De Nederlandse IT-markt ten tijde van Covid-19
Waren de jaren 2018 en 2019 historische recordjaren voor fusies en overnames in de Nederlandse IT-markt, in 2020 heeft de uitbraak van Covid-19 flink roet in het eten gegooid. Wat betekent dit voor de IT-markt – voor de kansen en mogelijkheden voor ondernemers op de korte en lange termijn? Vijf vragen aan Rik Stikkelbroeck, Managing Partner van Hogenhouck.
Hoe zie jij de internationale IT-mark op dit moment?
Mijn eerste reactie is ‘ambivalent’. Mijn reactie wordt gevoed door de ontwikkelingen in de Nederlandse en Europese IT-markt. Het eerste kwartaal van 2020 was voor IT-hardwareleveranciers het beste ooit genoteerd: het thuiswerken is immers (deels) een blijvende trend.
Dit geldt uiteraard ook voor video-conferencing-aanbieders, ook die markt is in korte tijd explosief gestegen – in anderhalve maand tijd is iedereen bekend geraakt met Webex, Teams en Zoom. Tel daarbij op de e-commerce-ondernemingen (fysieke winkels waren dicht), de SaaS-platforms, security en hostingpartijen, en je ziet dat zich daar niet de verliezers van de crisis bevinden.
Daarentegen merken wij dat de IT-staffing ondernemingen het zwaar hadden, want veel systeemmigraties en IT-implementaties zijn of worden uitgesteld.
Wat betekent dit voor cross border-activiteiten?
Op dit moment is de impact van Covid-19 per land sterk verschillend. Vooral de Nordics laten zich van hun beste kant zien; een tailor made-aanpak van deze crisis (denk aan Zweden en Denemarken) waardoor de economie open blijft en grote spelers aldaar zeer actief blijven. Daarentegen zien wij juist een koude wind uit de Zuid-Europese landen en de UK en US binnenkomen
Italië, Spanje en Frankrijk zijn voornamelijk met zichzelf bezig, de UK en US idem. Op dit moment ligt een belangrijk deel van onze cross border-activiteiten stil. Als Hogenhouck zijn wij member van CDI Global, het oudste internationale M&A-netwerk, actief in 23 landen, en meten wij iedere week de temperatuur in de ons omringende landen. Daar nemen de activiteiten, indien wij zuidwaarts koersen, af.
Wat zie je op dit moment in Nederland?
In eerdere interviews heb ik aangegeven dat de ingezette consolidatie in de IT-markt op stoom is. Die mening is ongewijzigd. Wat wij zien is dat veel private equity-partijen in 2018 en 2019 historisch veel funding hebben opgehaald. Met de aanhoudende internationale economische onzekerheid – in maart van dit jaar Rusland - Saoedi Arabië (olie), in april en mei van dit jaar de US en China (importrestricties) – is het MKB+ een ‘safe haven’.
Kortom, de nationaal opererende private equity-partijen in het IT-domein (denk aan Vortex, Holland Capital, Main, Strikwerda, Standard, Egeria, Waterland, Squadrum) staan allemaal open voor business. Zo ook de internationale investeerders als KKR (in ons land bekend van Exact), HG (Visma en Teamblue), Gimv (Cegeka), Carlyle (HSO) en Fortino (Odin).
De eerder aangekondigde consolidatie in de IT-markt met voorop hosting (web en managed), managed services en SaaS vindt volop plaats. Ook de strategen die niet afhankelijk zijn van bankfinanciering (Visma, Pro-Act, Imtech, TeamBlue) willen acquisities doen. Hier geldt dat het kunnen overnemen zonder bankfinanciering een strategisch voordeel kan bieden.
Wat betekent deze crisis op lange termijn?
Blij zijn als straks weer ‘het oude bij het oude’ is. Deze crisis resulteert in schade en vooral veel menselijk én financieel leed. Kijk je naar wellicht positieve effecten van deze crisis op de langere termijn, dan zijn wij in de nabije toekomst wellicht wat minder genegen het vliegtuig te pakken voor een meeting van enkele uurtjes. Ook zullen we eerder de dagelijkse files vermijden. We zullen beter omgaan met het milieu, onze resources slimmer gebruiken.
“Van belang is en blijft dat artsen niet de economen zijn of worden en vice versa.”
Zoals Charles Darwin (1850) stelde; in tijden van crisis overleeft enkel de creatieve, agile, slimme mens – lees: de adaptieve, creatieve ondernemers en ondernemingen. Mede-econoom Mathijs Bouman haalde laatst in zijn interview het voorbeeld van Max Verstappen aan als vergelijking met deze crisis: “Tijdens een gele vlag is het vaak verstandig om binnen te komen, jouw banden te vervangen en weer fris in de wedstrijd terug te komen.”
Wat zijn jouw verwachtingen voor de toekomst?
Iets zinvols zeggen over het einde van deze crisis is gelijk aan iets roepen over het ontstaan ervan. Tussentijds evaluerend denk ik dat je kan stellen dat wij nu niet snel meer een pandemie zullen onderschatten. De laatste grote pandemie (de Spaanse Griep, 1918 - 1920) was verwoestend en was net zo snel weer weg als dat deze opkwam. Een tweede golf zal komen, maar dan weten wij wat de impact van de eerste was.
Van belang is en blijft dat artsen niet de economen zijn of worden (lees: een shut down kunnen aankondigen) en vice versa. Op een bevolking in Nederland van bijna 18 miljoen inwoners dien je minimaal 3.000 IC-bedden te hebben, einde discussie. Vergelijk dat met bijvoorbeeld Duitsland. Nederland met 6,4 bedden per 100.000 inwoners versus Duitsland met 30 bedden per 100.000 inwoners. Dat is een factor 5 (!).
Die extra ruimte geeft je veel meer mogelijkheden om de economie open te houden, gelijktijdig meer mensen te redden en de ‘intelligente soft lockdown’ versus de harde lockdowns in Italië, Spanje en Frankrijk te hanteren. Harde lockdowns hebben immers en forse impact op de (Europese) economie en daarmee ook Nederland.
De meest harde klappen vallen in de diensteneconomie – leisure, travel, horeca en export – en vooral deze industrieën dienen beter beschermd te worden. Mijn idee is dat we steeds meer gaan leren van recessies: het ingrijpen van overheden wordt steeds daadkrachtiger en we gaan sneller acteren op dergelijke uitbraken.
Kijkend naar Hogenhouck, de business loopt door. Tijdens de ‘coronamaand’ hebben wij vier closings mogen begeleiden waarvan drie in de TMT-sector (Hogenhouck begeleidde onder andere Van der Sat Industries).
De recessie zal 2020 en een deel van 2021 voelbaar zijn, maar met de juiste maatregelen, focus en toegevoegde waarde krijgen wij de schouders eronder.
