrijkste pijnpunten, waar zien mensen nieuwe kansen en waar willen we als organisatie uiteindelijk naartoe?”
“De steun van de directie is cruciaal en dataprofessionals zijn belangrijk, maar uiteindelijk gaat het om het realiseren van een organisatiebrede samenwerking, inclusief de gebruikers”, voegt Beswick toe. “Een lonkend perspectief op alle niveaus – waarbij de samenhang van alle stappen en initiatieven ook voor iedereen duidelijk is – is daarbij cruciaal.”
Ontdekkingsreizen
Het dataprogramma was onderverdeeld in vijf stromen: het realiseren van data awareness, governance en organisatie, het datafundament, platform- en dataproductrealisatie en het materialiseren van de potentiële waarde door het definiëren, prioriteren en plannen van de data-initiatieven.
“Dat waren stuk voor stuk ontdekkingsreizen”, geeft Beswick aan. “Het was een constante zoektocht naar de juiste balans tussen zaken onder de motorkap, zoals data-architectuur en datakwaliteit in de fundering, en de businessimpact door waardeproducerende dataproducten.”
En uiteraard liep het team daarbij weer tegen verschillende uitdagingen aan. “Bijvoorbeeld dat sommige klanten of individuele gebruikers op verschillende manieren in de systemen konden staan”, vertelt Geraedts.
Anton Bubberman, die vanuit Anderson MacGyver ook betrokken was bij het opstellen van het programma, vertelt dat ook privacyvraagstukken een belangrijke rol speelden. “Denk aan de juiste omgang met persoonsgegevens en het voldoen aan wetgeving. Met name medische privacy ligt erg gevoelig.”
“De kind- en tienerfase liggen al achter ons en we hebben nu een adolescente data-organisatie.”
Stuk voor stuk werden alle kwesties aangepakt, vertelt Van Rhenen. “Mensen gaven om elkaar en redeneerden niet vanuit individuele belangen, maar vanuit het grotere geheel. Ook Anderson MacGyver was echt onderdeel van het geheel. Dit was grotendeels de verdienste van Tim. Hij heeft het samen met Anna Geraedts van de grond getrokken en dat verdient wat mij betreft een 10-plus.”
De ruggengraat staat
Inmiddels beginnen de eerste duidelijke resultaten zich af te tekenen. Bubberman: “We hebben een datawarehouse opgezet dat voor de middellange termijn gebruikt kan worden. Daarnaast zijn we er in een enorm krappe arbeidsmarkt in geslaagd om binnen een kwartaal ongeveer een dozijn dataprofessionals te werven.”
Van Rhenen ziet deze “energieke club dataprofessionals” als het grootste succes tot nu toe. “Ze kijken vanuit een holistisch perspectief naar de business en zoeken de samenwerking op.”
Al met al is de CHO zeer te spreken over de opbrengst tot nu toe. “De kind- en tienerfase liggen al achter ons en we hebben nu een adolescente data-organisatie. We creëren waarde en daarbij hebben we meer vooruitgang en impact geboekt dan ik vooraf had gehoopt.”
“De ruggengraat staat en we kunnen nu echt aan de slag met data”, voegt Bubberman toe.
Sneeuwbaleffect
Vanuit deze ruggengraat kunnen de volgende slagen worden gemaakt. “Momenteel worstelen we nog met het extraheren van data uit een aantal cruciale systemen”, aldus Bubberman. “Ook moeten nieuwe databronnen worden toegevoegd om op basis daarvan nieuwe use cases te krijgen. Als dat eenmaal is opgelost, krijg je automatisch een sneeuwbaleffect.”
“Data ligt door de hele organisatie verspreid als sneeuw op de grond, klaar om opgerold te worden door de sneeuwbal die we hebben gecreëerd en in beweging is gebracht – ook door de business”, vult Beswick aan.
Het is nu aan de data-afdeling om “op te durven staan en deze waarde ook te claimen”, geeft Van Rhenen aan. “Onze toekomstige kracht wordt immers bepaald door dit team in samenwerking met de rest van de organisatie. Dat zie je nu gebeuren: mensen bewegen mee en worden zich bewust van de mogelijkheden.”
Daarin speelde Anderson MacGyver een grote rol, stelt Geraedts. “Verschillende consultants met uiteenlopende kennis en ervaring als echte sparringpartners kregen de organisatie en de Raad van Bestuur mee. De betrokkenheid van Anton was fundamenteel om alles rondom datamanagement van de grond te krijgen, zoals het datawarehouse en de data-architectuur.”
“Er is in anderhalf jaar veel gebeurd en bereikt”, concludeert een tevreden Van Rhenen.
