Nederland is Europese koploper in de energietransitie
Nederland gaat aan kop in de Europese energietransitie, zo concludeert Oliver Wyman in de zojuist gepubliceerde Green Transition Index.
Voor wie de laatste jaren nog weleens de krant opensloeg komen de bevindingen van het wereldwijde strategieadviesbureau wellicht als een verrassing: wanneer het aankwam op de omslag naar duurzame energie kwam Nederland de afgelopen jaren steevast uit de bus als het slechtste jongetje in de klas.
En inderdaad, met 27% van alle elektriciteit opgewekt uit hernieuwbare bronnen (in 2020) scoren we ook volgens Oliver Wyman ver beneden gemiddeld. De onderzoekers keken echter naar veel meer factoren, en opgeteld komt Nederland helemaal bovenaan.
Sterker nog: zelfs binnen de categorie nuts – waaronder dus ook de achterblijvende duurzame elektriciteitsopwekking valt – scoren we hoger dan alle andere 28 onderzochte landen. Dat komt omdat Nederland uitstekend presteert op het gebied van energietransitie-technologieën als batterijopslag (2e plek) groene waterstofprojecten (3e) en het afvangen en opslaan van CO2 (4e).
De andere categorie waarin Nederland de eerste plaats inneemt is afval. Daarbinnen staan we helemaal bovenaan op het gebied van de recyclinginspanningen en op de vijfde plek wat betreft het aantal afvalstortplaatsen per hoofd van de bevolking.
Doortastende overheidsmaatregelen
De basis voor het Nederlandse succes werd volgens Oliver Wyman gelegd door “doortastende overheidsmaatregelen” gericht op de ambitie om in 2050 een 100% circulaire economie te hebben en in 2030 al 50% minder grondstoffen te verbruiken.
“Om de doelstellingen te halen introduceerde het land in 2019 een regelmatig geactualiseerd uitvoeringsprogramma met actieplannen in vijf focussectoren: kunststoffen, consumentengoederen, productie, bouw en biomassa en voedsel”, aldus de onderzoekers.
Als voorbeeld wijzen ze op de aanstaande invoering van uitgebreide productenverantwoordelijkheid (UPV) voor textiel, waarmee modeketens vanaf volgend jaar verantwoordelijk worden voor de inzameling, recycling, het hergebruik en de afvalfase van de producten die zij op de markt brengen.
Duurzaam vervoer, schadelijke gasverslaving
In totaal namen de onderzoekers zeven categorieën onder de loep. Naast nuts en afval zijn dat economie, natuur, productie, vervoer en gebouwen.
Nederland doet het ook goed op het gebied van vervoer, dankzij een lage gemiddelde CO2-uitstoot van nieuwe personenauto’s en hoge adoptie van elektrische en andere personenauto’s die rijden op alternatieve brandstoffen.
Uiteraard is er echter ook ruimte voor verbetering. Neem het openbaar vervoer: ondanks dat Nederland van alle onderzochte landen de één na hoogste bevolkingsdichtheid heeft, behoren we op dit gebied tot de onderste zes landen.
Ook binnen de gebouwen-categorie doen we het niet goed, met een plekje tussen de zeven slechtst scorende landen. Dit heeft vooral te maken met onze ‘oude vertrouwde’ gasverslaving: de Groningse gasbel zorgde dat we jarenlang onbezorgd konden stoken, waardoor gas nu nog altijd goed is voor 90% van de verwarming van onze huizen (inclusief het water).
De rest
Andere landen die het binnen Europa goed doen zijn Denemarken, dat met een gemiddelde score van 57 nauwelijks onderdoet voor Nederland (57,4). Daarachter volgen Estland en Oostenrijk (beide 55,4), Frankrijk (55,1) en het Verenigd Koninkrijk (54,9).
Helemaal onderaan vinden we Litouwen (39,4), Bulgarije (34,5) en Cyprus, dat met 26,9 de overtuigende hekkensluiter is. “Cyprus worstelt in de meeste categorieën”, aldus de onderzoekers. “Het staat op de laatste plaats in de categorieën natuur en afval, en op de één-na-laatste plaats in de categorieën industrie, nuts en vervoer.”
