Afghanistan
2017 was een absoluut recordjaar voor fusies & overnames in de ICT-markt. Gestuwd door technologische trends als digitalisering en blockchain en de diepe zakken van investeerders, kwam het aantal deals in ons land uit op bijna 400 – bijna een verdubbeling ten opzichte van het niveau vier jaar eerder. Rik Stikkelbroeck – één van de twee oprichters van M&A-boutique Hogenhouck – deelt in gesprek met Consultancy.nl zijn verwachtingen voor de ICT-M&A market in 2018.
Wat zie jij voor ontwikkelingen in de fusie- en overnamemarkt in zijn geheel, en die van IT-bedrijven?
Stikkelbroeck: “Eén van de meest opvallende ontwikkelingen in de M&A-markt, en meer in het bijzonder die van de IT, is de versnelde professionalisering van kopers. Waar vroeger de traditionele strategen het voor het zeggen hadden, zie je in alle lagen van de markt private equity-partijen naast strategen opereren. Eén van de eerste verregaand geconsolideerde IT-markten betrof de IT-hardware markt, waar wij als Hogenhouck betrokken bij zijn geweest.
Ook de recente overname van Trust door investeerder Egeria past in dat beeld. Kort daaropvolgend vonden consolidaties plaats in de hosting-markt waarin private equity-partijen als Waterland al vroeg een ‘stake’ namen, wat ook is te zien in recente ontwikkelingen, denk aan de overnames vanuit Strikwerda (Yourhosting, Versio en Real Hosting) en Waterland (Sentia, waaronder Reason Net, Vellance) en die in de markt van managed services (denk aan de overnames van Vincere onder de vleugels van ABN AMRO). Dergelijke bewegingen zien wij ook in ‘datacenter land’ en nu ook in de cybersecurity en softwaremarkt. Onze consolidation cycle (zie onder) geeft een aardig beeld van de consolidatiegolf in de Nederlandse IT-markt.”
Wat zijn in jouw optiek de volgende consolidatiegolven in de IT-markt?
Stikkelbroeck: “Wij kunnen stellen dat de consolidatie in de IT-hardwaremarkt in Nederland haar hoogtepunt anno 2018 heeft bereikt. De verwachting is dat de consolidatiegolf in de managed services- en managed hosting-markt binnen nu en twee jaar (2020) haar toppunt heeft bereikt. Op dit moment bereiken de grote tickets een omvang van >€100 miljoen omzet en zijn daarmee groot genoeg voor een vervolgstap (lees: een strategische exit versus overdracht aan andere internationale private equity-partij en wellicht een IPO).
De eerstvolgende golf is de consolidatie in de cybersecurity- en softwaremarkt. Deze sectoren zijn nog sterk in ontwikkeling, partijen zijn druk doende met aanscherping van het verdienmodel en met het zorgen dat zij body krijgen. De eerste overnames zijn ook in die markten al een feit (denk aan overnames van KPN en NCC Group etc). Ook de softwaremarkt is volop in beweging, gezien de scalability mengt zich in die markt een toenemend aantal internationale strategen.”
Wat betekent deze consolidatiegolf voor de IT-sector?
Stikkelbroeck: “Op dit moment zorgt de ‘acquisitie appetite’ bij zowel strategen als private equity voor aanhoudende druk op multiples. Klassieke auctions zijn aan de orde van de dag. De markt is versneld geprofessionaliseerd, private equity-partijen benaderen targets proactief en strategen zoeken naar verbreding. Voorbeelden te over, een PCI, opererend onder de vleugels van investeerder ABN AMRO, bekend als klassieke managed printing-partij, neemt een managed services-speler over zoals TarQ. Strategen, als voorbeeld KPN, welke zich verbreden richting security, nemen Dearbytes en Qsight over als voorbeelden. Maar ook in andere markten, zoals die van cloudservices, is KPN actief, zie bijvooreeld de overnames van Spark en IS Groep.
De aanhoudend lage rentestanden wereldwijd zorgen voor een aanhoudend hoge druk op shareholders value en geld kan prima zijn weg vinden naar de SME+ markt. Diverse strategen in IT, denk aan partijen zoals KPN, Konica, Leaseweb, Claranet en Infotheek Groep, hebben een actieve buy en build-strategie naast de private equity-partijen zoals een Waterland (Sentia), Main Capital, Nordian, Gilde, MKB Fonds en Strikwerda. Deze activiteiten zijn logisch te verklaren, aangezien de EBITDA/omzetratio’s bij gezonde ondernemingen, zeker in IT, in groeiende markten tussen de 10% en 15% liggen en geld bij financiële instanties minder dan 1.5% rendeert. Onze verwachting is dat de consolidatie in de Nederlandse IT-markt nog circa twee jaar aanhoudt, dan zijn de echt interessante tickets vergeven en zullen de cross border verkopen van de grotere tickets gaan plaatsvinden, denk aan tickets van €100 miljoen plus.”
Hoe kun je als M&A-boutique het hoofd boven water houden in de sterk en snel veranderende markt die de IT-markt nu is?
Stikkelbroeck: “Eén van de redenen van de opkomst van M&A-boutiques in Nederland blijkt specifieke, in depth marktkennis te zijn. Kantoren zoals de onze vertonen een bepaalde flexibiliteit en bereidheid zich in een markt te verdiepen. In 2008 kregen wij als Hogenhouck een enorme opportunity om samen met één van onze opdrachtgevers, Infotheek Groep, de IT-hardwaremarkt uit te kammen. In minder dan tien jaar tijd resulteerde dit in circa tien acquisities; in 2016 de verkoop van Infotheek Groep aan Zweeds investeerder Altor en in 2017 de acquisities van Central Point en Scholten Awater. De ervaring om een mkb-speler (Infotheek, in 2008 goed voor €50 miljoen omzet) te mogen helpen groeien naar een internationale speler van meer dan €800 miljoen omzet, zorgt voor kennis en ervaring in een sector.
In 2012 volgde daarbij de begeleiding van diverse acquisities in de markt van managed services (onder andere de combinatie Advo-Stepco, Computication en Lancom), gevolgd door transacties in de managed hosting (NetGround, Vellance), later gevolgd door transacties in business intelligence en testing (waaronder Eclipse en Hot Item), de softwaremarkt (IT healthcare met Gilde Equity Management) en later cybersecurity en managed printing.
Kortom, de flexibiliteit en eagerness om als boutique iedere dag open te staan voor kennis en ervaring van spelers in de markt. Het is prettig indien je specifieke kennis en kunde in een markt vertegenwoordigt. Wij verwachten dat de consolidatie nog circa anderhalf tot twee jaar zal aanhouden en dat de grote partijen dan voldoende dealsize hebben opgebouwd om zich te oriënteren op een cross border exit. De verwachting is dat de multiples in de nationale markt dan weer wat zullen inzakken, kortom de boiling point is nabij.”
