Bedrijven gebruiken btw-verhoging als moment voor verdere prijsstijging
Veel bedrijven zijn van plan om de btw-verhoging die per januari 2019 ingaat aan te grijpen om de prijzen van hun producten of diensten nog verder te verhogen. Dit komt naar voren in onderzoek van adviesbureau Simon Kucher & Partners.
Het is alweer zo’n zes jaar geleden dat het algemene btw-tarief in Nederland steeg van 19% naar 21%. Dit tarief geldt echter niet voor alle verkochte producten en diensten. Voor producten binnen de categorieën voedingsmiddelen, water, agrarische goederen, genees- en hulpmiddelen, kunst, verzamelvoorwerpen & antiek en boeken & periodieken geldt het veel lagere tarief van 6%. Hetzelfde lage tarief is van toepassing op verschillende diensten, waaronder fiets-, schoen- en kledingreparaties, knipbeurten, werkzaamheden aan woningen, sport, cultuur & recreatie en personenvervoer.
De lager belaste producten en diensten betreffen deels aankopen die niet redelijkerwijs kunnen worden vermeden. Daarnaast gaat het deels om goederen en diensten waarvan de overheid het gebruik wil aanmoedigen, zoals boeken en sportieve activiteiten. Doordat mensen die weinig te besteden hebben een relatief groot deel van hun inkomen besteden aan aankopen binnen de 6%-categorie, werkt de handhaving van het lagere tarief ook als een welvaart-herverdelende maatregel.
Vanaf 1 januari 2019 wordt deze werking enigszins verminderd, omdat dit lage tarief dan wordt verhoogd van 6% naar 9%. De Rijksoverheid stelt in toelichting op de maatregel dat de verhoging ervoor zorgt dat ieder huishouden per jaar zo’n €300 extra aan btw zal moeten betalen. Simon Kucher & Partners stelt op basis van eigen onderzoek echter dat het niet bij deze extra kosten zal blijven. Het adviesbureau ondervroeg honderd beslissers werkzaam bij bedrijven die goederen en/of diensten leveren die onder het lage btw-tarief vallen. 58% van de respondenten stelt dat zijn (haar) bedrijf de btw-verhoging wil aangrijpen om een aanvullende prijsstijging door te voeren.
Bij de extra prijsstijging spelen de bedrijven volgens de onderzoekers in op het idee van ‘psychologische prijzen’. Dit fenomeen is overal te zien, het zorgt er bijvoorbeeld voor dat talloze prijskaartje €9,99 aangeven, in plaats van €10. Terwijl een 3%-verhoging van deze €9,99 resulteert in een nieuwe prijs van €10,27, zullen de prijskaartjes in veel gevallen wellicht nog verder worden opgeschroefd. Als de psychologische grens van €10 toch al is overschreden, kan er gemakkelijk nog wat extra geld bij worden gerekend, tot er bijvoorbeeld €11,99 op het kaartje staat. Het psychologische verschil tussen €10,27 en dat bedrag blijkt namelijk niet zo groot.
In het onderzoek komt dan ook naar voren dat 45% van de bedrijven de aankomende btw-verhoging niet zozeer ziet als een probleem, maar eerder juist als een kans. Verder stelt 38% van de bedrijven nog niet te hebben besloten hoe het precies zal omgaan met de btw-stijging. Hierbij zeggen de respondenten – die werken bij de afdelingen strategie, financiën, marketing of verkoop – vooral nog onzeker te zijn over de manier waarop consumenten zullen reageren op de prijsstijgingen. Internationaal opererende bedrijven hebben daarnaast ook nog te maken met de verhouding tussen het in verschillende landen gehanteerde prijspeil, dat ze op elkaar willen afstemmen.