Berenschot: Bouwsector zet mes in arbeidsvoorwaarden
Bouwbedrijven zetten het mes in hun arbeidsvoorwaarden. Minder of zelfs geen salarisverhoging, afschaffing van overwerkvergoedingen en karige kerstpakketten voor hun bouwprofessionals. Dat blijkt uit onderzoek van adviesbureau Berenschot in samenwerking met bouwplatform Cobouw.
Gevolgen van de recessie
De verslechtering van de woningmarkt, concessies op subsidies en huishoudens die minder te investeren hebben in hun woning door van afnemende bestedingskracht; de recessie heeft de bouwmarkt flink geraakt. Als gevolg hiervan zijn arbeidsvoorwaarden kritisch onder de loep genomen, met duidelijke gevolgen van dien voor werknemers. Maar liefst 61% van de bijna duizend respondenten geeft aan dat hun salaris niet is gestegen of op hetzelfde niveau is blijven steken, wat in de praktijk betekent dat hun koopkracht achteruit is gegaan.
17% heeft moeten afzien van de reguliere salarisverhoging, terwijl 7% salaris heeft moeten inleveren. Daarnaast was er minder ruimte voor verlof (8%) en de bouwprofessionals gaven aan in te leveren op arbeidsreserves vanwege ‘overige maatregelen’ (17%). Gebruik van mobiele telefoons is beperkt, tanken in het buitenland is beperkt en er worden kleinere auto’s geleaset.
Als het aan werkgevers had gelegen waren de arbeidsvoorwaarden nog verder versoberd. Maar liefst 41% van respondenten is afgelopen jaar gevraagd om in te leveren op de arbeidsvoorwaarden. “Dat betekent dat relatief veel bedrijven flink hebben ingeteerd op hun reserves. De rek is eruit,” legt Hans van der Spek, onderzoeker bij Berenschot uit. Ook overwerken wordt lang niet altijd meer uitbetaald, terwijl er in verhouding meer wordt overgewerkt dan in voorgaande jaren. Werknemers werken dus harder voor minder. “Een historisch gezien extreme situatie”, aldus Van der Spek.
Gesegmenteerde resultaten
Dat geldt echter niet voor de bouw als geheel. De resultaten zijn sterk gesegmenteerd, zoals bijvoorbeeld bij architecten te zien is. Deze groep is er namelijk op vooruitgegaan, omwille van hun positionering als eersten in de keten. Toch is dat maar een klein deel van het verhaal. Slechts 20% van de werknemers van aannemers in de utiliteitsbouw gaf aan een salarisverhoging te hebben, 60% bleef evenveel verdienen en de overige 20% noemde een verlaging van het salaris. In de ingenieursbranche geeft daarentegen meer dan de helft (51%) aan dat ze aan arbeidsvoorwaarden hebben moeten inleveren. “Ook de salarisverschillen tussen de branches zijn opmerkelijk,” sluit Van der Spek af.