Amsterdamse woonwijk Strandeiland mikt op emissievrije mobiliteit

Amsterdam overweegt de aanleg van één of meerdere mobiliteitshubs in Strandeiland, een nieuw te bouwen woonwijk in het IJmeer. Om de haalbaarheid en voordelen van het vervoersknooppunt in kaart te brengen zijn adviseurs ingeschakeld van Arcadis, Deloitte en PosadMaxwan.

Op donderdag 30 augustus 2018 was het zover: het officiële startschot werd gegeven voor de aanleg van Strandeiland. Eigenlijk startten de werkzaamheden al op 16 juli, toen er werd begonnen met het spuiten van zand in het IJmeer. In totaal zal er zo’n 9 miljoen kubieke meter zand nodig zijn om het eiland uit het IJmeer te laten verrijzen. De 150 hectare gewonnen land moet ruimte gaan bieden aan 8.000 nieuwe woningen, een stadsstrand en enkele natuurstrandjes. De start van de bouw van de woonwijk staat gepland voor 2022, de eerste woningen moeten in 2023 worden opgeleverd en de nieuwe wijk moet in 2040 helemaal zijn voltooid.

Strandeiland wordt het vijfde en grootste eiland van de nog jonge woonwijk IJburg. In 1999 begon de aanleg van het gebied en drie jaar later werden de eerste woningen opgeleverd. De huidige wijk telt drie bebouwde eilanden – Steigereiland, Haveneiland en Rieteilanden. Eerder in 2018 begon de bouw op het vierde eiland, Centrumeiland, dat in 2013 werd opgespoten. Uiteindelijk zullen er in het gebied zes eilanden worden aangelegd. Na Strandeiland zal tot slot nog Buiteneiland volgen als “een cadeau aan de stad”. Dit eiland wordt echter een natuurgebied en blijft dus onbebouwd. 

Emissievrij

Omdat Amsterdam ernaar streeft Strandeiland emissievrij en energieleverend te ontwikkelen, kiest de gemeente ervoor om vol in te zetten op emissievrije mobiliteit. Dit betekent onder meer dat fietsen, elektrisch openbaar vervoer en emissievrije auto’s prioriteit krijgen. Naast dat dit een bijdrage moet gaan leveren aan de duurzaamheidsambitie van de stad, is het de bedoeling dat op deze manier ook de hoeveelheid autoverkeer wordt geminimaliseerd.

Aangezien het eiland plaats gaat bieden aan zo’n 20.000 inwoners, is het bereikbaar maken van de nieuwe woonwijk wel een aanzienlijke uitdaging. Ten behoeve van de bereikbaarheid van het sterk groeiende IJburg is al een openbaar vervoersplan uit de doeken gedaan met een budget van minimaal €330 miljoen. Het plan behelst onder meer een verlenging van het traject van tram 26, die nu al naar IJburg rijdt. 

Mobiliteitshub

De gemeente is ook van plan om een nieuwe mobiliteitshub aan te leggen, oftewel een plek waar verschillende vormen van vervoer samenkomen. De hub moet gaan functioneren als belangrijke schakel in de verbinding tussen Strandeiland en de rest van de stad (of ons land). Zowel wereldwijd als in Nederland staat de ontwikkeling van mobiliteitshubs echter nog in de kinderschoenen. Onder meer hierdoor zit de gemeente nog met allerlei vragen. 

Welke vormen van transport moeten in de hub worden verbonden? Hoe zou de hub moeten aansluiten op de bestaande en nieuw aan te leggen verbindingen? Is het gebruik van de hub voor iedereen vanzelfsprekend? Vormt de hub ook een oplossing voor de woon-werk verplaatsing, met in het achterhoofd dat mensen bereid zijn om een uur onderweg te zijn? Wat is de maximale afstand die men bereid is te lopen om de hub te bereiken?

Verdiepingsstudie

Om antwoorden te krijgen op deze en andere vragen, wordt de komende tijd een analyse uitgevoerd door advies- en ingenieursorganisatie Arcadis, accountants- en advieskantoor Deloitte en stedenbouwkundig bureau PosadMaxwan. Naar verwachting zullen de drie kantoren in april het rapport ‘Verdiepingsstudie mobiliteitshubs’ opleveren, dat door de gemeente zal worden gebruikt om haar beleid verder vorm te geven.

Volgens Arnoud Neidig, directeur infrastructuur, strategie en beleid bij Arcadis, is het project van grote waarde omdat er vanaf het allereerste begin wordt gekeken naar innovatieve mobiliteitsoplossingen. Hierdoor kan er proactief worden ingespeeld op toekomstige behoeften van mensen en opkomende technologie- en mobiliteitstrends. Hij voegt toe dat het project ook kan dienen als interessante case omdat de uitgerolde concepten kunnen dienen als inspiratie voor vele andere toekomstige ontwikkelgebieden binnen en buiten Nederland.

Woningnood

De aanleg van de woonwijk op Strandeiland past binnen de ambitieuze plannen van het kabinet om de komende acht jaar maar liefst 700.000 nieuwe woningen op te leveren. Dit moet een oplossing bieden voor de huidige woningnood in grote delen van het land, hoewel sceptici twijfelen aan de haalbaarheid van het voornemen en daarbovenop stellen dat zelfs dit aantal woningen niet voldoende zal zijn om het woningtekort op te lossen. 

Amsterdam geldt als een van de plekken waar de woningnood het hoogst is. Ondanks de komst van grote nieuwe wijken als IJburg en Zeeburgereiland is het nog altijd zeer lastig een woning te bemachtigen in onze populaire hoofdstad. Dit is onder meer te merken aan de torenhoge huizenprijzen, die sinds 2013 gemiddeld met 60% zijn gestegen.