Amsterdam volgt advies AEF en wil Jaap Edenbaan overnemen
De gemeente Amsterdam wil eigenaar worden van de Jaap Edenbaan. Alleen dan kan de benodigde renovatie en verduurzaming van de schaatsbaan worden gefinancierd, stelt wethouder Sofyan Mbarki. Met het plan volgt de gemeente een advies dat AEF in 2020 al uitbracht.
Toen de Jaap Edenbaan in 1961 haar deuren opende was het pas de derde 400 meterbaan ter wereld. Anno 2022 is de naar de legendarische schaatser vernoemde ovaal ’s werelds oudste nog in gebruik zijnde kunstijsbaan.
Dat de jaren beginnen te tellen is inmiddels goed te zien. Mede daarom besloten de gemeente Amsterdam en de stichting Jaap Eden IJsbaan in 2019 dat de baan flink op de schop moest. Andersson Elffers Felix (AEF) werd ingeschakeld om onderzoek te doen naar verschillende aspecten van deze herontwikkeling.
Het bureau adviseerde destijds om het eigenaarschap van de ijsbaan over te laten gaan van de stichting Jaap Eden IJsbaan naar de gemeente. Dit omdat de stichting “naar alle waarschijnlijkheid” de benodigde €25 tot €45 miljoen niet kon opbrengen zonder gemeentegarantie, en het verstrekken van dergelijke garantie geen gemeentebeleid meer is.
“Dit betekent dat er alleen ruimte is om te investeren als het eigendom en de erfpacht over gaat naar de gemeente”, schreven de onderzoekers begin 2020 in hun rapport.
Wethouder Mbarki (verantwoordelijk voor de portefeuille Sport) trekt nu dezelfde conclusie, waarbij hij opmerkt dat het financiële tekort van de stichting voor de renovatie intussen alleen maar groter is geworden door de sterke stijging van de energieprijzen en bouwkosten. Door beperkt eigen vermogen is een beroep op andere geldschieters niet mogelijk.
Ook verder uitstel van de renovatie is geen optie. De 400 meterbaan is aan het einde van haar levensduur. Om straks in oktober weer rondjes te kunnen rijden op de baan moet ze worden vervangen.
Dus moet de gemeente volgens Mbarki nu investeren en eigenaar worden. “Een investering als deze in een publieke voorziening vraagt om meer zeggenschap, gelet op de continuïteit van de voorziening en het belang van het complex voor de stad”, geeft hij aan.
Ook kan de Jaap Edenbaan – nu nog een flinke CO2-uitstoter – onder eigenaarschap van de gemeente geleidelijk verduurzamen. Zo moet de restwarmte bijvoorbeeld worden opgeslagen om terug te leveren aan energiemaatschappijen of later zelf weer te gebruiken.
Volgens het overnameplan beëindigt de gemeente het erfpachtcontract met de stichting, die vervolgens huurder wordt van het complex. Mbarki laat weten dat de stichting het plan steunt. “Hiermee wordt de continuïteit van het ijscomplex behouden en het belang van de schaatser vooropgesteld.”
Deze maand beslist het college over de voorwaarden. In zijn advies uit 2020 stelde AEF dat daarin in ieder geval moet worden opgenomen dat het contract alleen bij “zeer zwaarwegende aspecten” kan worden ontbonden.
