Schuld van de stad Amsterdam groeit naar €4,2 miljard
De schuld van gemeente Amsterdam is het afgelopen jaar opgelopen tot €4,2 miljard. Met het geleende geld werd onder meer geïnvesteerd in scholen. Aangezien de bezittingen van de stad ook groeiden, blijft de solvabiliteit goed.
Nadat Amsterdams schuld in 2015 met €400 miljoen daalde – van €4 miljard naar €3,6 miljard – zit het bedrag sindsdien weer in de lift. In 2016 kwam de schuld uit op €3,9 miljard en het afgelopen jaar is die schuld met 8% gestegen tot €4,2 miljard.
Dit terwijl het gemeentebestuur – een coalitie van VVD, D66 en SP – in 2014 de belofte deed dat de schuld juist zou worden verlaagd. Desondanks geeft wethouder Udo Kock (D66) aan de stijging niet als een probleem te zien: “Politiek interesseert me bar weinig, daar ben ik echt totaal niet mee bezig. Wat ik wil is zorgen dat de stad er goed voor staat.”
Hij voegt toe dat Amsterdam de afgelopen jaren met €3 miljard veel meer heeft geïnvesteerd dan in de voorgaande jaren, “en toch is het ons gelukt om de schuldpositie stabiel te houden.” Hiermee refereert hij aan Amsterdams solvabiliteit – de verhouding tussen schuld en eigen vermogen – die vanwege de toegenomen waarde van de bezittingen van de stad, waaronder grond, de laatste jaren juist met zes procentpunten is gestegen: “Ons eigen vermogen is van €6,5 naar €8 miljard gestegen en de solvabiliteit zit nu op 60%, dat is veel meer dan wat het minimaal moet zijn van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten”, aldus Kock tegenover FD. Amsterdam staat er volgens hem al met al dan ook bijzonder goed voor.
Gekeken naar de langere termijn blijkt het ook met de toename van de schuld wel mee te vallen. Sinds 2015 steeg de schuld weliswaar met 17%, maar dit percentage is hoger dan de totale stijging over de laatste acht jaar. Na een daling in 2011, nam het bedrag tot en met 2014 ieder jaar gestaag toe, waarbij de schuldenlast zich ontwikkelde van €3,7 miljard in 2010 tot €4,0 miljard in 2014. Dus terwijl er de laatste twee jaar sprake is van een stijging van 17%, is de hoogte van de schulden over de laatste acht jaar met een bescheidenere 13,5% toegenomen.
En terwijl de schuld is opgelopen, valt deze alsnog een stuk lager uit dan een jaar geleden werd voorspeld. Toen werd nog gerekend op een bedrag van zo’n €5 miljard. Hierbij werd onder meer rekening gehouden met tegenvallende inkomsten in verband met de lage rente. Deze zorgt ervoor dat minder huizenkopers hun erfpacht afkopen, omdat ze liever de jaarlijkse canon betalen. De hoogte hiervan is namelijk gekoppeld aan die van de rente. De schuld werd echter onder meer verlaagd door het van de hand doen van een aantal belangen van de gemeente – zoals in het Havengebouw en het Glasvezelnet – en de verkoop van vastgoed.
Bovendien heeft de lage rentestand natuurlijk ook een positieve kant, aangezien Amsterdam zelf ook minder rente hoeft te betalen op uitstaande leningen. Waar in 2011 nog €121 miljoen aan rente werd uitgegeven, was dit het afgelopen jaar niet meer dan €84 miljoen. Terwijl misschien wordt verwacht dat ook de exploderende Amsterdamse huizenprijzen bijdragen aan de inkomsten van de stad en dus een verlaging van de schuld, legt Kock in FD uit dat dit niet het geval is: “We verdienen niet aan stijgende huizenprijzen. Als de prijzen van huizen stijgen, dan verlagen we het tarief van de onroerendezaakbelasting zodat de inkomsten gelijk blijven.”
Kock voorspelt dat de Amsterdamse schuld in 2018 ongeveer op het zelfde niveau zal uitkomen. Wel staat er nog een aantal grote projecten op stapel, wat om de nodige investeringen zal vragen.
“We willen het havengebied ontwikkelen, we willen de Noord/Zuidlijn doortrekken naar Schiphol. We moeten investeren in openbaar vervoer, want met de groei van de stad gaat het anders wringen. We willen een brug over het IJ. Er komen paar hele grote uitgaven aan.”