Overheid werkt aan depressiepreventie bij zes hoogrisicogroepen
De overheid wil het aantal mensen dat een depressie krijgt substantieel verminderen. Zo’n twintig partijen uit verschillende sectoren werken samen aan de uitvoering van het Meerjarenprogramma Depressiepreventie. PROOF Adviseurs en Ecorys zijn verantwoordelijk voor twee van de zes landelijke projecten.
Het Meerjarenprogramma Depressiepreventie heeft tot doel het aantal mensen dat een depressie krijgt substantieel te verminderen: de ambitieuze stip op de horizon is 30% minder mensen met een depressie in 2030, ten opzichte van basisjaar 2017.
In dat startjaar committeerden diverse partijen zich aan het programma, waaronder het ministerie van VWS, het Trimbos Instituut, de Nederlandse ggz en de Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties. De organisaties zetten zich in om de beoogde doelstelling te realiseren en om te komen tot een ketenaanpak in de praktijk.
Het Meerjarenprogramma Depressiepreventie richt zich specifiek op zes groepen mensen met een hoog risico op het ontwikkelen van depressie. Dat zijn: jongeren, jonge vrouwen (inclusief pas bevallen moeders), huisartsenpatiënten, werknemers met een stressvol beroep, chronisch zieken en mantelzorgers.
Jongeren
Jaarlijks heeft 1 op de 5 jongeren last van psychische klachten zoals angst en depressie en maakt 1 op de 22 een depressie door. Dit zijn forse cijfers: in een klas van 25 leerlingen zijn er gemiddeld 5 leerlingen met psychische problemen en 1 met een depressie.
Aanstaande en pas bevallen moeders
In Nederland krijgt 13% van de moeders die zwanger of bevallen zijn een depressie. Het gaat ieder jaar om meer dan 23.000 vrouwen. Toch missen professionals in de geboortezorg vaak de signalen bij de moeders. En moeders durven zelf niet altijd te zeggen dat ze zich somber voelen.
Huisartsenpatiënten
Wie de huisarts bezoekt, behoort tot een groep mensen die bovengemiddeld vaak kans loopt op een depressie. Om welke patiënten gaat het dan precies? En van welke interventies kunnen de huisarts en diens patiënten gebruikmaken om een depressie te vookomen?
Werknemers met een stressvol beroep
De mentale gezondheid en psychosociale belasting van medewerkers in een stressvol beroep (denk aan defensie of de zorg) is sinds enkele jaren een belangrijk onderwerp voor werkgevers. Het tijdig aanpakken van stress en spanningsklachten op de werkvloer kan eraan bijdragen dat het aantal depressies vermindert.
Chronisch zieken
Het hebben of krijgen van een chronische aandoening is een ingrijpende gebeurtenis. Het tast vaak ook de geestelijke weerbaarheid aan, zodat psychische klachten, zoals een depressie, op de loer liggen. Psychische klachten hebben een negatieve invloed op de algehele gezondheid. Hierdoor dreigt het gevaar om in een negatieve gezondheidsspiraal te belanden.
Mantelzorgers
In Nederland geven ongeveer circa vijf miljoen mensen mantelzorg. Deze mensen zijn onmisbaar in het zorglandschap. Echter, 1 op de 10 mantelzorgers voelt zich ernstig overbelast en loopt daardoor een groter risico om depressieve klachten te ontwikkelen.
Projectorganisaties
Elk van de zes hoogrisicogroepen heeft een eigen projectorganisatie die het voortouw neemt in de realisatie van verbeterinitiatieven. De projectorganisatie rapporteert aan de coördinatiegroep (die bestaat uit de projectleiders van de zes projectorganisaties) en de formele opdrachtgever, het ministerie van VWS.
Twee van de zes projectorganisaties worden geleid door adviesbureaus: PROOF Adviseurs en Ecorys. Voor zowel de doelgroep chronisch zieken als mantelzorgers werken de twee bureau samen bij de ontwikkeling van een ketenaanpak. Ook coördineren ze de ontwikkeling en implementatie van de activiteiten die door het projectteam zijn afgesproken.
Publiekscampagnes
Om het Meerjarenprogramma Depressiepreventie te ondersteunen heeft de overheid sinds de start meerdere publiekscampagnes gelanceerd.
In 2019 werd de ‘Hey, het is oké’-campagne uitgebracht. Voor de campagne zijn radio- en tv-commercials ingezet, waarbij gebruik is gemaakt van ervaringsdeskundigen met angst- en paniekklachten in plaats van acteurs. Ook zijn veel ervaringsverhalen gefilmd en uitgezonden en is een jongerencampagne gelanceerd met influencers.
In 2021 is de campagne verder verbreed naar psychische problematiek met onder andere PTSS, burn-out, ADHD, autisme, psychosegevoeligheid en eetstoornissen. Er zijn diverse spotjes verschenen op radio, tv en sociale media met de boodschap meer naar elkaar om te kijken wanneer psychische klachten spelen.
