Het kompas van RiskSphere: Henk-Jelle Reitsma’s route van risico’s naar kansen
Risico en duurzaamheid. Lange tijd werden ze gezien als twee losstaande thema’s. Maar nu de opwarming van de aarde onontkoombaar is en steeds strengere ESG-wetten worden ingevoerd, winnen de bedrijfsrisico’s rond duurzaamheid in hoog tempo aan urgentie. Het dit jaar opgerichte RiskSphere helpt organisaties met het managen van deze risico’s, maar wil vooral ook laten zien welke kansen duurzaamheid biedt. We spraken erover met oprichter Henk-Jelle Reitsma.
Er is deze zomer geen ontkomen meer aan. Wereldwijd worden warmterecords gezet en vervolgens weer verbroken. De opwarming van de aarde is niet langer een dystopisch toekomstbeeld – we zitten er middenin.
Daarmee verandert ook de blik op duurzaamheid vanuit de boardroom. Was het eerst iets dat bedrijven er ‘een beetje bij deden’ (of niet), inmiddels geldt het als misschien wel hét grootste bedrijfsrisico.
Neem het nieuwste Global Risks Report van Marsh McLennan: vijf van de tien grootste kortetermijnrisico’s zijn milieugerelateerd. Bij de langetermijnrisico’s gaat het zelfs om de gehele top vier. Bedrijven vrezen dat we er niet in slagen de opwarming af te remmen en om te gaan met de gevolgen ervan. Andere veelgenoemde risico’s zijn natuurrampen, extreem weer, het verlies aan biodiversiteit en de ineenstorting van ecosystemen.
Het begin van RiskSphere
Henk-Jelle Reitsma houdt zich al jaren bezig met sustainability risk. Hij zag met eigen ogen hoe het onderwerp steeds meer op de voorgrond kwam te staan. “Natuurlijk waren bedrijven al sinds de jaren 80 bezig met duurzaamheid in zijn vele incarnaties – denk aan MVO en CSR – maar ESG en sustainability risk in de huidige vorm was enkele jaren geleden nog een thema op de achtergrond”, geeft hij aan.
Vorig jaar besloot Reitsma zich volledig te storten op het onderwerp. Zo zag RiskSphere het levenslicht. Reitsma startte het bureau onder de paraplu van The Hup, een groep bedrijven waar ook Solid Professionals toe behoort.
Bij het uitdenken van het nieuwe bureau hanteerde Reitsma één duidelijk “design principle”, zo legt hij uit: “‘Relevante dingen doen, met positieve mensen, bij mooie klanten.’ Een belangrijk onderdeel daarvan was het helpen van die mooie klanten bij de opgaven rondom sustainability.”
“Dit is een thema dat mij om twee redenen aanspreekt: ik vind het intrinsiek belangrijk om een bijdrage te leveren aan de noodzakelijk transitie én ik vind het intellectueel uitdagend om bezig te zijn met een onderwerp dat nog zo in beweging is.”
Het team van RiskSphere bedient klanten over de hele cyclus van sustainability risk. “Van inzicht in de risico’s en kansen, via dashboarding en reporting, naar verbeter- en veranderprogramma’s. Over deze hele cyclus hebben we ervaring en kennis”, aldus Reitsma.
“Hier komt ook de kracht van samenwerken met The Hup tot uitdrukking”, legt hij uit. “We hebben zelf als RiskSphere kennis en kunde in huis, maar kunnen ook bijschalen vanuit bijvoorbeeld het consultancykantoor van Solid Professionals of hun grote interimcommunity.”
Duurzaam omdat het moet…
Veel van het klantwerk dat RiskSphere doet komt vanuit een “regulatory-gedreven agenda”, vertelt hij. “Dus: voldoen aan wet- en regelgeving rondom ESG en sustainability op het gebied van bijvoorbeeld stresstests, reporting of datamanagement.”
De snelle ontwikkeling van het sustainability risk-vakgebied wordt dan ook extra aangejaagd door overheden, met Brussel voorop. “De beweging vanuit onder andere de EU en daarna de ECB om het als één van de kernthema’s neer zetten heeft een niet te overschatten impact gehad op de agenda van bedrijven in alle sectoren. Financial services, zeker, maar eigenlijk is er geen sector die niet in meer of mindere mate aan de slag moet met de kansen en risico’s.”
… en omdat het goed is
Reitsma kan zich goed vinden in de voortrekkersrol die de EU hiermee heeft genomen op het wereldtoneel. “Veel grote transities zijn moeilijk om alleen bottom-up te laten ontstaan, zeker als het snel en consistent moet gebeuren. Dan is public policy een geijkt middel om verandering te initiëren, af te dwingen en aan te jagen. Als we kijken naar Europa heeft de Europese Commissie overduidelijk een centraal thema gemaakt van de klimaattransitie en daarbij breder gekeken naar ESG.”
“Dat de EC dan de ECB gebruikt als hefboom om via de financiële sector verandering af te dwingen bij primair de banken, maar secundair – via het kredietbeleid – de brede economie, vind ik een logische stap. Dit is best een stretch van het mandaat van de ECB, behalve als je het zoals zij doen gooit op de langetermijn-financiële stabiliteit – waar ze volgens mij wel een punt hebben.”
Wel pleit hij ervoor dat bedrijven duurzaamheid niet enkel als compliance-thema zien. “We denken dat het ook intrinsiek belangrijk moet worden gevonden. Het ‘voldoen aan de regeltjes’ moet geen doel op zich worden, al was het maar omdat het werkelijk van belang is voor bedrijven om zichzelf opnieuw uit te vinden in termen van hun businessmodel.”
De bijl slijpen
Voor nu is hij in ieder geval blij dat wetgeving de transitie richting een duurzame economie versnelt. “We zien op dit moment – mede door de CSRD – een groeiend besef bij bedrijven buiten financial services en kleiner dan corporates dat er nu echt actie nodig is.”
“RiskSphere heeft zijn basis in de financial services, maar we zoeken op dit moment actief verbinding met grotere mkb-bedrijven en kleinere corporates in andere sectoren om onze kennis en kunde aan te bieden bij de stappen die daar nu moeten worden gezet.”
De geboden expertise blijkt ook daar zeer welkom. “We merken dat bedrijven vaak maar beginnen, zonder echt te hebben nagedacht over het langetermijnplan en – misschien nog wel fundamenteler – het ‘waarom’. Ga je aan de slag met sustainability en ESG omdat je ‘aan de regeltjes wil voldoen’ – wat overigens een legitieme reden is – of omdat je de organisatie toekomstbestendig wilt maken? Of omdat je daarmee jezelf aantrekkelijker maakt voor talent van de toekomst? Of allemaal?”
“Wij gaan altijd in dialoog met de klant om die beweegredenen boven tafel te krijgen en op basis daarvan een plan te maken. Liever iets langer nadenken en dan succes boeken dan meteen aan de slag zonder echt plan. Zoals Abraham Lincoln zei: ‘Als ik vijf minuten krijg om een boom om te kappen, besteed ik de eerste drie minuten aan het slijpen van de bijl.’”
Dagelijks positieve impact
Bij RiskSphere zelf lijkt de bijl in ieder geval scherp. “We zijn blij met hoe het gaat. De website en marketing zijn goed op stoom aan het komen, wat helpt qua branding en het neerzetten van de interne cultuur. Onze consultants hebben dagelijks positieve impact bij opdrachtgevers, en we groeien. We zijn binnenkort met vijf man, en de ambitie is om voor einde jaar met acht à negen consultants te zijn.”
“Onze ambitie is niet groei op zich, maar als het helpt om impact te hebben dan is er de ruimte voor. Ultiem is de ambitie in lijn met mijn mantra toen ik RiskSphere begon: ‘relevante dingen doen, met positieve mensen, bij mooie klanten’.”
