Consultantklus Diederik Stapel bij NHTV duurt slechts een week

Voor de meeste adviseurs klinkt het als een ware nachtmerrie: net begonnen aan een nieuwe opdracht bij een opdrachtgever, om vervolgens te horen te krijgen dat je diensten niet langer op prijs worden gesteld. Het overkwam Diederik Stapel, die na een week te hebben gewerkt voor het Bredase opleidingsinstituut NHTV alweer kon vertrekken. De reden? Medewerkers van NHTV wilden niet samenwerken met de oud-universitair docent en wetenschapper, die in 2011 door de mand viel toen bekend werd dat hij jarenlang onderzoeksresultaten had vervalst.

Diederik Stapel bouwde tussen 1992 en 2011 een indrukwekkende track record op binnen de wetenschapswereld. Hij kreeg verschillende onderscheidingen en awards voor zijn prestaties, waaronder de prestigieuze Early Career Award van de Society for Personality and Social Psychology in 2007. Tot dat jaar was Stapel onder meer werkzaam als professor aan de Rijksuniversiteit Groningen en in de periode daarna tot 2011 professor aan de Tilburg University.

In augustus 2011 werd Stapel als megafraudeur ontmaskerd. Na uitgebreid onderzoek bleek dat hij in ten minste 55 van de 130 onderzochte artikelen fraude had gepleegd, in de meeste gevallen door onderzoeksdata te verzinnen. Voor de fraudezaken trof Stapel een schikking met het openbaar ministerie, werd uit zijn ambt als hoogleraar ontheven en moest zijn doctorstitel inleveren.

Verketterd door alles en iedereen besloot Stapel in 2013 een nieuwe richting in te slaan en koos voor een rol als adviseur vanuit zijn eigen opgerichte coaching- en strategisch adviesbureau Pile Consulting. Destijds gaf Stapel aan dat hij vanuit die rol opdrachtgevers ondersteunt bij onder andere bedrijfsanalyses, concurrentieanalyses, visieontwikkeling en het concreet implementeren van een strategisch plan. In 2014 werkte de voormalig hoogleraar ook korte tijd voor de Tilburgse Fontys Hogeschool als docent sociale filosofie.

Recentelijk leek zich weer een lichtpuntje aan te dienen voor Stapel, die aan de slag mocht gaan bij NHTV, een middelgroot opleidingsinstituut voor hoger onderwijs gevestigd in Breda, waar circa 7.000 Nederlandse en buitenlandse studenten studeren. Stapel werd aangesteld om beleidswerkzaamheden te gaan verrichten en te ondersteunen bij onderzoeksprojecten en studies, en had daarvoor het vertrouwen gekregen van Hein van Oorschot, Voorzitter van het College van Bestuur van NHTV. Van Oorschot verdedigde de aanstelling van Stapel tegenover BNdeStem en zei onder meer: “Buiten zijn misstap is hij wel een goede en gedegen wetenschapper geweest.” Wel benadrukte hij: “Natuurlijk hebben wij ons wel even achter de oren gekrabd, maar hij heeft de kennis waar wij naar op zoek zijn. Bovendien is hij door de samenleving zo hard aangepakt dat hij een dergelijke misstap niet meer zal maken. Hij zal zorgvuldiger zijn dan ooit tevoren. En buiten dat zijn wij van mening dat iemand een tweede kans verdient.”

Ondanks het vertrouwen van het bestuur leidde de aanstelling van Stapel vrijwel direct tot een hoos van kritiek, aangezien de medezeggenschapsraad van NHTV te kennen gaf dat de medewerkers van de instelling te weinig vertrouwen hadden voor een productieve samenwerking met Stapel. Het gevolg: na slechts een week heeft Stapel inmiddels het veld alweer moeten ruimen, nadat het bestuur het advies van de medezeggenschapsraad ter harte nam en de aanstelling van Stapel terugdraaide. Stapel zelf toont zich in de media teleurgesteld over zijn snelle ontslag, ook omdat de werknemers die geen heil zagen in de komst van Stapel niet met hem in gesprek wilden gaan.