Scherpenzeel: fuseren met Barneveld of toch zelfstandig blijven?
Scherpenzeel, een van de vijftien kleinste gemeenten van ons land, staat voor een lastige bestuurlijke keuze. Door haar bescheiden omvang zou de gemeente volgens een rapport van SVDL baat hebben bij een krachtenbundeling met het naastgelegen Barneveld. Verschillende partijen in de Scherpenzeelse gemeenteraad lijken echter meer te voelen voor een zelfstandige toekomst en tijdens het debat in de raad liepen de spanningen bij tijd en wijle hoog op.
Net aan de Gelderse kant van de grens tussen Utrecht en Gelderland ligt Scherpenzeel. De gemeente telt zo’n 10.000 inwoners en is vanwege haar beperkte omvang al lange tijd kandidaat voor een gemeentelijke fusie. Zo werd enkel jaren geleden een poging ondernomen om samen te gaan met Woudenberg en Renswoude, maar dit mislukte vanwege een gebrek aan draagvlak in Renswoude. Momenteel wordt gekeken naar de mogelijkheid om te fuseren met Barneveld.
Of dit wel doorgaat is echter nog de vraag, aangezien er voor deze fusie wellicht ook onvoldoende draagvlak bestaat, maar dan in de gemeenteraad van Scherpenzeel zelf. SVDL, een organisatieadviesbureau voor de publieke sector, kreeg de opdracht om een verkennend onderzoek uit te voeren. Recent presenteerde het bureau zijn bevindingen in het rapport ‘Zelfbewust Scherpenzeel’. Daarin wordt gesteld dat het dorp onvoldoende bestuurskracht heeft om zelfstandig te blijven.
Meerdere fracties binnen de gemeenteraad kunnen zich echter niet vinden in deze conclusie. Henk Bros, voorman van Gemeentebelangen Scherpenzeel, was eind juni het meest uitgesproken in zijn kritiek. Hij stelde dat het rapport op sommige punten niet klopt. Daarnaast verweet hij burgermeester Harry de Vries (CDA) dat hij te veel zou aansturen op de fusie met Barneveld. Ook SGP-raadslid Gerard van Deelen liet duidelijk zijn ongenoegen blijken.
Naar zijn grote broer
De manier waarop het debat werd gevoerd kon burgemeester De Vries (CDA) duidelijk niet bekoren. Hij hamerde de vergadering plotseling af, waarbij hij aangaf dat de discussie zich voltrok in “een stijl die niet de zijne is”. Hierbij voelde hij zich naar eigen zeggen “kop van Jut”. Bovendien zei hij dat zijn integriteit in het geding kwam. Al met al zag hij genoeg reden om aan de bel te trekken bij John Berends, de commissaris van de Koning voor de provincie Gelderland.
Terwijl het gesprek met Berends al gepland stond, liet Brons weten dat het tijdens dat gesprek aan de orde brengen van de toon van het debat bij verschillende raadsleden op weinig begrip kon rekenen: “Sommige raadsleden zeiden: ‘Het is alsof hij naar zijn grote broer gaat’.” Ook Berends leek het niet per se passend te vinden dat hij in de discussie werd betrokken, aangezien hij aangaf dat de toon van het debat is iets waar de raad zelf over gaat.
Dit jaar knoop doorhakken
Berends gaf na het gesprek wel iets meer duidelijkheid over de eventuele fusie. In een brief aan zowel Scherpenzeel als Barneveld liet hij weten dat er aan het eind van dit jaar duidelijkheid moet zijn over de plannen. Daarbij is het uiteindelijk aan de provincie om hier een besluit over te nemen.
Ook maakte hij duidelijk dat er nog twee mogelijke opties liggen: fuseren of zelfstandig verdergaan. Dit klinkt wellicht als een open deur, maar hiermee maakt Berends duidelijk dat een door SVDL aangedragen derde mogelijkheid van de baan lijkt. Het bureau suggereerde dat er ook kon worden geopteerd voor een zogeheten ‘regiemodel’, dat dan zou dienen als een tussenstap richting een latere fusie.
2023
Mocht de fusie plaatsvinden, dan kan dat op zijn vroegst per 1 januari 2023. Scherpenzeel zou dan het tiende dorp worden dat wordt toegevoegd aan de gemeente Barneveld. Het inwonertal van de gemeente zou daarmee stijgen tot boven de 70.000, waardoor de gemeenteraad er vier zetels bij zou krijgen. Of het ook zover komt is natuurlijk nog de vraag.
Het eerstvolgende overleg over de plannen in de Scherpenzeelse gemeenteraad staat gepland voor begin oktober. Inmiddels zijn de gemoederen daar weer wat bedaard, of dat ook zo blijft zal nog moeten blijken.
