Configure-to-order vereenvoudigt CSRD- en CSDDD-compliance in de maakindustrie
De CSRD en de CSDDD stellen nieuwe eisen aan de duurzaamheidsrapportage van bedrijven in de maakindustrie. Terwijl de focus vaak ligt op compliance, biedt de wetgeving tegelijkertijd ook kansen om processen verder te optimaliseren. Het configure-to-order-principe kan hierbij dienen als een handig raamwerk, schrijft Jeroen Dijksma van HillFive.
De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) verplichten bedrijven binnen de EU om te rapporten over hun duurzaamheid. Voor bedrijven in de maakindustrie betekent dit een grotere verantwoordelijkheid om transparant te zijn over milieu-, sociale en governance-aspecten.
CSRD – Corporate Social Responsibility Directive verplicht grote bedrijven in de EU om uitgebreid te rapporteren over milieu-, sociale en governance- (ESG) aspecten. Denk aan CO2-uitstoot, circulaire economie, arbeidsomstandigheden en mensenrechten.
CSDDD – Corporate Sustainability Due Dilligence Directive richt zich op zorgvuldigheidsverplichtingen in de toeleveringsketen. Bedrijven moeten risico’s in hun hele waardeketen identificeren, voorkomen en aanpakken, bijvoorbeeld op het gebied van kinderarbeid, ontbossing of milieuvervuiling.
Voor veel maakbedrijven betekent dit een stevige omslag in hoe ze hun processen inrichten en documenteren. Configure-to-order (CTO) kan, met het toepassen van standaardisatie en structuur, hierin helpen.
Wat is configure-to-order?
Configure-to-order is een bedrijfsstrategie waarbij gebruikgemaakt wordt van gestandaardiseerde modules en componenten. Dit betekend dat producten pas worden geassembleerd nadat een klantorder is binnengekomen. Dit biedt flexibiliteit richting de klant zonder dat volledige maatwerkprocessen nodig zijn.
In plaats van make-to-stock (produceren op voorraad) of design-to-order (volledig nieuw ontwerpen), vormt CTO een efficiëntere tussenweg, waarbij het vermogen om te voldoen aan specifieke klantvragen in stand blijft. Deze strategie biedt niet alleen voordelen op het gebied van klanttevredenheid en operationele efficiëntie, maar is ook een krachtige hefboom voor verduurzaming.
De link tussen CTO en de CSRD
De CSRD verplicht bedrijven om diepgaand te rapporteren over hun impact op milieu, mens en maatschappij. Hieronder vallen onder andere:
- CO2-uitstoot en energieverbruik
- Afvalbeheer en grondstoffenefficiëntie
- Duurzaam inkoopbeleid en ketentransparantie
- Sociale impact in de waardeketen
Hoe kan CTO bijdragen aan verbeteringen én transparantie binnen deze thema’s?
1: Efficiënter gebruik van materialen en grondstoffen
Doordat CTO werkt met gestandaardiseerde componenten en alleen produceert op basis van klantorders, wordt overproductie sterk verminderd. Dit leidt tot minder verspilling en lager materiaalverbruik – aspecten die onder de milieupijler van de CSRD vallen.
2: Lagere voorraden, minder afval
Doordat er minder voorraad nodig is en producten sneller door de keten bewegen, neemt ook de kans op veroudering, schade of verspilling af. Dit helpt bij het reduceren van afvalstromen, wat direct rapporteerbaar is onder CSRD-criteria.
3: Betere traceerbaarheid en rapportage
Een CTO-model vereist nauwkeurige productconfiguraties en stuklijsten. Deze gedetailleerde datastromen kunnen direct ingezet worden voor duurzaamheidsrapportages – bijvoorbeeld over de herkomst van materialen, het energieverbruik per configuratie of de impact per klantorder.
4: Flexibiliteit voor duurzamere keuzes
CTO maakt het makkelijker om duurzame varianten aan te bieden als configuratieopties, zoals componenten die zijn gemaakt met gerecyclede materialen of energiezuinige componenten. Hierdoor kan de klant bewuster kiezen en kan het bedrijf de positieve impact meetbaar maken in de CSRD-rapportage.
5: Minder transport en een lagere CO2-footprint
Omdat CTO meestal lokale of just-in-time assemblage vereist, kan het aantal transportbewegingen dalen. Minder transport betekent minder CO2-uitstoot – een van de kernindicatoren in de CSRD.
De link tussen CTO en de CSDDD
Hoe kan configure-to-order helpen bij naleving van de CSDDD?
1: Ketentransparantie door modulaire inkoop
Omdat CTO werkt met voorgedefinieerde, modulaire componenten van door de organisatie geselecteerde en dus bekende toeleveranciers, is het eenvoudiger om due diligence uit te voeren per module of leverancier. De keten kan vooraf geselecteerd en ingericht worden op deze criteria.
2: Risicoanalyse op leveranciersniveau
CTO-structuren vereisen een vooraf bepaalde configuratie. Hierdoor kunnen bedrijven makkelijker risico’s van toegepaste onderdelen en hun herkomst identificeren, zoals CO2-intensieve of sociaal gevoelige leveranciers.
3: Snellere respons bij ketenverstoringen of ESG-issues
Door de gestandaardiseerde maar flexibele aard van CTO kunnen bedrijven sneller schakelen in de productsamenstelling bij negatieve impacts in de eigen keten – een belangrijke vereiste van CSDDD.
4: CTO als strategische hefboom voor duurzaamheid
Hoewel CTO vaak wordt ingezet vanuit commerciële of operationele motieven, is het in het licht van CSRD en CSDDD ook strategisch uiterst waardevol. Het maakt supply chains niet alleen efficiënter en sneller, maar zorgt ook dat ze beter voldoen aan de stijgende eisen van transparantie en duurzaamheid.
Bedrijven die nu investeren in CTO-oplossingen en de bijbehorende bedrijfsprocessen, structuren en cultuur, zetten een aanzienlijke stap richting toekomstbestendigheid én compliance met de CSRD en de CSDDD.
Conclusie
De CSRD en CSDDD vragen om meer dan mooie woorden over duurzaamheid – het vereist meetbare actie en transparante processen. Configure-to-order is daarbij geen wondermiddel, maar wel een waardevolle productiestrategie die duurzaamheid tastbaar maakt. Maakbedrijven die CTO slim inzetten, combineren klantgerichtheid met efficiëntie én verantwoordelijkheid.
