Innovatie wordt steeds belangrijker voor compliance en integriteit
Om effectief ethisch gedrag en meer transparantie te realiseren is het belang van innovatie steeds groter. Organisaties die de effectiviteit van hun complianceprogramma’s willen verbeteren, moeten meer ruimte maken voor innovatie in de bestuursagenda’s. Ook moeten ze de effectiviteit van hun complianceprocessen onder de loep nemen en ervoor zorgen dat het management erkent dat ethisch verantwoord gedrag veel meer is dan alleen het plaatsen van de juiste vinkjes.
Onethisch gedrag van werknemers en haar leidinggevenden – gedrag van collega’s dat niet conform de maatschappelijk gedeelde normen en waarden verloopt, of niet in lijn is met interne compliance regels – komt voor in alle sectoren en lagen van organisaties. Voorbeelden kunnen variëren van de CEO die zijn macht misbruikt om chantage te verbergen, tot een accountmanager die documenten vervalst om zijn verkoopcijfers te verbeteren. Hoewel het afbreukrisico voor organisaties van alle tijden is, is het afbreukrisico van laakbaar gedrag de laatste jaren toegenomen.
In het licht van de veranderende maatschappelijke opinie, is ethisch gedrag een steeds belangrijker thema geworden voor het publiek, dat zowel achterdochtiger is geworden, als ook veeleisender ten aanzien van transparantie. Als gevolg van deze ontwikkelingen is wet- en regelgeving de afgelopen jaren strenger geworden en zijn de activiteiten van organisaties – door de opkomst van online kanalen en social media en de invloed van media en activisten – vandaag de dag veel meer zichtbaar. Hierdoor wordt de blik binnen organisaties intern steeds meer gericht op de Chief Compliance Officer (CCO) en de Compliance afdeling.
De CCO is aangesteld om toe te zien op de naleving van wet- en regelgeving binnen de organisatie – hij/zij richt zich niet alleen op de harde kant van compliance – het naleven van externe wet- en regelgeving – maar ook op het bewaken van de integriteit van professionals en de cultuur binnen de organisatie, vooral als het gaat om hoe medewerkers handelen op moreel en ethisch vlak. “Bij ethiek gaat het om de context waarin iets kan, het mag, maar moet je het ook willen?”, zegt Sjoerd Hogenbirk, adviseur bij House of Performance.
Waarom innovatie bijdraagt aan compliance
Door het veranderende landschap wordt het voor Chief Compliance Officers steeds belangrijker om hun complianceagenda's te laten meebewegen met de maatschappelijke veranderingen en de verwachtingen van de business. Om dit te realiseren, is het nodig dat ze de manieren waarop ze opereren innoveren, nieuwe technologieën adopteren en hun impact op het gedrag van werknemers vergroten. Hogenbirk: ”Compliance is dan ook verantwoordelijk om niet alleen vanuit wetgeving gedrag te voorkomen, maar vanuit ethiek ook gewenst gedrag te versterken.”
Het belang van innovatie voor de complianceafdeling wordt onderstreept door een nieuw onderzoek van House of Performance in samenwerking met Risk & Compliance Platform Europe, Michael Page, de Vereniging van Compliance Officers en het Nederlands Compliance Instituut. Meer dan honderd compliance officers werden voor het onderzoek ondervraagd, die het er in grote lijnen over eens zijn dat innovatie een essentiële rol speelt. Bijna negen op de tien compliance officers geven aan dat innovatie binnen een programma nodig is om de effectiviteit ervan te borgen. “Onder compliance-officers leeft dus een sterke consensus dat innovatie binnen het complianceprogramma belangrijk is om gewenst gedrag te versterken”, aldus Hogenbirk.
Het belang van innovatie
Maar wat maakt innovatie dan zo belangrijk? Hogenbirk voert verschillende redenen aan. Ten eerste stimuleert innovatie de effectiviteit van een complianceprogramma. Volgens de enquête komt het verschil tussen 'niet-innovatieve' en 'innovatieve' programma's uit op 12% in het voordeel van laatstgenoemde. “Kortom, een programma dat innovatief is, blijkt dus ook beter te werken.” Ten tweede leidt compliance met innovatie tot een effectievere verandering van gedrag. “Er vindt meer ethisch gedrag plaats binnen bedrijven met innovatieve complianceprogramma's”, aldus Hogenbirk. Ethisch gedrag heeft betrekking op gedrag dat voldoet aan algemeen geaccepteerde morele gedragsnormen. “Denk bijvoorbeeld aan het niet onthullen van vertrouwelijke informatie of het niet geven van geschenken in ruil voor voorkeursbehandelingen”, licht Hogenbirk toe. Dit soort gedrag komt volgens het onderzoek voor in 21% van de bedrijven met niet-innovatieve/ineffectieve programma's, terwijl in het geval dat innovatie goed is geborgd, dit aantal zakt naar 6%.
Het derde argument dat uit het onderzoek naar voren komt, is hoe vaardigheden die samenhangen met innovatie ten goede komen aan de prestaties van de Chief Compliance Officer en het team.“Compliance officers kunnen een significante invloed uitoefenen op hoe ethisch en moreel gedrag wordt uitgedragen, dit geldt ook voor compliancemedewerkers in hun respectievelijke werkterreinen”, zegt Hogenbirk. Uit het onderzoek blijkt dat creatieve compliance officers in twee derde van de gevallen hoog innovatief werkgedrag vertonen – voor minder creatieve compliance officers is dat slechts 17%. Om een concreet voorbeeld te geven: compliance officers die geïnteresseerd zijn in kunst vertonen over het algemeen 10% meer innovatief werkgedrag. Hogenbirk: “Degenen die over de vaardigheden en capaciteiten beschikken om hun 'comfortzone' te verlaten door een creatieve en 'out-of-the-box'-denkwijze, zijn aanzienlijk meer geneigd om te streven naar innovatie en anderen aan te moedigen om nieuwe manieren van werken te omarmen en deze ook daadwerkelijk te vertalen naar gewenst gedrag.”
Vier manieren om innovatie een impuls te geven
Hoewel het verband tussen innovatie en betere compliance-prestaties is aangetoond, concluderen de onderzoekers tegelijkertijd dat slechts een op de drie complianceprogramma’s echt innovatief is. “Dit betekent dat tweederde van de compliance-inspanningen de kansen van innovatie laten liggen. Een gemiste kans”, stelt Hogenbirk. Om deze ongewenste kloof te overbruggen, hebben de onderzoekers vier adviezen voor organisaties.
Allereerst moeten organisaties ruimte creëren voor innovatie. “Veel van de compliance officers geven aan dat ‘innovatie’ niet behoort tot de primaire taken. Dit moet veranderen. Compliance officers mogen elkaar uitdagen en mogen door hun leidinggevende uitgedaagd worden om met creatieve ideeën te komen”, schrijven de onderzoekers. Ten tweede is steun vanuit het management essentieel. Hogenbirk doet een aanbeveling: “Vraag als leidinggevende actief aan de compliance officers hoe hun agenda ten aanzien van innovatie eruit ziet.”
Hij vertelt dat compliance officers die veel steun ontvangen, aangeven dat zij een effectiever complianceprogramma hebben en ook zien zij binnen hun organisatie meer ethisch gedrag. Hogenbirk: “Over het algemeen hebben bedrijven waarbij de werkomgeving steun biedt 10% effectievere complianceprogramma’s ten opzichte van bedrijven waarbij dit niet het geval is.” Een verdieping in de data toont bovendien aan dat de effectiefste 20% van complianceprogramma’s vier keer zo vaak voorkomt in bedrijven waar compliance officers een hoge mate van steun ervaren.
Voor Chief Compliance Officers is het verder van belang dat ze capaciteiten in huis hebben om innovatie aan te jagen en dat ze hun innovatieve en creatieve kwaliteiten als compliance officer verder ontwikkelen, stelt Hogenbirk: “Verdiep je in het onbekende en daag elkaar uit om nieuwe ideeën voor te stellen. Besef dat het niet groots moet zijn om innovatief te zijn, elk idee helpt.” Dit betekent ook dat de vereisten voor innovatie ook op het gebied van recruitment en werving en selectie door moeten werken. “Selecteer compliance officers niet alleen op inhoud, maar ook op persoonlijkheid. Staat iemand open voor nieuwe ervaringen, heeft hij of zij in het verleden creativiteit omgezet in gerealiseerde ideeën?”, aldus de onderzoekers.
Tot slot moet innovatie niet als een project of losstaand initiatief worden behandeld. Veel meer moet innovatie verankerd en geborgd worden in de strategie van de gehele complianceafdeling. En, breder bekeken, moet verbinding gelegd worden met andere afdelingen binnen de organisatie om er voor te zorgen dat ook zij meedenken. “Het gaat tenslotte om hun gedrag”, besluit Hogenbirk.
