Royal HaskoningDHV: ‘Overheid moet openbaar vervoer goedkoper maken’
De Nederlandse overheid moet maatregelen nemen om het openbaar vervoer goedkoper te maken, zo betoogt Royal HaskoningDHV. Het kabinet kan hierbij lering trekken uit initiatieven uit het buitenland.
Door de Covid-19-pandemie werkte een groot deel van de Nederlandse bevolking vele maanden verplicht vanuit huis. Logischerwijs werd in deze periode stukken minder gebruikgemaakt van het openbaar vervoer. Dat is niet zonder gevolgen gebleven voor de sector.
Veel openbaarvervoerorganisaties in ons land ontvangen weliswaar subsidie van de overheid, maar zijn daarnaast afhankelijk van de verkoop van kaartjes en abonnementen. Wanneer die inkomstenbron (grotendeels) wegvalt – zoals tijdens de coronacrisis – ontstaan tekorten.
Deze geldtekorten leiden tot allerlei problemen. Zo worden sommige openbaarvervoersorganisaties ondertussen gedwongen om in sommige delen van ons land de frequentie van de dienstverlening te verlagen of zelfs lijnen te schrappen.
En dus is het tijd dat de overheid zo snel mogelijk ingrijpt, vindt Wilco Bos, expert openbaar vervoer bij ingenieurs- en adviesbureau Royal HaskoningDHV. “Ook omdat de auto door de mondiale ontwikkelingen een steeds minder betaalbaar alternatief is geworden”, verwijst Bos in gesprek met radiozender BNR naar de brandstofprijzen, die naar recordhoogtes zijn gestegen door de inval van Rusland in Oekraïne.
Nu ook talloze andere producten – waaronder uiteraard gas en elektriciteit – veel duurder zijn geworden, zoeken veel Nederlanders naar manieren om te besparen. Voor mensen die veel met bus, tram of trein reizen, kunnen lagere openbaarvervoertarieven hier vanzelfsprekend bij helpen. En dat gebeurt reeds in verschillende landen om ons heen.
Zo voerde Duitsland deze zomer een ticket in waarmee je voor slechts negen euro een hele maand gebruik kunt maken van het (regionale) openbaar vervoer, terwijl Spanje korte en middellange treinreizen tot het eind van dit jaar gratis heeft gemaakt.
Bos spoort onze regering op BNR aan om zo spoedig mogelijk vergelijkbare stappen te zetten. “Nederland heeft op dit moment enkel de accijns op brandstof verlaagd. Het zou in plaats daarvan duurzamer zijn om bijvoorbeeld ook de ov-abonnementsprijzen te verlagen.”
Het grote voordeel van deze specifieke maatregel? Reizigers kiezen hierdoor structureel voor de trein, bus, tram en metro in plaats van incidenteel. En dat is goed voor het klimaat én voor openbaarvervoerorganisaties, die zo meer zekerheid krijgen over hun inkomstenstromen.
Gratis openbaar vervoer
Sommige landen gaan verder dan het verlagen van abonnements- en ticketprijzen om hun bevolking te stimuleren het openbaar vervoer te nemen. Zoals Luxemburg, waar inwoners sinds het voorjaar van 2020 gratis reizen met treinen, bussen en trams.
Kan dat ook worden ingevoerd voor al het openbaar vervoer in Nederland? Ja, maar hier hangt wel een prijskaartje aan van een slordige €4 miljard, meldt de NOS. “En als alleen treinkaartjes gratis zouden worden gemaakt, gaat het om een kostenpost van iets meer dan €2 miljard.”