Consument ziet digitale euro als aanvulling op huidige betaalmethoden
De Europese Unie heeft flinke stappen gezet in de mogelijke uitrol van de Digitale Euro. Hoewel de eventuele invoering van de munt in de praktijk nog ver weg is, is inmiddels twee derde van de Nederlanders al wel bekend met de digitale euro en geeft een derde aan de munt te zullen gebruiken als deze er komt.
Overal ter wereld zijn centrale banken de mogelijkheden aan het onderzoeken om een central bank digital currency (CBDC) in te voeren, een digitale valuta die gelijk staat aan de fiat valuta in het land/regio. CBDC-munten bestaan al in onder meer de Bahama’s, Jamaica en Nigeria, maar laten in de grote economieën nog op zich wachten.
Een central bank digital currency wordt gezien als een grote sprong voorwaarts in de digitalisering van het betalingsverkeer. En omdat deze valuta gereguleerd wordt door overheidsinstanties, wordt ze gezien als een veiliger alternatief voor bijvoorbeeld cryptomunten.
‘Maar we hebben toch allang digitaal geld?’, zul je wellicht denken. Dat klopt, maar het verschil met de digitale euro is dat ons bestaande digitale geld privaat is, gecreëerd door commerciële banken. De digitale euro zou – net als de fysieke munten en bankbiljetten in je portemonnee – worden uitgegeven door de Europese Centrale Bank (ECB).
Momenteel is contant geld nog het enige centralebankgeld dat beschikbaar is voor het Europese publiek. De digitale euro zou daar verandering in brengen. Daarmee moet de valuta de strategische autonomie en monetaire soevereiniteit van Europa ondersteunen en het betaallandschap concurrerender en minder afhankelijk van niet-Europese betalingsdienstaanbieders maken. Ook zou een digitale euro een basis bieden voor verdere innovatie door particuliere betalingsdienstaanbieders, zo stelt de ECB.
Voorbereidingsfase gestart
Eind vorig jaar zette Europa reeds een grote stap richting de komst van haar eigen CBDC, de digitale euro. In november van 2023 maakte de ECB in Frankfurt bekend dat het een twee jaar durende voorbereidingsfase voor de digitale euro zou gaan starten. In deze periode wil de centrale bank de nieuwe valuta testen, ermee experimenteren en de nodige regels en governance optuigen om de digitale munt in goede banen te leiden.
“We moeten onze valuta voorbereiden op de toekomst”, liet ECB-president Christine Lagarde weten. “Hoewel we nog niet hebben besloten of we een digitale euro zullen uitgeven, zijn we wel al bezig met de voorbereidingen. We beschouwen de digitale euro als een digitale vorm van contant geld die gebruikt kan worden voor alle digitale betalingen, naast fysiek geld, zodat niemand achterblijft.”
Als de digitale euro er daadwerkelijk komt, dan zullen burgers en bedrijven in de twintig landen die de digitale munt invoeren er veilig en kosteloos elektronisch mee kunnen betalen. Het is belangrijk om op te merken dat de ECB de digitale euro ziet als een aanvulling op contant geld en de reeds bestaande digitale betaalmogelijkheden, niet als vervanging daarvan.
Bekend met de digitale euro
Hoewel een mogelijke invoering, gezien de enorme omvang en complexiteit van een dergelijk traject, waarschijnlijk nog wat jaartjes op zich laat wachten (experts spreken van 2030 op z’n vroegst), zijn consumenten in Europa volgens onderzoek van BearingPoint wel al goed op de hoogte van de digitale euro.
Zo heeft in Nederland al 68% van de consumenten van de munt gehoord, en ligt het percentage in de zes andere landen waar onderzoek is gedaan boven de 50%. Bijna 40% van de 8.000 respondenten geeft nu al aan de digitale euro daadwerkelijk te zullen gaan gebruiken. In Nederland zegt meer dan een derde van de respondenten dat ze de munt meerder keren per maand zouden gebruiken, 10% daarvan zelfs dagelijks.
Consumenten verwachten dat de digitale euro snel, veilig en overal geaccepteerd zal zijn. En ook niet onbelangrijk: gratis in gebruik. Ze verwachten de munt vooral te gebruiken voor online winkelen en het betalen van dagelijkse uitgaven, zoals boodschappen en tanken.
Acceptatie borgen
Joost Loves, Partner bij BearingPoint, geeft aan dat de onderzoeksresultaten bemoedigend zijn voor de ECB. De lancering van elke valuta valt of staat namelijk met het gebruik ervan. “Toch heeft een derde van de respondenten in Nederland nog nooit van de digital euro gehoord. Verdere communicatie en educatie is nodig om acceptatie van de digitale euro als aanvulling op cash te waarborgen.”
Ook de Amerikaanse centrale bank (Federal Reserve) en de Britse centrale bank (Bank of England) werken aan varianten van een eigen central bank digital currency.