Meer regelgeving is nodig om fintechs in het gareel te houden

05 juni 2018 Consultancy.nl

Al jaren staan fintechs bekend om hun ontwrichtend werking binnen de financiële dienstverleningssector. Dit omdat fintech-oplossingen de waardeketen snel opnieuw uitvinden, nieuwe manieren bieden om klantervaringen te verbeteren, de dienstverlening rendabeler maken en de efficiëntie van de backoffice-functies optimaliseren. Terwijl fintechs geruime tijd hebben geacteerd onder de radar van toezichthouders, lijkt daar verandering in te komen. Zo zullen naar verwachting ook fintechs te maken gaan krijgen met extra regelgeving en kritische inspecties.

De term fintech – voluit: financial technology – heeft betrekking op alle technologie-gedreven, innovatieve ontwikkelingen in het financiële domein. Van de vele fintech-ontwikkelingen zij er op dit moment acht die de meeste aandacht trekken. Denk bijvoorbeeld aan algoritmes, artificial intelligence en machine learning (1), technologieën die worden ingezet voor activiteiten variërend van reageren op vragen en klachten van klanten tot handelsvraagstukken. Tot deze ontwikkelingen behoren ook application programming interfaces (API’s) (2), die nieuwe business genereren via kanalen zoals mobiele apps en de cloud. Daarnaast speelt ook big data (3) een rol – oftewel de inzet van data-analyse op een enorm datavolume om waarde uit deze gegevens te halen voor onder meer krediet- en verzekeringstechnische beoordelingen en peer-to-peer-leningen, maar ook om equity crowdfunding te ondersteunen en handelsstrategieën te verbeteren. 

Verder is er de veelbesproken blockchaintechnologie (4) waarmee door middel van gedistribueerde grootboeken de controle op transacties en overeenkomsten kan worden gedecentraliseerd. Met de zogenaamde new digital platforms (5) wordt er een herconfiguratie van de relaties tussen producent, distributeur en klant bewerkstelligd. Tevens wordt gebruik gemaakt van Robo-advisors (6) – digitale platforms die geautomatiseerde, op algoritmen gebaseerde financiële planningsdiensten bieden met weinig tot geen menselijk toezicht – en van robotic process automation (7). Ten slotte spelen de sociale media (8) een rol: met het gebruik van dergelijke alternatieve communicatiekanalen kan zowel de naamsbekendheid als het klantenbereik worden vergroot.

Meer regelgeving is nodig om fintechs in het gareel te houden

Fintechs zijn succesvol omdat ze vaak veel flexibeler en innovatiever zijn in het vinden van oplossingen dan de grote, logge banken. Dat wil zeggen: ze behalen grote voordelen omdat ze zich kunnen focussen. Zo kunnen de uiteenlopende technologieën worden ingezet om een betere klantervaring te realiseren in de hypotheekketen. Ook kunnen ze worden gebruikt om het openen van een bankrekening te versimpelen of op een effectievere manier financiële innovatie te stimuleren. “Fintech is bezig om één van de belangrijkste verstoorders van het financiële systeem te worden. In het jaar 2030 zal de adoptie van fintech op grote schaal gerealiseerd zijn”, aldus Rens Rozekrans, partner bij KPMG.

De snelheid waarmee fintechs zich ontwikkelingen, wordt bepaald door drie belangrijke trends. Allereerst pompen investeerders miljarden in fintechs in een poging om de volgende heilige graal vinden en lucratieve rendementen te behalen. Zo zijn kleine fintech-bedrijven zoals Ayden, Ohpen, bunq en AfterPay in betrekkelijk korte tijd doorgroeit tot volwassen organisaties die inmiddels een vast onderdeel zijn van het financiële ecosysteem. Uit onderzoek van KPMG blijkt dat sinds 2014 elk kwartaal meer dan $4 miljard in fintech-startups is geïnvesteerd door venture capitalists, terwijl de totale investeringen van private equity-spelers in volwassenere fintechs zelfs op een veelvoud van die $4 miljard uitkomen. 

De tweede trend is corporate venturing. Hierbij neemt een groot bedrijf een bepaald aandelenbelang in een fintech-startup. Op deze manier krijgt het bedrijf de beschikking over de innovatieve technologie van de overgenomen startup, en kan het deze aan de andere kant helpen met zijn uitgebreide ervaring op het gebieden als management en marketing. Zo heeft ABN AMRO onder andere flink geïnvesteerd in de fintechs Cloud Lending Solutions en BehavioSec, en heeft concurrent ING een groot belang in Yolt. Ook Rabobank doet mee aan deze trend door onder meer te investeren in we.trade en Peaks. Deze ontwikkeling is zichtbaar in het gehele financiële dienstverleningslandschap: terwijl in 2012 circa 9% van de totale venture capital-uitgaven bestond uit corporate venturing, is dit tegenwoordig al zo’n 21%. 

De derde trend is de groeiende volwassenheid van het technologisch-financiële ecosyteem. Incubators en accelerators schieten als paddenstoelen uit de grond. Ze voorzien startups van faciliteiten en een omgeving waarin ze optimaal kunnen groeien. Daardoor zijn veel bedrijven inmiddels bezig om hun complete dienstverlening – waaronder innovatie, finance, legal en professional services support – klaar te stomen voor fintech-ontwikkelingen.

Nieuwe risico’s voor de financiële sector

Met de opkomst van fintechs wordt het financiële domein echter ook geconfronteerd met nieuwe bedreigingen. Een van de risico’s volgt uit de samenwerking met kleinere bedrijven. Zij kennen het financiële landschap nog niet volledig en hebben niet dezelfde ervaring en expertise als de gevestigde partijen. Terwijl marktwerking en concurrentie heilig zijn voor toezichthouders, zal een strikte regelgeving voor fintechs nodig zijn om risico’s te beperken, zo stelt Rozekrans. Als fintechs vrij spel hebben, kan dat gevaren voor consumenten veroorzaken. Bovendien wordt er vanuit de financiële sector steeds meer over geklaagd dat het ontbreken van fintech-wetgeving zorgt voor een ongelijk speelveld.   

Zo zien banken, verzekeraars en vermogensbeheerders zich gebonden aan talloze regels op het gebied van kapitaal, liquiditeit en rapporteren. Sinds de financiële crisis zijn de regels (en de controle op de naleving hiervan) flink uitgebreid. Volgens data van BCG, moeten banken tegenwoordig voldoen aan ongeveer 200 wijzigingen in de regelgeving per dag, terwijl dit er in 2008 nog zo’n 50 waren. Daar komt bij dat “de regelgeving veel strikter en gedetailleerder is geworden en er nu veel complexere standaarden van toepassing zijn op alle aspecten van de regelgeving”, aldus Rozekrans, die verwacht dat de hoeveelheid regelgeving en toezicht de komende tien jaar alleen maar verder zal toenemen. 

Quote Rens Rozekrans, KPMG

Daarom pleit de partner van KPMG voor een heldere regelgeving voor fintechs die binnen afzienbare tijd van kracht wordt. “Nu technologische vernieuwing in de financiële sector de fase van de ‘kinderschoenen’ duidelijk heeft verlaten en een steeds groter risico vormt voor bedrijven en consumenten, zullen toezichthouders maatregelen moeten nemen om ervoor te zorgen dat de financiële stabiliteit in de wereld niet in gevaar komt.”

Toezichthouders mogen niet achter blijven

Volgens Rozenkrans vereisen zijn ideeën een verandering van inzicht van de toezichthouders. “Met de opkomst van fintech was de reactie van regelgevers op alle ontwikkelingen in eerste instantie vooral ondersteunend. De aandacht ging vooral uit naar het ondersteunen van dit soort initiatieven, op het aanmoedigen van innovatie en het bieden van maatwerk-regelgeving om te zorgen dat marktpartijen in staat zijn hun innovatieve financiële producten, diensten of bedrijfsmodellen zonder onnodige belemmeringen in de markt te zetten.”

Op dit moment zijn we volgens Rozenkrans echter in een fase beland waarin veel meer risico verscholen ligt, en moeten de regelgevers hierop inspelen: “Zij worden in toenemende mate geacht om de risico’s van het huidige fintech voor bedrijven, consumenten én de stabiliteit van het financiële systeem te identificeren en op waarde te schatten. En ze moeten passende maatregelen nemen.” 

Het monitoren van de snellere en flexibelere spelers zal echter ook een andere werkwijze van de toezichthoudende instanties vereisen. Ze zullen het hoge tempo van fintechs beter moeten bijbenen, in plaats van achter de technologische feiten aan te lopen. Grip krijgen op de rol van technologie is in deze situatie de sleutel tot succes. “Net zoals technologische innovatie nieuwe kansen biedt aan financiële instellingen, kunnen regelgevers dezelfde technologie en data-analyses inzetten om hun toezicht op bedrijven en markten te vergroten. Bijvoorbeeld bij het analyseren van data en andere informatie om risicobeoordelingen te onderbouwen. Maar ook om direct, real time en gericht toegang te kunnen krijgen tot allerlei gegevens in de systemen van bedrijven.”

More on: KPMG
Netherlands
Company profile
KPMG is a Netherlands partner of Consultancy.org
Partnership information »
Partnership information

Consultancy.org works with three partnership levels: Local, Regional and Global.

KPMG is a Local partner of Consultancy.org in Middle East, Netherlands.

Upgrade or more information? Get in touch with our team for details.