Vrouwen in tech: ‘Het gaat erom dat iedereen een gelijke kans heeft’

De Nederlandse IT-sector wordt nog altijd gedomineerd door mannen: slechts 18% van de professionals binnen de sector is vrouw. Digital Power scoort flink boven dit gemiddelde: bij de specialist in datagedreven werken is 30% vrouw. We vroegen vier van hen hoe het ze bevalt in de tech. Lopen ze tegen vooroordelen aan? En is het een probleem dat vrouwen nog steeds zo in de minderheid zijn?

De clichés zijn even talrijk als bekend: vrouwen begrijpen niets van techniek, computers zijn voor jongens, data-analisten zitten het liefst alleen op een zolderkamer – en ga zo maar door. Wie bij Digital Power binnenloopt ziet al snel hoe weinig er klopt van dergelijke stereotypen. Een aanzienlijk deel van de consultants is vrouw, en de sfeer ademt juist openheid en gezelligheid.

Nienke Halma werkt bij Digital Power als Data Analytics Consultant. Ze kan tevreden vaststellen dat de meeste vooroordelen rond vrouwen en IT inmiddels wel de wereld uit zijn. “Ik ervaar zelf geen vooroordelen ten opzichte van vrouwen in het techdomein”, geeft ze aan.

Ook Senior Data Analytics Consultant Eiske Jensma-Van der Lei ervaart dat vrouwen anno 2022 prima op hun plek zijn binnen de IT. “Wat ik zie is dat er juist meer en meer vrouwen in technische functies bij bedrijven werken. Ook bij Digital Power hebben we een goede man-vrouwverhouding. Vooroordelen kom ik persoonlijk eigenlijk niet tegen.”

Customer experience-specialist Mila van der Zwaag beaamt dat het bij Digital Power niet uitmaakt of je nou vrouw of man bent. “Er heerst een vrije cultuur en wordt geen oordeel geveld op basis van iemands gender.”

Ook bij opdrachtgevers speelt het nauwelijks – als ze al verschil merkt, is dat juist omdat klanten blij zijn dat een vrouw zich bij het team voegt. “Of dit dan weer terecht is, is een volgende vraag – zelf vind ik iemands gender onbelangrijk. Het gaat om je skills, persoonlijkheid en ervaring.”

Karin Vloemans, ook customer experience-specialist, weet wel dat minderheden – zoals vrouwen in het techdomein – soms kampen met negatieve stereotyperingen, maar voegt meteen toe dat ze daar zelf nauwelijks ervaring mee heeft. “Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in het snijvlak tussen techniek en mensen en in dat werkveld is de verdeling van mannen en vrouwen veel meer gelijk”, licht ze toe.

Meer dan alleen coderen

Daarmee stipt ze meteen een belangrijk ander misverstand aan over werken binnen het techdomein: het idee dat het alleen maar bestaat uit coderen. Dit cliché lijkt zelfs een stuk hardnekkiger dan het idee dat IT niets voor vrouwen is.

“Het is zonde als iemand te snel een invulling maakt van wat werken in het techdomein of werken met data inhoudt en voor wie dat geschikt is.”

Nienke wijst erop dat de techwereld een stuk breder is dan veel mensen denken. “Binnen Digital Power zijn er hele technische en minder technische datafuncties. Ikzelf heb me de afgelopen jaren bijvoorbeeld ontwikkeld van uitvoerend naar strategisch consultant. Ik wissel in mijn werk inhoudelijke analyses af met stakeholdermanagement en kennisoverdracht.”

“Maar ook zijn er collega’s die zich meer richten op coderen, voorspellende modellen of het taggen van een website”, legt ze uit. “Iedere collega ontwikkelt een eigen profiel op basis van wat hij/zij kan en wil leren. Het is dus zonde als iemand te snel een invulling maakt van wat werken in het techdomein of werken met data inhoudt en voor wie dat geschikt is.”

Talloze specialisaties

De sterk uiteenlopende specialisaties van Eiske, Mila, Karin en Nienke zelf bevestigen haar punt.

Nienke zorgt met haar communicatieve vaardigheden en kritische blik dat doelen en KPI’s voor iedereen helder gedefinieerd zijn. Intern begeleidt ze verschillende collega’s en nam het initiatief om de Ondernemingsraad op te richten. Momenteel werkt ze voor ANWB Retail, eerder voor Robeco Global, NS en Totaal Bed.

Eiske heeft klussen gedaan als data-analist en webanalist. Momenteel houdt ze zich als projectmanager bij ABN Amro bezig met het uitrollen van een standaard datalaag die zorgt voor een optimalisatie van digitale dataverzameling. Ook denkt ze mee over de ontwikkeling van data analytics in een complexe organisatie.

“Of ik een man of een vrouw tegenover me heb maakt voor mij geen verschil.”

Mila begon afgelopen najaar als customer experience-specialist. In die rol combineert ze haar kennis over de psychologie met data. Nadat ze haar expertise heeft ingezet voor een aantal interne projecten van Digital Power, zit ze momenteel op opdracht bij de ANWB en Vattenfall InCharge.

Karin heeft haar expertise als technisch data-analist veelvuldig ingezet voor het taggen van verschillende Vodafone-apps. Momenteel werkt ze als customer experience-specialist via de Digital Power Datahub-stichting aan een UX-researchopdracht voor Dokters van de Wereld, wat goed aansluit bij haar achtergrond in cognitieve ergonomie en user system interaction.

“Ik ben een mooi voorbeeld van de mogelijkheid die Digital Power biedt om je te ontwikkelen richting een andere specialisatie binnen het vakgebied data”, vertelt ze enthousiast.

Diversiteit gaat veel verder dan man-vrouwverhouding

Daarmee lijken twee vooroordelen uit de wereld: vrouwen zijn prima op hun plek binnen de techsector en het werk is enorm breed en afwisselend. Desondanks zou je puur op basis van de cijfers nog altijd kunnen stellen dat het een mannenwereld is – zij zijn tenslotte enorm in de meerderheid.

In respons op deze scheve verhouding zijn er verschillende (overheids)initiatieven om het percentage vrouwen binnen de sector op te krikken. In hun dagelijks werk ervaren de Digital Power-consultants het echter niet als een probleem dat ze als vrouw zo in de minderheid zijn.

“Bij klanten heb ik weleens meegemaakt dat ik als enige vrouw in een volledig mannenteam terechtkwam”, vertelt Eiske. “Persoonlijk schenk ik daar geen aandacht aan – het gaat om het werk dat je levert. Ik kijk altijd naar sekse-onafhankelijke kenmerken zoals gedrevenheid, passie voor het vak en interesses. Of ik dan een man of een vrouw tegenover me heb maakt voor mij geen verschil.”

Nienke sluit zich hierbij aan. “Ik ben me niet zo bewust van het geslacht van de mensen waarmee ik werk, maar focus me op de kennis en het karakter van mijn collega’s.”

Wel ziet ze dat het thema bij sommige anderen meespeelt. “Door gesprekken en trainingen binnen Digital Power over vrouwelijk leiderschap ben ik me er meer van bewust dat het niet voor iedereen zo voelt. Daarom probeer ik met name collega’s die van nature wat meer op de achtergrond zijn bewuster ruimte te bieden of een podium te geven.”

“Het ontbreken van gelijke kansen overstijgt gender én dit werkveld.”

Karin ervaart analytics zelf niet als een mannenwereld. “Zowel niet bij opdrachtgevers als bij Digital Power zelf”, vertelt ze. “Dit komt ook doordat je als dataconsultant vaak samenwerkt met mensen die niet in het klassieke techdomein werken, zoals met designers, marketing en product management.”

Ook voor Mila speelt het geen belangrijke rol. “Ik zie het noch als voordeel, noch als nadeel. Voor mij betekent het feit dat er meer mannen in de datawereld werken niet dat het als vrouw geen leuk of interessant werkveld is. Wat voor mij het belangrijkste is, is dat iedereen die een interesse heeft in data en hier zijn werk van wil maken, een gelijke kans heeft.”

Ze ziet dat dit in de praktijk helaas zeker niet altijd het geval is, maar benadrukt dat dit probleem veel meer dimensies kent. “Het ontbreken van gelijke kansen overstijgt gender én dit werkveld.”

Gelijke kansen voor iedereen

Gevraagd naar wat er kan worden gedaan om meer vrouwen te enthousiasmeren voor de techsector, wordt vooral benadrukt dat iedereen – vrouw of man – op dezelfde manier moet worden benaderd.

Eiske denkt dat het goed is om meisjes en jongens al op jonge leeftijd kennis te laten maken met de verschillende vakgebieden binnen de sector. “Als dat sekseonafhankelijk gebeurt, ben ik ervan overtuigd dat net zoveel meisjes als jongens zullen kiezen voor een technisch beroep, net zo goed als dat veel meer jongens zullen kiezen voor een beroep in bijvoorbeeld de zorg of het onderwijs.”

“Het is goed om vrouwen aan te moedigen zich te ontwikkelen in de richting die ze aanspreekt.”

Daarin ziet ze ook een rol weggelegd voor Digital Power, dat vanuit Stichting Digital Power Datahub eerder al een data-lesmodule ontwikkelde voor middelbare scholieren. “We zouden bijvoorbeeld vanuit onze stichting meer hackatons kunnen organiseren op scholen, om zo jongeren te interesseren in het vakgebied.”

Karin en Nienke vinden het vooral belangrijk dat iedereen kan doen wat hij of zij leuk vindt. “Daarbij is het goed om vrouwen aan te moedigen zich te ontwikkelen in de richting die ze aanspreekt, zodat ze het plezier in hun werk ook uitstralen”, legt Karin uit. “Dit zal er hopelijk toe leiden dat andere vrouwen er ook op durven te vertrouwen dat ze een leuke baan in het techdomein kunnen vinden.”

“Daarom vind ik het ook heel goed dat we bij Digital Power echt gestimuleerd worden om ons te blijven ontwikkelen in de richting die het beste bij ons past”, geeft ze aan. “Zo heb ik de mogelijkheid gekregen om de overstap te maken van technische webanalyse naar het customer experience-domein, wat nóg beter aansluit bij mijn achtergrond en interesses.”

Nienke is blij dat Digital Power “bewust vrouwen en mannen gelijkwaardig op de voorgrond zet in haar marketinguitingen”, zo voegt ze toe. “Of we nou als groepje naar een congres gaan of dat we nieuwe foto’s maken voor de website. Hiermee spreken we mogelijk een breder publiek aan.”

Verder hoeft van haar “geen speciale focus” te worden gelegd op meer vrouwen in de techbranche. “Het gaat erom dat iedereen kan doen waar hij of zij blij van wordt. Zolang vrouwen die de ambitie hebben om te werken binnen de sector maar gelijke kansen hebben.”

Mila is het hier helemaal mee eens. “Ik denkt dat enthousiasmeren irrelevant is. Het gaat erom dat iedereen die enthousiast is voor dit vakgebied, een gelijke kans heeft om zich te ontwikkelen en een baan te vinden. Het is naar mijn mening niet belangrijk dat er in elk werkveld evenveel mannen als vrouwen werken.”

Dat betekent uiteraard niet dat er geen ruimte is voor verbetering, maar hierbij benadrukt ze tot besluit nogmaals dat dit vraagt om veel meer dan het simpelweg enthousiasmeren van vrouwen. “De basis ligt in de kansenverdeling en de verwachtingen voor mannen en vrouwen in de samenleving. Pas als de gendernormen worden bijgesteld, heeft iedereen een eerlijke kans.”