EY Partner Mohamed Bouker: Data analytics is niet de toekomst, het is nu

Mohamed Bouker is al sinds 2000 werkzaam bij EY en vanaf medio 2015 in de rol van partner. Vandaag de dag geeft hij leiding aan de snelgroeiende Data Analytics dienstverlening voor finance-afdelingen van het accountants- en advieskantoor. Consultancy.nl sprak met hem over de toegevoegde waarde en ontwikkelingen rondom de data analytics diensten van de EY FAAS-praktijk. “We gaan pas weg als het werkt”, aldus Bouker. 

Data analytics wordt in het internationale bedrijfsleven steeds populairder. Bedrijven kunnen big data gebruiken om hun klanten beter te leren begrijpen en hen daarna benaderen met meer gepersonaliseerde dienstverlening. En op intern vlak kan data analytics bestuurders voorzien van betere inzichten, zodat zij hun processen kunnen verbeteren. Daarmee kunnen zij uiteindelijk de kwaliteit en efficiency van hun bedrijfsvoering naar een hoger niveau tillen.

Een van de spelers die een leidende rol speelt in het helpen van organisaties met het omarmen van data analytics is EY. De zakelijke dienstverlener telt ongeveer 4.300 werknemers in ons land, waarvan meer dan 250 zich bezighouden met data science, een van de snelst groeiende diensten van EY van de afgelopen jaren. Aan het hoofd van de Data Analytics dienstverlening binnen FAAS (Financial Accounting Advisory Services) – een tak van EY die een integraal dienstenaanbod heeft voor het ondersteunen van CFO’s en hun afdelingen – staat Mohamed Bouker, partner bij EY. Hij sloot zich in 2000 aan bij EY, op 22-jarige leeftijd, en hield zich in eerste instantie bezig met dienstverlening rondom de implementatie van ERP-pakketten. “Omdat ik betrokken was bij grote (internationale) transformaties en met implementaties van complete systemen heb ik veel kunnen leren over processen en bedrijfsvoering over de hele breedte. Een waardevolle basis voor de rest van mijn carrière”, blikt Bouker terug.

Na een periode van ongeveer vijf jaar op het snijvlak van finance en ICT te hebben gewerkt – Bouker had in de tussentijd zijn postdoctorale IT Audit diploma behaald aan de TIAS in Tilburg – besloot hij zich een aantal jaar geleden te specialiseren in data analytics. Dit besluit kwam niet uit het niets, vertelt hij: “Door de opkomst van nieuwe technologieën zagen we al vrij vroeg dat we onze klanten steeds beter adviezen konden gebruiken, die waren ontstaan met behulp van data analyse.” Zelf zat Bouker bij onder meer een Nederlandse bank en een multinational, waar hij en een team van EY adviseurs druk bezig waren om deze bedrijven te helpen bij het benutten van data om inzichten op te doen voor het verbeteren van de dienstverlening.

Vandaag staat hij aan het hoofd van de analytics dienstverlening binnen FAAS. Onder zijn leiderschap is het team in een jaar tijd ruim verdubbeld in grootte naar een team van vijftig adviseurs en data scientists. “Met alle trends en de actualiteit kan het ook niet anders”, zegt Bouker bescheiden.

CFO Agenda

Het Data Analytics team binnen FAAS helpt de financiële afdelingen van bedrijven met uiteenlopende data vraagstukken, waarbij de agenda van de CFO centraal staat. Bouker gaat hieronder in op enkele elementen ervan: 

1. Inzicht en snelheid van rapportages.
Bouker legt uit waar data analytics steeds meer het verschil maakt. “Als je als CFO op maandag om 9 uur op kantoor bent en er is een bepaald event geweest afgelopen weekend, zoals een uitverkoop of een nieuwe wetswijziging, kan je heel snel – met een druk op de knop – je rapportages gereed hebben. Ongeacht of het op je iPad of op je pc is.”

Hij voegt toe: “Het ontsluiten van data en verzorgen van een goede datakwaliteit levert inzichten op het moment dat die nodig zijn.” De wereld van vandaag vraagt volgens hem steeds meer om just-in-time inzichten. “Je kan ook inzicht krijgen door aan iemand te vragen om twaalf dagen met Excel te lopen 'klooien'. Dan heb je over twaalf dagen ook dat inzicht.” 

2. Versnelde afsluiting van financiële periodes.
“Dat is heel belangrijk voor CFO’s, want je wilt zo snel mogelijk kunnen rapporteren aan aandeelhouders, aan accountants en de belastingdienst.” Op dit gebied wordt data gebruikt om processen te optimaliseren en te stroomlijnen. Hiervoor maakt het team van Bouker onder meer gebruik van robotics. “We merken nu dat met de inzet van robotics je heel vaak de closing period met 80% kan terugbrengen. Dat biedt enorm veel potentie, en dat is nog maar het begin.”

3. Inzet van predictive analytics.
Met predictive analytics helpt EY bedrijven om vooraf inzicht te krijgen in wat hun klanten nodig hebben en hoe zij zullen reageren op situaties en het aanbod van diensten. Hiermee kunnen zij de succesratio van de campagnes van het bedrijf verbeteren op gebied van conversie en winstgevendheid. Voor CFO’s is deze kennis van wezenlijk belang, omdat dit hen in staat stelt te functioneren als een volwaardige partner van de business, net als sales of marketing.

4. Data management en governance
Aan de basis van iedere data analytics transitie staat de kwaliteit van data. Hier schieten bedrijven echter vaak tekort, volgens Bouker. Zijn team helpt klanten met het opzetten van data management en data governance. Bouker geeft als voorbeeld: “Een grote organisatie had van oudsher de geboortedatum van haar klanten opgeslagen, maar deze data waren voor een deel onjuist. Op gegeven moment hadden ze een grote campagne rondom verjaardagen voor de gehele klantenportefeuille. Maar als je honderdduizenden klanten in je database hebt en de geboortedata daarbij kloppen gewoon niet, dan kan je een hele campagne gaan opzetten, maar dat draait uit op niets. We hebben die klant geholpen met 1) het inzichtelijk maken van de datakwaliteit: wanneer is het goed, wanneer is het niet goed; en 2) hoe moet je dat gaan opschonen? Dat is een enorme operatie. Hiervoor moet je de klant meenemen door de wereld van data, niet zo zeer de wereld van data analytics, maar die van de waarde van data en hoe je er mee om moet gaan.” 

Ondanks de toenemende aandacht voor data en data analytics merkt Bouker dat dit vakgebied voor veel klanten nog nieuw is. Populaire termen als robotics, predictive analytics en artificial intelligence krijgen steeds meer aandacht van managers, maar vaak weten mensen in eerste instantie nog niet waar ze het over hebben. “Ik kom wel eens klanten tegen die denken dat artificial intelligence en robotics daadwerkelijk gaan over een robot die op de plek van een werknemer komt te zitten. Maar dat is het natuurlijk niet. Robotics gaat veel meer over het automatiseren van processen.” Hij ziet het als onderdeel van EY’s taak om opdrachtgevers te helpen inzien wat deze termen inhouden en hen te laten ervaren welke toegevoegde waarde zij kunnen hebben. 

“Data is overal, maar het gaat om het vinden van de juiste data om daar de juiste analyses op te kunnen loslaten, om te komen tot de juiste inzichten”, stelt hij. Aan elk data analytics traject gaat een analysefase vooraf, om er zeker van te zijn dat de strategische doelstellingen centraal staan in het project. Om klanten te laten inzien wat data analytics hen kan brengen maken Bouker en zijn team gebruik van de digital labs van EY in Nederland, maar ook nemen zij klanten steeds vaker mee naar opdrachtgevers die zij eerder hebben geholpen, zodat zij met eigen ogen kunnen zien hoe het werkt. Bouker: “Het is altijd meer geloofwaardig als een klant met zijn/haar eigen ogen ziet bij een ander bedrijf wat data analytics heeft opgeleverd. We nemen dus klanten regelmatig mee naar andere klanten waar we het eerder hebben gedaan.” 

Als de nieuwe klant de waarde inziet, wordt op kleine schaal gestart met het realiseren van proof of concepts of een pilot project. “We gebruiken data van de klant op een kleine schaal om te demonstreren welke impact analytics kunnen hebben. Daarna testen wij hoe dit opgeschaald kan worden naar het grotere geheel, want daar gaat het natuurlijk om – waarde toevoegen aan de business”, legt de EY-partner uit.

Een van de factoren die de aanpak van EY onderscheidt van die van concurrenten is volgens Bouker de toegang tot de gigantische hoeveelheid expertise in zijn wereldwijde netwerk. Wereldwijd werken er duizenden data scientists voor EY, die bedrijven helpen om meer uit hun data te halen. “Een goed voorbeeld zijn onze collega’s in Frankrijk, waar we nauw mee samenwerken. Klanten verwachten ook dat je de beste van mensen van EY selecteert - ook als die uit het buitenland moeten komen”, aldus Bouker.

Toch kleeft er nog een ruw randje aan data analytics. Doordat het een nieuw vakgebied is, worden er nog steeds nieuwe haken en ogen ontdekt waardoor projecten en programma’s mis kunnen lopen. Bouker vertelt dat EY hiervoor een uitgebreide methodiek heeft ontwikkeld, die gebaseerd is op de ervaring uit wereldwijde best practices. Een van de EY-projecten die in Nederland kan worden gezien als een voorbeeld van een succesvolle executie van analytics is het inzicht bieden over de performance van een organisatie. Voor een grote organisatie hebben we de performance infrastructuur opnieuw opgebouwd, waarbij je de klant kunt verrassen met zijn eigen data. 

Maar de menselijke maat blijft belangrijk, vertelt Bouker. EY maakt daarom gebruik van client cases en organiseert ronde-tafelsessies over het onderwerp, om kennis te delen op het gebied van onder meer innovaties, succesfactoren en randvoorwaarden voor implementatie. “Ik kan wel roepen dat datakwaliteit heel belangrijk is, maar als een CFO dat tegen een andere CFO zegt dan is dat veel sterker”, aldus Bouker.

In het werk voor klanten, merkt hij dat de analytische inzichten die worden opgedaan vaak de aanleiding zijn voor grotere verbetertrajecten. “Het begint bijna altijd met beter inzicht op CFO-level. Deze inzichten monden vaak uit in verbeteringen in andere onderdelen van de organisaties.” Bouker herinnert zich een klus bij een retailer. “EY heeft voor een retailer de voorraden in magazijnen inzichtelijk gemaakt en heeft toen ook meteen de voorraden in de winkels transparant gemaakt. We kwamen erachter dat er soms goederen werden besteld die niet meer in het magazijn aanwezig waren, maar wel in andere winkels waar die goederen minder goed liepen. Dus waarom zou je die goederen gaan bestellen bij je leverancier als je ook kan schuiven tussen je winkels?”, vertelt Bouker. “Wat begon als financieel project leidde hier tot een soort supply chain traject.”

Cybersecurity en privacy

Een van de belangrijkste zorgen rondom de opkomst van data analytics is de toenemende dreiging van cybercrime. Deze vorm van criminaliteit kan een aanzienlijke impact hebben op de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld door diefstal van data) en op de privacy van klanten en consumenten. Bedrijven staan hierbij voor de afweging tussen het analyseren van data en het blootstellen van die data aan cybersecurity dreigingen. Deze afweging speelt een centrale rol in de aanpak van EY, aldus Bouker. “Geen enkel data analytics traject kan starten zonder juridische factoren en ICT-veiligheid af te wegen.”

Bij projecten neemt EY altijd een stukje juridische kennis en integriteit mee, waarbij nauw wordt samengewerkt met experts op het gebied van cybersecurity en privacy. Bouker: “EY heeft aparte Cybersecurity en Privacy takken, maar als wij gesprekken met klanten voorbereiden zitten we vaak met die verschillende disciplines om tafel. Mensen van Privacy, Analytics en Cyber zitten dan bij elkaar. We zorgen er wel altijd voor dat de gesprekspartners van onze klanten breed ontwikkeld zijn, zodat zij op al deze vlakken mee kunnen praten, en hebben specialisten als er meer op details in wordt gegaan.”

Het is van cruciaal belang om hierin de klantbehoefte centraal te stellen, legt Bouker uit. “Zo kan het voorkomen dat door het analytics-team bepaalde investeringen worden geadviseerd in meer data analytics, terwijl de cyber-experts aangeven dat hun IT-infrastructuur daar nog niet veilig genoeg voor is. Dan is het aan de klant om een afweging te maken. Onze rol is om het inzichtelijk te maken voor de klant, en de plussen en minnen van de verschillende opties te delen.”

In deze capaciteit ligt volgens Bouker de grote kracht van EY. Veel partijen leveren maar een deel van de dienstverlening. Er zijn privacy specialisten, er zijn IT-bureaus gespecialiseerd in cyber, en er zijn strategische adviseurs die over IT-strategie adviseren. “Onze propositie integreert alle diensten, zodat we een 360 graden beeld kunnen geven. Ik denk dat klanten ook vaak naar ons toekomen omdat ze weten dat wij verschillende disciplines in huis hebben”, aldus Bouker.

Hetzelfde geldt voor wetgeving, aangezien er op dit gebied veel gaat veranderen de komende jaren, met het Meldplicht datalekken en GDPR die in 2018 van kracht worden als belangrijkste voorbeelden. Bouker: “We hebben een apart team (Data Privacy service line, red.) dat zich fulltime bezighoudt met de ontwikkelingen in zowel Nederland als rondom de nieuwe EU Directive.”

En als de kennis in Nederland niet in eigen huis aanwezig is, werkt Bouker vaak samen met collega’s in Frankrijk, Duitsland of het Verenigd Koninkrijk. “We werken steeds meer samen, ook internationaal, en dat is ook steeds meer nodig. Zo kun je veel beter concentreren, het ene onderdeel op robotics, de ander focust op artificial intelligence. We delen veel meer, we vliegen collega’s in op het moment dat er hier iets moet gebeuren, waar ergens anders meer ervaring mee is.”

EY heeft zijn leidende positie op het vlak van data analytics de afgelopen jaren verstevigd met verschillende overnames, zoals de overname van Franse analytics-expert Bluestone Consulting. Ook in Nederland ging EY op overnamepad - ruim een jaar geleden werd i3 overgenomen, waarmee EY circa 45 experts aan zijn Nederlandse analytics-team toevoegde.

Maar EY is niet de enige aanbieder van een breder dienstenpakket op het vlak van data analytics. Ook de andere Big Four en bijvoorbeeld Accenture bevinden zich in de markt met een uitgebreid dienstenaanbod. Een laatste onderscheidend punt dat Bouker aandraagt is het resultaat dat EY levert. “We gaan pas weg als het werkt. We maken niet een mooi rapport en lopen dan weg. Het moet ook werken. Dat kunnen lange projecten zijn waarbij data analytics van scratch wordt opgezet, of korte projecten die je binnen zes weken kunt opleveren. Waar ik het verschil wil maken is dat zo'n CFO zegt: als ik EY vraag dan weet ik dat als zij weg gaan ik iets werkends heb, en niet alleen maar een rapport en een ontwerp.”

Uitdaging en ondernemerschap

Over zijn tijd bij EY is Bouker niets meer dan vol lof. Hij is al meer dan vijftien jaar bij EY werkzaam, veel langer dan gemiddeld voor iemand bij een Big Four-kantoor. “Wat ik mooi vind van EY, is dat je het zo klein of groot kan maken als je zelf wilt. De kans die ik heb gehad van EY om een Analytics-team op te richten en van scratch af aan op te zetten, dat is geweldig. Het is een stukje ondernemerschap - je kan je eigen mensen aannemen, je bent bezig met een stukje innovatie.”

Het meest geniet hij van de waarde die hij iedere dag weer kan toevoegen. “Waar ik altijd heel veel plezier uit haal is het samenwerken met klanten, die intimiteit. Klanten leggen hun uitdagingen bij jou op tafel. Dit is mijn uitdaging, ik wil dat je me daarbij helpt. En je werkt vaak met jonge intelligente mensen, dus je wordt vanuit verschillende disciplines continu uitgedaagd om mee te kunnen blijven praten over de laatste ontwikkelingen. Dat is ook een reden dat mensen graag voor EY komen werken”, sluit hij af.