Nederland is wereldwijde koploper in transitie richting zelfrijdende auto's

Nederland loopt wereldwijd voorop in de transitie richting zelfrijdende auto’s. Onder meer dankzij een goede (oplaad)infrastructuur en slim overheidsbeleid, weet ons land grootmachten als China, Duitsland en de Verenigde Staten achter zich te houden. Zo blijkt uit de Automotive Disruption Radar van Roland Berger.

De auto-industrie heeft volgens de onderzoekers de voorbijgegane 130 jaar een behoorlijk lineaire ontwikkeling doorgemaakt. De bijna gelijktijdige opkomst van vier belangrijke “megatrends” (vaak afgekort als MADE – Mobility, Automated driving, Digital experience, Electrification) hebben gedurende de laatste twee jaar een einde gemaakt aan dit rechtlijnige pad. Roland Berger verwacht echter dat het tempo van verandering verder versnelt, met als gevolg dat de industrie over tien tot vijftien jaar radicaal zal zijn veranderd. 

Nederland voorop

In de tweede editie van de Automotive Disruption Radar staat Nederland – wanneer het gaat om de landen die het verst zijn wat betreft de introductie van autonoom rijdende auto’s – wederom bovenaan. Voor het onderzoek werden meer dan 11.000 mensen ondervraagd en elf landen onder de loep genomen. Nederland heeft zijn eerste plaats te danken aan het feit dat het over de “meest gebalanceerde verzameling van randvoorwaarden” beschikt.

Roland Berger bepaalde de score aan de hand van 27 verschillende indicatoren, verdeeld over vijf hoofdcategorieën: klantinteresse, branche-activiteit, infrastructuur, technologie en regulering. Nederland doet het goed in elk van deze categorieën. Alleen wat betreft klantinteresse scoort ons land iets onder het gemiddelde, terwijl we vooroplopen ten aanzien van (oplaad)infrastructuur en regulering.

Wel merken de onderzoekers enkele verschillen op in vergelijking met de eerste editie. Zo was er een sterke daling in het aantal verkochte (plug-in hybride) elektrische auto’s. Waar eerst nog 5,1% van de verkochte auto’s elektrisch waren, is dat nu nog maar 1,5%. Hierbij wijzen ze erop dat veel Nederlandse autokopers vinden dat elektrische auto’s te duur zijn. Ook is het huidige aantal testbanen voor autonome auto’s aan de lage kant, al denken de onderzoekers dat dit aantal zal toenemen dankzij een aangenomen wet die het mogelijk maakt op veel grotere schaal zelfrijdende voertuigen te testen.

Azië

Hoewel Nederland wederom bovenaan staat in de Automotive Disruption Radar, waarschuwen de onderzoekers ervoor dat West-Europa achter dreigt te raken op de snelle ontwikkelingen in Azië. Nederland is internationaal gezien slechts een kleine markt en wordt in de rangschikking gevolgd door drie Aziatische landen: China, Singapore en Zuid-Korea.

De onderzoekers merken op dat deze landen hun activiteiten lijken te versnellen, terwijl West-Europese markten – en dan de Duitse OEM’s (Original Equipment Manufacturers) voorop – vooral druk bezig lijken te zijn zichzelf te beschermen. Zij zijn bijvoorbeeld bezig met de afhandeling van de schade van ‘Dieselgate’, het schandaal waaruit naar voren kwam dat diverse automodellen veel meer CO2-uitstoot hadden, dan door de fabrikanten werd beweerd. Enkele West-Europese landen zijn dan ook wat gezakt ten opzichte van de Radar van april: Duitsland zakte van #4 naar #5 en de UK van #5 naar #8.

De onderzoekers denken dat deze West-Europese inactiviteit op het gebied van innovatie er aan kan bijdragen dat China mogelijk voorop gaat lopen op het gebied van zelfrijdende auto’s, net zoals dat nu al het geval is voor (plug-in hybride) elektrische auto’s. Een verbod op dieselmotoren, dat mogelijk ingevoerd zal gaan worden in een aantal West-Europese steden, geeft volgens Roland Berger wel een juist signaal af aan OEM’s om zich meer te richten op elektrische en autonome mobiliteit en meer van diesel af te stappen.

“De toekomst behoort toe aan het autonoom rijden. De race is nog steeds open: Azië accelereert, maar Nederland heeft zeer goede kaarten”, aldus René Seyger, Senior Partner bij Roland Berger. Hij vervolgt: “Als Duitsland, Nederland en andere Europese landen mee willen blijven spelen, moeten ministeries en lokale wetgevers snel nieuwe verkeers- en mobiliteitsconcepten gaan ondersteunen.”

Regulering

Het verbod op diesels in steden vormt volgens de onderzoekers ook een mooi voorbeeld van hoe goede regulering uiteindelijk kan leiden tot een versnelde transitie richting een modern wagenpark. Ook wordt opgemerkt dat landen snel vooruitgang boeken op het gebied van regulering. Naast de eerder genoemde wet in Nederland, hebben ook andere landen belangrijke wetswijzigingen doorgevoerd. Zo introduceerde Singapore flexibelere juridische mogelijkheden om zelfrijdende voertuigen te testen op de openbare weg, waarmee de eerste vercommercialisering van het “robocab”-businessmodel mogelijk wordt gemaakt.

Onlangs wees KPMG in een onderzoek ook al op de grote rol die overheden kunnen spelen bij het versnellen van de transitie richting een modern en duurzaam wagenpark. Zo berekende het bureau dat deze transitie zoveel geld zou besparen dat de overheid de helft van de aanschafprijs van nieuwe autonome auto’s zou kunnen subsidiëren.

Populariteit elektrisch rijden

Het hogere tempo waarmee de transitie in Azië plaats lijkt te vinden, hangt ook samen met een groter enthousiasme bij consumenten daar. Zo werd respondenten gevraagd naar de kans dat ze bij hun eerstvolgende aanschaf een volledig elektrische auto zouden overwegen. Uit de antwoorden bleek dat Aziatische deelnemers aan het onderzoek die kans een stuk waarschijnlijker achten dan de Europese en Amerikaanse respondenten. 50% van hen gaf aan te overwegen een elektrische auto te kopen, tegenover 30% van de West-Europeanen en slechts 15% van de Amerikanen.

Met het oog op de redenen die mensen opgeven om af te zien van de aanschaf van een elektrische auto, komen er ook enige verschillen naar voren. In Azië is het voornaamste bezwaar een gebrek aan goede infrastructuur en oplaadpunten (54%), gevolgd door een te hoge aanschafprijs (42%). In West-Europa is deze aanschafprijs dan weer de voornaamste drempel (49%), gevolgd door de beperkte afstand die in elektrische auto’s kan worden afgelegd. Hier komt een gebrek aan (oplaad)infrastructuur (37%) niet hoger dan een derde plaats. In de VS ten slotte, is het een gelijkspel tussen de hoge aanschafprijs en het ontbreken van (oplaad)infrastructuur (beiden 42%).

Capgemini constateerde onlangs in een onderzoek dat de populariteit van zelfrijdende auto’s wereldwijd in de lift zit, zo zou 81% van de consumenten bereid zijn extra te betalen voor autonome systemen. In weer een ander onderzoek, uitgevoerd door KPMG, komt echter naar voren dat de Nederlandse automobilist nog maar beperkt warmloopt voor autonome auto’s.