EY-adviseur Jan Peter Balkenende benoemd tot minister van Staat
EY-adviseur Jan Peter Balkenende is benoemd tot minister van Staat – een eretitel die in uitzonderlijke gevallen bij koninklijk besluit wordt toegekend aan oud-bestuurders.
Balkenende werd voor het eerst minister-president van ons land in 2002, na de Tweede Kamerverkiezingen die plaatsvonden kort na de moord op politicus Pim Fortuyn. Het eerste kabinet Balkenende viel al na 87 dagen, met name door de bestuurlijke onervarenheid van coalitiegenoot LPF.
Hierna leidde Balkenende tot en met 2010 in totaal nog drie kabinetten, werd vervolgens benoemd tot hoogleraar aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en tot partner bij accountant- en adviesbureau EY. En sinds deze maand is hij dus ook minister van Staat.
Vandaag de dag is een minister van Staat vooral een ceremoniële functie, waarmee voormalige ministers, premiers en vicepresidenten van de Raad van State worden geëerd voor hun verdiensten. Zo kregen Wim Kok (PvdA), Els Borst (D66) en Ruud Lubbers (CDA) in het verleden de titel toegekend.
Op dit moment telt ons land acht levende ministers van Staat. Naast Balkenende gaat het om Hans van den Broek (CDA), Frits Korthals Altes (VVD), Herman Tjeenk Willink (PvdA), Sybilla Dekker (VVD), Jaap de Hoop Scheffer (CDA), Winnie Sorgdrager (D66) en Piet Hein Donner (CDA).
Er bestaan overigens geen welomschreven criteria om minister van Staat te kunnen worden, net zoals de titel geen wettelijke basis kent.
Soms meer dan eretitel
Hoewel het de facto dus vooral een eretitel betreft, kunnen ministers van Staat wel door de regering worden ingeschakeld als adviseur, worden gevraagd om de regering bij bepaalde gebeurtenissen te representeren of worden belast met speciale opdrachten.
Dat laatstgenoemde gebeurde in het recente verleden toen Willem-Alexander en Máxima zich hadden verloofd. De vader van de bruid – Jorge Zorreguieta – was minister van landbouw geweest tijdens het dictatoriale regime van Videla in Argentinië. Hierom stelde de Nederlandse regering zijn aanwezigheid op het huwelijksfeest niet op prijs.
Minister van Staat Max van der Stoel (PvdA) werd destijds ingeschakeld door de Nederlandse regering. Met behulp van zijn diplomatieke vaardigheden zorgde Van der Stoel ervoor dat vader Zorreguieta niet op het huwelijk zou verschijnen, zonder daarbij een rel te veroorzaken
Niet alleen politieke ervaring
Balkenende begon ruim tien jaar geleden bij EY als partner binnen de Corporate Responsibility-praktijk. Deze rol vervulde hij meer dan vijf jaar (tot en met juni 2016). Sindsdien is de oud-premier als extern adviseur verbonden aan het accountants- en adviesbureau.
Naast zijn werkzaamheden voor EY en zijn hoogleraarschap aan de Erasmus Universiteit, bekleedde Balkenende de afgelopen jaren nog enkele andere functies. Zo was hij bijvoorbeeld enige tijd onderdeel van de raad van commissarissen van ING.
Verder is Balkenende sinds 2021 ook werkzaam als (geassocieerd) partner bij Hague Corporate Affaires, een consultancybureau (met zo’n 25 professionals) dat zich richt op vraagstukken op het gebied van publieke relaties en communicatie.
