Onderzoek: Slechts 27% van Nederlanders is financieel gezond
Iets meer dan een kwart van de Nederlanders is financieel gezond. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van Deloitte, ING, Nibud en Universiteit Leiden.
Om inzicht te krijgen in de financiële gezondheid van Nederland werden 5.000 respondenten gevraagd naar hun situatie, gedrag, houding en gevoelens over hun inkomen, uitgaven, spaar-, leen- en plangedrag en de balans daartussen. Ook hun kennis van financiële zaken en algehele financiële houding werden meegenomen.
Er is volgens de onderzoekers sprake van financiële gezondheid “als men in staat is, en het gevoel van controle heeft, om op een comfortabele manier aan alle huidige en lopende financiële verplichtingen te voldoen en de financiële zekerheid op te bouwen om levensdoelen na te streven”.
Volgens deze definitie is dus slechts iets meer dan een kwart van de Nederlanders financieel gezond. Dat betekent volgens de onderzoekers echter niet dat de rest van Nederland in de financiële problemen zit.
“Dat is een te zwart-witte weergave van de werkelijkheid”, leggen ze uit. “Financiële gezondheid moet in een bredere, positievere context bekeken worden. Want ook voor mensen zonder financiële problemen valt vaak nog veel winst te behalen. Dit onderzoek richt zich op het brede spectrum van financiële gezondheid, en dus niet alleen op schulden of inkomen.”
Daarom zijn er meerdere gradaties dan financieel gezond en financieel ongezond. Zo is 24% van de Nederlanders volgens de studie financieel toereikend, 25% financieel kwetsbaar, en ‘slechts’ 23% financieel ongezond.
Verschillen per opleidingsniveau
De onderzoekers hebben ook gekeken of en op welke manier de financiële gezondheid van Nederlanders samenhangt met hun opleidingsniveau. “Mensen met een hoog opleidingsniveau zijn vaker financieel gezond dan mensen met een laag opleidingsniveau”, zo is te lezen in het rapport.
Van de respondenten die in het bezit zijn van een doctorandustitel of een mastergraad is de ruime meerderheid (62%) financieel gezond of financieel toereikend. Bij de respondenten die enkel de basisschool hebben afgerond is dat slechts 29%.
Daarnaast geldt dat hoe hoger het opleidingsniveau is, hoe vaker men maandelijks spaart (80% van de hoogst opgeleiden tegenover 44% van de laagst opgeleiden) en hoe minder zorgen men zich maakt over consumptieve schulden (43% van de hoogst opgeleiden tegenover 69% van de laagst opgeleiden maakt zich zorgen).
“En verder geldt dat hoe hoger het opleidingsniveau is, hoe meer kennis mensen hebben van financiën en hoe vaker ze financiële plannen maken. Zo doet 76% van hoogst opgeleiden dit, terwijl het bij de laagst opgeleiden om 33% gaat”, aldus de onderzoekers.
Brede verantwoordelijkheid
Peter van Loon, partner bij Deloitte, noemt het “zorgelijk” dat bijna de helft van de Nederlanders financieel kwetsbaar of ongezond is.
“Financiële gezondheid is een breed maatschappelijk onderwerp dat niet onder de verantwoordelijkheid valt van alleen de overheid, één organisatie of een specifieke sector", geeft hij aan. “De financiële gezondheidsschaal die we ontwikkelden is niet alleen bedoeld om nieuwe inzichten te bieden, maar ook vooral om Nederlanders zelf aan te zetten tot verandering. Daarnaast kunnen organisaties deze inzichten gebruiken om Nederlanders hierbij te ondersteunen.”
