Capaciteitsmanagement kan druk op zorgpersoneel verlichten
Door de hoge druk op de zorgketen is er binnen de sector veel focus op hoe efficiënt met de beschikbare capaciteit kan worden omgegaan. Volgens een nieuw onderzoek van Supply Value is er veel winst te behalen door het slimmer plannen van middelen, ook wel capaciteitsmanagement genoemd.
Overwerkte collega’s, gestreste planners en managers die moeite hebben om hun doelstellingen te halen. De druk op de gezondheidszorg neemt de laatste jaren sterk toe, met als gevolg dat het systeem piept en kraakt.
De vraag naar zorg neemt toe omdat we als bevolking langer leven en de samenleving vergrijst. Tegelijkertijd kampt de zorg met een tekort aan personeel, onder meer door de krappe arbeidsmarkt en het feit dat het verzuim binnen de sector recordniveaus bereikt.
De hoge druk leidt tot onaangename situaties, in de eerste plaats voor patiënten. Een voorbeeld van hoe nijpend de situatie is: in 2021 werd in 28,7% van de gevallen de zogeheten Treeknorm overschreden. Dat betekent dat ruim een kwart van de patiënten langer moest wachten op hun behandeling dan wettelijk is ingeregeld.
Samen met de Universiteit Twente deed Supply Value onderzoek naar de toegangstijd voor radiotherapie. Voordat de radiotherapie bij kankerpatiënten begint, moeten er meerdere afspraken worden ingepland (voorbehandelingsfase).
De doorlichting laat zien dat 79% van de reguliere patiënten hun behandeling startte binnen de Treeknorm van 21 dagen. Voor de subacute patiënten startte slechts 70% hun behandeling binnen 7 dagen. Kortom, werk aan de winkel voor de afdeling radiotherapie.
Capaciteitsmanagement biedt uitkomst
Uit het onderzoek komt meteen ook een oplossingsrichting naar voren: slim capaciteitsmanagement. Capaciteitsmanagement is het vakgebied dat zich bezighoudt met het optimaal afstemmen van de vraag naar arbeid (werkaanbod) en de inzet van personeel (aanbod van arbeid) en overige bedrijfsmiddelen.
De onderzoekers ontwikkelden een wiskundig model waarmee meerdere afspraken en patiënten met verschillende tumortypes efficiënt kunnen worden ingepland. “Door toepassing van het nieuwe blauwdrukschema zou 100% van de patiënten (zowel regulier als subacuut) binnen de Treeknorm met hun behandeling beginnen”, zegt Afien Ploeg, die leidinggaf aan het onderzoek. “De Treeknorm zou zelfs met een toename van 50% aan nieuwe patiënten in alle gevallen worden gehaald.”
Volgens Ploeg laat het onderzoek ook zien dat capaciteitsmanagement bovendien de patiëntreis kan verbeteren. Het steeds moeten terugkomen naar ziekenhuizen voor afspraken is een veelgehoorde klacht van patiënten. Met behulp van slimme planning kunnen patiënten bijvoorbeeld in één dag alle afspraken doorlopen en zelfs al met hun behandeling beginnen.
Het model van Supply Value werd ontwikkeld in samenwerking met Instituut Verbeeten. Hoewel het model zich in dit onderzoek richtte op de planningsprocessen binnen de afdeling radiotherapie, kan het volgens de onderzoekers worden toegepast in elk zorgdomein waar planning centraal staat in de levering van de dienstverlening.
