Zorgen om besteding van noodsteun aan de cultuursector
Waar de kappers, schoonheidsspecialisten, pedicures, masseurs en rijschoolhouders per 3 maart weer aan de slag mogen, blijven musea en theaterzalen voorlopig nog dicht. De cultuursector blijft de aankomende tijd dan ook afhankelijk van noodsteun van het Rijk. De branche maakt zich echter zorgen of het geld bedoeld voor de cultuursector ook daadwerkelijk bij hen terechtkomt. Volgens adviesbureau Berenschot zijn deze zorgen terecht, ondanks dat de Vereniging Nederlandse Gemeente (VNG) in november nog het tegenovergestelde beweerde.
Volgens NU.nl trekt Berenschot die conclusie op basis van meerdere eigen onderzoeken en uit inventarisaties voor onder meer de Taskforce Culturele en Creatieve Sector. Op basis van de onderzoeken stelt het adviesbureau zich zorgen te maken of gemeenten de noodsteun van het Rijk wel daadwerkelijk aan cultuur besteden.
Volgens Bastiaan Vinkenburg, sectorleider Kunst en Cultuur van Berenschot, weet een aantal gemeenten niet goed hoeveel geld ze voor coronasteun hebben gekregen voor cultuur, omdat al het steungeld dat gemeenten krijgen in één bedrag wordt overgemaakt. “Er zijn ook gemeenten die overwegen een deel van het geld te besteden aan andere zaken dan cultuur”, aldus Vinkenburg.
Laatste woord ligt bij gemeente
Zo ontving Zeist €450.000 om onder cultuurmakers te verdelen, maar liet de gemeente aan de onderzoekers van Berenschot weten dat de gemeenteraad het laatste woord heeft over de hoeveelheid steun die men daadwerkelijk aan de sector geeft.
Een woordvoerder van de gemeente stelt dat het geen uitgangspunt is om de hoogte van de compensatie van het Rijk centraal te stellen, maar dat wordt gekeken naar de behoefte in de samenleving. “Als de behoefte in bijvoorbeeld de cultuursector groter is dan wat we van het Rijk aan compensatie krijgen, dan zal dat aan de cultuursector ten goede komen. Andersom kan natuurlijk ook.”
Tubantia schreef een week geleden dat Almelo €441.000 van het Rijk aan cultuursteun heeft ontvangen. Volgens de krant heeft de gemeente over dit bedrag echter gesprekken gepland met vertegenwoordigers uit alle getroffen sectoren, niet alleen de culturele.
Geen garantie
In november stelde Ingrid van Engelshoven, minister van Cultuur, tegenover NU.nl dat ze niet kon garanderen dat de €150 miljoen aan noodsteun bedoeld voor de cultuursector ook daadwerkelijk bij de branche terechtkomt. Om administratieve rompslomp voor gemeenten te voorkomen werd er destijds bewust voor gekozen om het bedrag niet te oormerken (een constructie om dit wel te garanderen).
“Er zijn ook gemeenten die overwegen een deel van het geld te besteden aan andere zaken dan cultuur.”
Ondanks de opmerking van de minister en de zorgen van zowel de Museumvereniging als koepelorganisatie Kunsten ’92, noemde de VNG de zorgen in november nog onterecht. De VNG stelde destijds dat gemeenten er alles aan doen om het steungeld ook daadwerkelijk terecht te laten komen waar het oorspronkelijk bedoeld is.
“Een groot probleem”
Vinkenburg nuanceert de zorgen van Berenschot. “Er is geen compleet beeld over hoe het gaat, want heel veel middelen zijn nog steeds niet besteed. Maar juist daarom is het nog niet te laat.” Wel noemt Vinkenburg de onzekerheid over het goed terechtkomen van de coronasteun voor cultuur “een groot probleem, waar nog oplossingen voor worden gezocht”.
Berenschot publiceerde vorige week in opdracht van de VNG een informatiegids met tips voor gemeenten. Deze gids moet gemeenten helpen ervoor te zorgen dat het steungeld van het Rijk ook daadwerkelijk bij de sector terecht komt.
