Significant helpt bij innoveren inkoop sociaal domein in de praktijk
Significant Groep brengt kennis en ervaring samen rond het innoveren van de inkoop in het kader van de WMO en Jeugdwet. Aan de hand van leerervaringen in pilots in verschillende gemeenten en regio’s wordt een praktische handreiking samengesteld gericht op eenvoudig en innovatief aanbesteden met beperkte administratieve lasten voor gemeenten en (zorg)aanbieders.
Terwijl er medio 2020 door de coronacrisis hele bijzondere dingen gebeuren in de curatieve zorg (bijvoorbeeld in de ziekenhuizen) draaien andere vormen van zorg, zoals binnen de Jeugdzorg en de Wmo 2015 (Wet Maatschappelijke Ondersteuning), ‘gewoon’ door.
Corona of niet, de gemeenten en gemeentelijke regio’s staan gewoon weer voor hun jaarlijkse contracteringsronde. Vanuit de Jeugdwet en Wmo zijn de gemeenten, alleen of in samenwerking, verantwoordelijk voor het organiseren van passende jeugdzorg en Wmo-ondersteuning voor de burgers in hun werkingsgebied. Dat doen zij door een passende verzameling van (zorg)aanbieders te selecteren en contracteren.
Inkoop sociaal domein: heel veelzijdig en divers
Het betreft hier een bijzondere en veelzijdige vorm van overheidsinkoop in een zeer diverse markt. Deze ‘inkoop sociaal domein’ zoals het wel wordt samengevat is zelfs zo bijzonder, dat ook in het wettelijke kader waaraan de overheid zich te houden heeft (de Aanbestedingswet) een bijzondere plek is ingeruimd voor deze zogenoemde SAS-diensten: Sociale en Andere Specifieke-diensten.
De Aanbestedingswet laat voor diensten die onder deze noemer vallen en het bedrag van €750.000 overschrijden aanmerkelijk meer ruimte aan aanbesteders (gemeenten) om de inkoopprocedures simpel, snel en zonder al te veel administratieve lasten in de markt te zetten.
‘Ontregelen’ van jeugdzorg en Wmo
Dat klinkt mooi, maar is in de praktijk nog helemaal niet zo eenvoudig. Jeugdzorg en Wmo-dienstverlening wordt in heel Nederland geleverd door sommige zeer grote zorginstellingen, maar ook door vele kleinere en zzp’ers in de zorg (denk bijvoorbeeld aan zelfstandig werkende kinderpsychologen).
Per regio en per deelsegment van de zorg en ondersteuning, vinden hier in de ruim 350 gemeenten in Nederland maatwerk-afwegingen plaats: hoe stel je als gemeente nu voldoende capaciteit in de jeugdzorg en Wmo zeker? Hoe draag je bij aan de continuïteit van zorg en ondersteuning in de regio? Hoe behoud je ruimte voor innovatie en nieuwe toetreders in deze markten? En hoe creëer je de condities waarin met een veelheid aan (soms wisselende) aanbieders toch gestaag aan verbetering en transformatie van de zorg en ondersteuning wordt gewerkt? Met andere woorden: hoe bereiken gemeenten hun maatschappelijke doelen op dit vlak, in zo’n diverse en versnipperde markt?
Praktijkervaring met werking Sociaal Domein met inkooptechniek
Het Ministerie van VWS koos Significant Groep om het door de Rijksoverheid ingerichte Programma Inkoop Sociaal Domein te ondersteunen. Significant Groep kan de uitgebreide ervaring in zorg en welzijn van haar label Significant Public koppelen aan de inkoopexpertise binnen haar andere label Significant Synergy.
Samen met het programma en diverse pilotgemeenten wordt nu gewerkt aan het opdoen van ervaring met hoe aanbestedingsprocedures – binnen het SAS-regime – daar waar het kan, kunnen worden teruggebracht tot de absolute basis. Hierbij wordt ook expertise ingezet van anderen, zoals de Landsadvocaat en enkele andere autoriteiten in de sociaal domein-inkoop.
Tot slot worden in diverse gemeenten pilotprojecten gestart, waarbij de werking van vereenvoudigde inkoopprocedures in de praktijk wordt getest. De ervaringen die dat oplevert, zowel aan de kant van de inkopende gemeenten als bij de zorgaanbieders die zij contracteren, worden meegenomen en verwerkt in een Handreiking. Deze Handreiking wordt opgeleverd na afronding van alle pilotprojecten, nu naar verwachting in de loop van 2021.
Significant voert op verzoek van VWS gedurende 2020 en 2021 het programmamanagement, en is penvoerder van de Handreiking. Een mooi voorbeeld dat advies leidt tot concreet leren en verbeteren in de overheid, en echte maatschappelijke impact creëert.
