‘Supply chains moeten meer integraal worden benaderd’
Als er één les is die inkopers kunnen trekken uit de coronacrisis, dan is het dat supply chains meer integraal moeten worden benaderd. Dat zegt Loudmilla Kok-Oomen van Significant Synergy, een adviesbureau gespecialiseerd in inkoop en samenwerking.
Apple’s nieuwe goedkopere iPhone SE2 zou eigenlijk in maart uitkomen, maar kwam uiteindelijk pas eind april. Nederlandse kwekers verkopen hun bloemen voor bodemprijzen omdat ze niets kunnen exporteren. En Adidas promoveerde “supply chain-verantwoordelijkheid” onlangs tot een van zijn top drie prioriteiten.
Deze en talloze andere voorbeelden illustreren het vaak onderbelichte belang van een robuuste supply chain. De coronapandemie heeft de kwetsbaarheden van de wereldwijde aanleveringsketens op een pijnlijke manier blootgelegd. Welke belangrijke lessen kunnen bedrijven trekken uit de crisis?
Integrale blik
Volgens Loudmilla Kok-Oomen, partner bij Significant Synergy, is het in de eerste plaats belangrijk op een meer integrale manier naar de gehele supply chain te kijken. “Dat betekent uitgaan van de hele keten en overschakelen van ik- naar wij-denken”, vertelt ze in gesprek met Gabor Mooij van inkoopplatform Inkoperscafé.
“Het gaat niet alleen om de eindopdrachtgever en diens directe leveranciers. We moeten redeneren vanuit alle schakels van de keten. Dit vraagt om meer verantwoordelijkheidsbesef voor de hele keten bij alle betrokken partijen.”
Hierbij kan ook worden gekeken naar de fouten die werden gemaakt in eerdere crises. “In 2008 ging door de kredietcrisis bijvoorbeeld volledig de rem op de bouw. Hierdoor vielen veel aannemers om. Toen er weer wat herstel was, waren er te weinig aannemingsbedrijven. Bovendien waren de aannemers die nog bestonden onvoldoende voorbereid. Met een ‘turnaround’, het voorkomen van een faillissement door een interventie, kan je dit voorkomen. Ik denk dan aan een eindopdrachtgever die een keten blijft financieren, ook als hij daarvoor schulden moet maken.”
Robuuster
Waar bedrijven de laatste decennia steeds efficiënter zijn gaan opereren, is dit ten koste gegaan van de buffers in de aanleverketen. Met alle gevolgen van dien, zoals nu maar al te duidelijk is geworden. Kok-Oomen pleit ten tweede dan ook voor robuustere supply chains: “Dat betekent dat we niet langer alleen voor de goedkoopste en snelste opties kiezen. Het is met de coronacrisis gebleken dat de ketens vaak te fragiel zijn. Robuust betekent dat je meer naar de lange termijn kijkt en dat je je minder afhankelijk maakt van landen zoals China en de Verenigde Staten.”
Hierbij speelt ook transparantie een belangrijke rol. “Zeker bij complexe ketens is inzicht in de hele keten nodig via monitoring met één integraal dashboard”, vertelt Kok-Oomen aan Inkoperscafé. “Daarmee kan je bijvoorbeeld doorrekenen hoe je je bedrijfsdoelen in de ketens behaalt en hoe je de ketens moet beïnvloeden om die doelen te behalen. Daarbij kan je ook aandacht schenken aan MVO en duurzaamheidsdoelen. Zo kan je kijken welke leveranciers in welke mate bijdragen aan je brede doelstellingen.”
“De coronacrisis toont aan: ketens zijn vaak te fragiel. Minder afhankelijkheid en snelheid worden belangrijker.”
Ze legt uit dat digitalisering kan bijdragen aan deze transparantie: “Zo’n integraal dashboard is daarvan een voorbeeld. Blockchain is een ander voorbeeld dat al werd gebruikt, maar dat nog veel meer mogelijkheden biedt voor een transparante keten en het beter beheersen van leveringsrisico’s.”
Inkoper in de boardroom
In het kader van de herwaardering van het belang van de supply chain pleit Kok-Oomen tot slot voor een belangrijkere rol voor de inkoper. Deze moet zich opstellen als kritisch adviseur voor de directie: “Het is dan iemand die uitzoomt op hogere doelen. Inkoop is zeer geschikt om zo’n objectieve en onafhankelijke zijlijnpositie in te nemen.”
Hiermee transformeert de traditionele inkoper naar een nieuw soort rol: “Deze inkoper van de toekomst moet de crisis gebruiken om langetermijnthema’s aan de orde te stellen en zich voor te bereiden op de volgende crisis. Eigenlijk moet inkoop een soort countervailing power voor bestuur en directies worden. De underdogpositie van de inkoper moet verdwijnen. Als inkoper heb je een brede verantwoordelijkheid. Dat maakt het vak ook reuze interessant.”
