Waterkwaliteit in Nederlandse steden staat onder druk

12 november 2021 Consultancy.nl

Klimaatverandering heeft de waterkwaliteit in Nederlandse steden de afgelopen jaren verslechterd. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek waaraan adviesbureau Arcadis heeft meegewerkt.

Meer hittegolven, extreme neerslagvormen en de stijging van de zeespiegel; het zijn gevolgen van klimaatverandering die stedelijke watersystemen negatief (zowel direct als indirect) beïnvloeden. Steden in ons land nemen onvoldoende maatregelen om deze effecten tegen te gaan. 

Dat stellen onderzoekers van Arcadis, adviesbureau Deltares, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Universiteit Wageningen in een gezamenlijk rapport – geschreven in opdracht van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat. De hoofdconclusie van de studie: het watermanagement van steden wordt flink op de proef gesteld door klimaatverandering. 

Waterkwaliteit in Nederlandse steden staat onder druk

In het bijzonder is het volgens de onderzoekers slecht gesteld met de stedelijke waterkwaliteit. Dat komt onder andere door een gebrek aan groen en een overschot aan stenen in de stad. Hierdoor is het in stedelijke gebieden gemiddeld genomen stukken warmer dan daarbuiten. 

En dat heeft onder andere invloed op de dieren die leven in de stadswateren, die tijdens hittegolven zeer hoge temperaturen bereiken. Met als gevolg dat in steden tijdens de zomer sprake is van hoge vissterfte en van steeds meer blauwalgproblematiek. Wat de waterkwaliteit vanzelfsprekend niet ten goede komt. 

Is vergroenen altijd de oplossing?

Hoe kun je voorkomen dat vissen in de stad sterven doordat het water te warm is? Een voor de hand liggende oplossing: minder stenen, meer groen. Op die manier blijft de hitte tijdens de zomer immers minder hangen en koelt het water in de avond meer af. Niettemin kan extra beplanting ook weer nieuwe problemen opleveren, stellen de onderzoekers. 

Allereerst vergroot de vergroening van het stedelijk gebied de watervraag. En dat terwijl al vele decennia sprake is van urbanisatie, wat eveneens een stijgende watervraag tot gevolg heeft. “Derhalve is de keerzijde van de vergroening van steden een belangrijk aandachtspunt”, aldus de onderzoekers.

Daarnaast leiden beplante daken – een moderne manier om een stad te vergroenen – eveneens tot een hogere fosforconcentratie in het stedelijke water. En dergelijk water is volgens een artikel van de Universiteit Wageningen een ideaal recept voor overmatige algengroei en een verlies aan biodiversiteit. En die gevolgen tasten uiteraard ook weer de waterkwaliteit aan.

“Daarnaast zijn infiltratievoorzieningen als wadi’s mogelijk risicovol voor de gezondheid en grondwaterkwaliteit en kan het scheiden van het rioolsysteem leiden tot een verhoging van microverontreinigingen in ons oppervlaktewater”, is te lezen in het onderzoeksrapport. 

Denken in oplossingen

De onderzoekers geven in hun rapport ook advies waarmee steden de diverse ongewenste effecten kunnen tegengaan. Zo wordt lokale en regionale overheden aanbevolen om zich in te spannen om meer zicht te krijgen op de risico’s die de waterkwaliteit kunnen aantasten.

“Als steden beter op de hoogte zijn, kunnen ze terdege een afweging maken of er maatregelen nodig zijn om de waterkwaliteit te borgen. Ook kan het mogelijk zijn dat steden tot de conclusie komen dat ze moeten leren omgaan met de veranderende waterkwaliteit. En eveneens is het mogelijk dat ze besluiten om de negatieve effecten te accepteren.”

More on: Arcadis
Netherlands
Company profile
Arcadis is not a Netherlands partner of Consultancy.org
Partnership information »
Partnership information

Consultancy.org works with three partnership levels: Local, Regional and Global.

Arcadis is a not a partner of Consultancy.org.

Upgrade or more information? Get in touch with our team for details.