M&A in zorgsector gedaald, maar private equity slaat zijn slag
Het aantal fusies en overnames in de zorgsector is afgelopen jaar gedaald, van 106 in 2019 naar 96 in coronajaar 2020. Investeerders zagen echter kansen om hun posities in de Nederlandse zorgsector uit te bouwen, en sloegen hun slag.
Onderzoek van Deloitte Corporate Finance naar de M&A-markt binnen de zorg- en life sciences-sectoren laat zien dat corona een effect heeft (gehad) op de dealmarkt, maar lang niet zo fors als in andere sectoren te zien is. “De impact van Covid-19 op het aantal transacties is relatief beperkt gebleven”, zegt Dagmar Enklaar, Partner bij Deloitte.
2020 was voor de dealmarkt een verhaal met twee gezichten. “In de zomer had Covid echt wel even impact. Alles stond stil, iedereen wilde even zien wat er ging gebeuren. Maar daarna is het tempo extra opgevoerd, eigenlijk net zoals op de beurs. Geen afstel maar uitstel dus”, geeft Enklaar aan.
De 96 zorgovernames met een waarde van €5 miljoen of meer waren goed voor een totale transactiewaarde van €2,2 miljard. De life sciences-sector was goed voor 23 transacties en daarmee het meest actieve segment. Binnen deze sector vonden veruit de meeste transacties plaats binnen de biotechbedrijven (17 van de 23).
In de sectoren toelevering, VVT en GGZ daalde het aantal transacties licht ten opzichte van vorig jaar, met respectievelijk 6, 3 en 2 deals. Dit is een trendbreuk, want het aantal overnames in de bredere zorgsector was al vijf jaar lang bezig met een opmars.
Verwachting 2021
Voor 2021 verwacht Deloitte Corporate Finance dat de inhaalslag die in het tweede helft van 2020 is ingezet zich verder zal doorzetten. “Fusie- en overnametrajecten die vertraagd zijn door Covid-19 zullen dit jaar closen”, aldus Enklaar.
Ze wijst ook op het sterke fundament voor groei en waardecreatie in de zorg. “Door Covid-19 heeft de digitalisering in de zorg een flinke impuls gekregen, die tot een blijvende verandering in de markt heeft geleid. Partijen in de digitale zorgverlening zullen naar verwachting investeringen krijgen om verder op te schalen.”
Tot slot zal een aantal deals voortkomen uit pure noodzaak. Het aandeel van zogeheten ‘distressed deals’ zal in 2021 naar verwachting toenemen, zoals ook te zien is in andere sectoren van de economie. Het zal hierbij vooral gaan om het afstoten van bedrijfsonderdelen en financiële herstructureringstransacties.
Private equity slaat zijn slag
Dat private equity-partijen zich steeds vaker mengen in het zorgdomein is al jaren een trend, zo constateerde Deloitte al eerder. Aan deze trend komt voorlopig geen einde, zegt Enklaar. “Investeerders hebben onverminderd veel fondsen beschikbaar. En een groeiend aantal investeerders richt zich op de zorg en de life sciences-sector vanwege het sterke marktfundament en vanuit diversificatieoogpunt.”
Het betreft hier een wereldwijde trend. Een rapport van Bain & Company laat zien dat de dealwaarde van private equity-overnames in de gezondheidszorgsector op een recordniveau zit. De meeste deals worden gesloten in Noord-Amerika, de sterkste groei wordt echter geboekt in de Aziatisch-Pacifische regio.
In Nederland sloten investeerders en hun portfoliobedrijven vorig jaar 58 overnames, goed voor zo’n 60% van alle deals. Buitenlandse kopers waren verantwoordelijk voor een derde van dit transactievolume. Verder signaleert Enklaar dat de zorg steeds minder het domein is van niche-investeerders, en dat meer grote partijen zich inkopen in de markt met het oog op internationalisering.
Hugo de Bruin, een partner bij zorginvesteerder Gilde Healthcare, zegt over deze trend: “Internationalisering in de zorg kan een aantal voordelen opleveren, zoals bij de aankoop van goederen of voor het spreiden van risico’s met het oog op de lokale marktontwikkelingen.”
De gebieden waar investeerders zich vooral op richten zijn segmenten die buiten de zogeheten ‘kern van de zorg’ vallen. Kernzorg valt namelijk onder het streng gereguleerde domein van ziekenhuizen, klinieken en verpleeg- en thuiszorgorganisaties. In de aanpalende zorgdomeinen zullen naar verwachting de meeste deals plaatsvinden.
De onderzoekers van Deloitte verwachten in het bijzonder een druk overnamejaar in de lifes ciences-sector (farmacie, medische technologie en biotechnologie). Dit zijn gebieden met veel groeipotentie en relatief weinig regelgeving, waar bovendien geen verbod is op winstuitkering.
