AEF streeft met hecht team naar maatschappelijke impact

Een half jaar geleden heeft Robert-Jaap Voorn zich bij Aris van Veldhuisen gevoegd in de bureauleiding van Andersson Elffers Felix (AEF). Sindsdien staan de twee samen aan het roer bij het adviesbureau voor maatschappelijke vraagstukken. Consultancy.nl reisde af naar het monumentale kantoor van AEF aan de Utrechtse Maliebaan om te spreken met Voorn en Van Veldhuisen – over de nieuwe samenwerking, de cultuur binnen het bureau en de plannen voor de komende jaren.

Het is 1982 wanneer Hans Andersson, John Elffers en Peter Felix de handen ineenslaan om een adviesbureau op te richten. Met AEF richten de drie zich vanaf het begin op maatschappelijke kwesties. Zo wordt in de eerste jaren meegedacht over de positie van werknemers – binnen bedrijven en op de arbeidsmarkt – en de regionalisering van de politie. Een decennium later draagt het bureau bij aan structuurwijzigingen in de zorg en sociale zekerheid, de totstandkoming van de Vreemdelingenwet en de verzelfstandiging van woningcorporaties en spoorwegen, en na de eeuwwisseling aan de vernieuwing van de bouwsector, de veiligheidsaanpak in de grote steden en vraagstukken rondom immigratie en integratie. Vandaag de dag bestaat het kantoor uit zo’n 60 adviseurs. 

“Het is mogelijk om in je eentje leiding te geven aan AEF”, begint Aris van Veldhuisen, “maar er zijn uiteraard grenzen aan wat daarbinnen past. Tot 2017 ging dat heel goed maar in 2018 werd duidelijk dat er versterking nodig was.” In oktober van dat jaar krijgt Van Veldhuisen daarom versterking van Robert-Jaap Voorn. “We deden ook voor die tijd al veel samen en kenden elkaar daardoor goed”, vertelt het nieuwe bestuurslid: “De combinatie was ook niet toevallig, je moet veel gemeenschappelijks hebben maar ook complementair zijn aan elkaar om dit goed te kunnen doen.” Van Veldhuisen voegt toe: “We zijn beiden geneigd om naar het bureau als geheel te kijken.” 

Kubus

“De samenwerking verliep vanaf het begin vlot”, vervolgt Van Veldhuisen: “Het is erg fijn om iemand te hebben om mee te sparren. Als je het zo’n tijd alleen doet heb je allerlei ideeën in je hoofd en het helpt enorm als je die kan delen. Dan krijg je vaak ook feedback waarvan je denkt: ‘Hé, daar had ik niet aan gedacht, dat moet ik anders leren zien.’ Daarnaast is het ook goed voor het bureau om twee gezichten te hebben. Als je het langer alleen doet word je toch de verpersoonlijking van het beleid, for better and for worse. Bovendien is het een opgave om met alle 60 mensen een voldoende intensieve relatie te onderhouden in een bureau dat geen middenmanagement kent.”

Voorn en Van Veldhuisen hebben de rollen meteen duidelijk verdeeld: “We vergelijken onze gezamenlijke portefeuille vaak met de drie dimensies van een kubus”, legt Voorn uit: “Per zijde hebben we een onderscheid gemaakt – een deel voor Aris en een deel voor mij – maar als je door die dimensies heen kijkt hebben we elkaar altijd nodig. Aris doet qua markt meer de sociale sectoren en ik de fysieke: op het gebied van onze mensen heeft Aris met name aandacht voor junioren en medioren en ik voor senioren. En wat betreft ons portfolio zit Aris meer aan de personeelskant en ik aan de kwaliteitskant. We kunnen eigenlijk dus niets zonder elkaar en dat is ook goed.”

Eenheid

Voorn legt uit dat het ontbreken van een hiërarchische structuur binnen AEF een hele bewuste keuze is, evenals de afwezigheid van afdelingen: “We vinden het belangrijk een eenheid te vormen. We willen niet bestaan uit meerdere onderdelen die we apart aansturen. Door als één team te opereren kunnen we de brede kennisexpertise die we hebben blijven uitwisselen tussen projecten, mensen en domeinen. Natuurlijk hebben onze adviseurs wel een bepaalde specialisatie – sommigen doen bijvoorbeeld meer aan procesmanagement en anderen zitten meer aan de onderzoekskant – maar dit zijn bij ons niet hele verschillende werelden.” 

“Het allerbelangrijkste is dat we erop sturen een bureau te zijn waar mensen minimaal in meerdere markten actief kunnen zijn”, vult Van Veldhuisen aan: “Het is ook leuk om te zien dat onze adviseurs met een alfa-achtergrond vaak al snel een cijfermatige klus willen doen. Dat moedigen we aan. Als je een invloedrijk adviseur wilt worden, moet je ook weten hoe de cijfers lopen. De eerste vijf jaar gunnen we iedereen om zoveel mogelijk verschillende vraagstukken aan te pakken en van alles te leren. De specialisatie komt daarna wel.”

Thuis

Deze keuze voor eenheid en kennisdeling uit zich er ook in dat er bij AEF geen duidelijk wens is om te groeien in personeelsaantal. “We zijn iets groter en iets kleiner geweest, maar de huidige omvang vinden we prettig”, stelt Van Veldhuisen: “Als we echt zouden groeien wordt het nodig om een soort vakgroepstructuur aan te brengen en dan worden we ook minder collegiaal, minder hecht.” Voorn: “Bovendien blijven we graag in ons huidige kantoor. Hier voelen we ons thuis.”

“Met onze sterke historie rolt er vaak een soort van rode loper uit als je zegt dat je van AEF komt.”
_{– Aris van Veldhuisen} 

Ook buiten het kantoor wordt het hechte teamgevoel goed in stand gehouden. “Elke vijf jaar hebben we onze lustrumreis”, vertelt Van Veldhuisen: “In 2017 gingen het hele kantoor – inclusief partners, dus we waren met zo’n 100 man – naar Marrakesh. Dat was heel bijzonder. Daarnaast gaan we elk jaar op wintersportweekend. Maar eigenlijk zijn de kleine, alledaagse dingen veel belangrijker. Dat stagiairs zich meteen op hun plek voelen in hun team. Dat we elkaar helpen als er privé iets gebeurt. We zorgen echt voor elkaar, dat vinden we heel belangrijk.”

Koers

In lijn met de hechte cultuur en platte organisatie bij AEF, wordt het hele team betrokken bij belangrijke beslissingen. “We bepalen de koers zeker niet met z’n tweetjes. Het hele kantoor denkt mee en wij faciliteren het gesprek”, legt Voorn uit: “We hebben op basis van de input vanuit het kantoor drie pijlers gedefinieerd waarmee dit jaar we aan de slag gaan. De eerste pijler gaat over onze ambitie: Waar staan we nou eigenlijk voor als AEF? Het is goed om dit zo nu en dan opnieuw scherp te stellen, ook in verband met de nieuwe mensen binnen het team.”

“De tweede pijler is eigenlijk een vervolgvraag daarop: Hoe doen we dat nou samen?”, aldus Voorn: “Anders gezegd: Wat verwachten we van elkaar? – van een projectleider, van een verantwoordelijke vennoot, van een mentor. Dit is deels explicitering. Het zijn dingen die we al doen maar nog niet hebben opgeschreven. De derde pijler betreft ten slotte een aantal hygiënefactoren: Hoe richten we randvoorwaarden zodanig in dat het bevorderend is voor onze werkwijze en werkplezier? Het gaat dan bijvoorbeeld om het zorgen dat de ICT goed werkt en dat het financieel systeem op orde is.” 

Impact

Over de eerste pijler – de ambitie – is Van Veldhuisen duidelijk: “Ik noem ons weleens ‘de McKinsey voor de publieke sector’. Daarmee doel ik in de eerste plaats op onze goede reputatie – met onze sterke historie rolt er vaak een soort van rode loper uit als je zegt dat je van AEF komt – maar zeker ook over de kwaliteit en impact die we kunnen creëren in publieke sectoren. Door ons hierop te richten kunnen we echt iets betekenen voor de samenleving en in het leven van mensen. Ook dit is heel belangrijk voor onze adviseurs.” 

“Aan Robert-Jaap en mij de dankbare taak om ze hier zo goed mogelijk bij te helpen, onder meer door te zorgen dat alle drie de pijlers optimaal zijn ingericht”, aldus Van Veldhuisen. “Inderdaad”, voegt Voorn tot besluit toe, “het is een voorrecht en een prachtige uitdaging hieraan te mogen bijdragen.”