Arcadis onderzoekt impact van klimaatverandering op Eindhoven Airport

Arcadis is een onderzoek gestart naar de impact van klimaatverandering op Eindhoven Airport. Op basis van de daaruit voortvloeiende adviezen, willen de bestuurders van Eindhoven Airport de luchthaven klimaatbestendiger maken. Ten grondslag aan die wens ligt de groeiende angst dat klimaatverandering en extremer weer in de toekomst in toenemende mate van invloed zullen zijn op de operaties van de luchthaven.

Opgericht in 1932 vormt Vliegbasis Eindhoven de thuisbasis van alle transportvliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht. De belangrijkste taak van de vliegbasis is het uitvoeren van militair luchttransport voor wereldwijde militaire operaties, humanitaire missies en speciale opdrachten. Ook is de vliegbasis de thuishaven voor burgerluchtvaart, die onder de naam Eindhoven Airport wordt gevoerd.

De burgerluchtvaart via Eindhoven Airport heeft de afgelopen jaren, net als veel andere kleinere luchthavens, een spectaculaire groei doorgemaakt. Zo groeide in zeventien jaar tijd (van 1997 tot 2014) de passagiersaantallen op Eindhoven Airport met maar liefst 1.371%, van 0,27 miljoen naar bijna 4 miljoen in 2014. Tussen 2003 tot 2014 wist de luchthaven ieder jaar te groeien, onder meer door het binnenhalen van prijsvechters en door een ruime verdubbeling van het aantal bestemmingen tussen 2009-2015. Ook vorig jaar, in 2017 (5.656.000 passagiers), wist de luchthaven te groeien – met 19% ten opzichte van 2016 (4.736.000 passagiers). Die groei lag ten grondslag aan een toename van het aantal bestemmingen, frequentieverhogingen en een toename van de bezettingsgraad per vlucht.

Met de alsmaar toenemende passagiersaantallen van de afgelopen jaren neemt ook de impact van externe factoren op de operaties van luchthavens toe. Een van de factoren waar Vliegbasis Eindhoven/Eindhoven Airport betere inzichten over wil krijgen, is hoe klimaatverandering van invloed is op deze luchthavenoperaties. Aanleiding voor deze informatiebehoefte is de zorg van de luchthaven dat extremer weer de komende jaren sterk van invloed zal zijn op de luchthavenoperaties.

Die zorg lijkt niet ongegrond. Meer dan 15.000 wetenschappers uit 184 landen waarschuwden in 2017 dat de huidige en toekomstige gezondheid en welzijn van de mens reëel gevaar lopen door klimaatverandering. Zo waarschuwen klimaatexperts voor hevige stormen, zware neerslag en ander extreem weer, zoals langdurige hittegolven en droogte, die door klimaatverandering in de toekomst steeds frequenter – en intenser – zullen voorkomen. Ook het KNMI, een van de belangrijkste kennispartners voor de Nederlandse overheid als het gaat over klimaatverandering, bevestigt al jaren dit beeld.

Voor Vliegbasis Eindhoven/Eindhoven Airport kan klimaatverandering en extreem weer van enorme invloed zijn op het vliegverkeer. Als er bijvoorbeeld water op de start- en landingsbaan, rolbaan of intersecties blijft staan kan dat grote gevolgen hebben op de bedrijfsvoering van de luchthaven. Aan de ene kant is er de impact op de militaire luchtvaartoperaties, maar ook voor de burgerluchtvaart – passagiers die met vertragingen en een negatieve customer experience te maken krijgen – kan klimaatverandering in de toekomst een steeds grotere impact hebben.

Extern advies

Om inzicht te krijgen in hoe het klimaatvraagstuk het beste aangevlogen kan worden en voorkomen kan worden dat overlast grote verstoringen veroorzaakt, werd Arcadis ingeschakeld. Het ingenieurs- en adviesbureau heeft van het Rijksvastgoedbedrijf – dat onder het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties valt – de taak gekregen om te onderzoeken of Vliegbasis Eindhoven/Eindhoven Airport klimaatbestendig is. Financiële details over de opdracht zijn niet bekendgemaakt.

Concreet zal Arcadis onder meer kijken naar verbreding van het riolerings- en watersysteemplan en zal het voorstellen doen om de waterhuishouding verder te verbeteren. Hiermee wordt tevens het veiligheidsniveau verder verhoogd. ”Wij hebben eerder dergelijk werk op Schiphol gedaan en die ervaring kunnen we hier goed gebruiken’’, aldus programmaleider klimaatadaptatie David van Raalten van Arcadis. “Zo zorgen wij ervoor dat we wateroverlast op start- en landingsbaan, rolbanen en intersecties voorkomen en het terrein klimaatrobuust wordt ingericht.’’

Hij voegt toe: “ Het is ook een soort stresstest. De Britse krant The Guardian schreef onlangs dat de luchtvaartindustrie veel meer rekening moet houden met weersextremen. De vliegbasis heeft te kampen gehad met wateroverlast. Niet dramatisch, maar het gaf wel aanleiding voor dit onderzoek. Het gaat om de vraag of het huidige water- en rioleringssysteem goed functioneert en welke verbeteringsmaatregelen nodig zijn om verstoringen tijdens extreem weer te voorkomen. Zijn er slimme aanpassingen mogelijk?”

Arcadis werkt bij de uitvoering van de opdracht behalve met het Rijksvastgoedbedrijf samen met Waterschap De Dommel en de gemeente Eindhoven. Het bedrijf had eerder op Schiphol al een vergelijkbare opdracht. Het past in een trend, zegt Van Raalten. “De gevolgen van extreem weer komen steeds prominenter in beeld bij infrabeheerders. Rijkswaterstaat bekijkt dit bijvoorbeeld voor het rijkswegennet.” 

Belangrijke hub

Ervoor zorgen dat Vliegbasis Eindhoven goed blijft opereren is voor Nederland van groot belang. De vliegbasis is een belangrijke luchtmachtbasis, die bovendien een rijke historie kent. Zo gebruikte Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog het vliegveld voor militaire doeleinden. Vanaf de jaren 50 tot in de jaren 90 waren er straaljagers gestationeerd op de vliegbasis, later volgden ook transportvliegtuigen. Sinds 1952 is De Koninklijke Luchtmacht gehuisvest op Vliegbasis Eindhoven. Vanaf dat jaar maakte ook de burgerluchtvaart gebruik van de diensten van Vliegbasis Eindhoven. Voor burgers geldt Eindhoven Airport na Schiphol als de belangrijkste hub, met veel verschillende luchtvaartmaatschappijen die vliegen vanaf de luchthaven, waaronder RyanAir, Transavia, TUI, Corendon, Wizz Air en Vueling.