Europa kent voor het eerst negatieve natuurlijke bevolkingsgroei
Vorig jaar is er voor het eerst in de moderne geschiedenis een negatieve natuurlijke bevolkingsgroei in Europa geregistreerd. In 2015 lag het sterftecijfer op 5,2 miljoen, net iets hoger dan de in totaal 5,1 miljoen geboortes. Over de hele linie groeide de Europese bevolking met 0,5% naar een totaal van 510 miljoen, als gevolg van immigratie.
Ieder jaar brengt Eurostat – een directoraat-generaal van de Europese Unie dat onder meer statistieken levert aan EU-instellingen – een statistisch rapport uit over de veranderingen in de bevolking van de 28 EU-lidstaten. De meest recente versie van de statistieken brengen de bevolking van de EU op 1 januari 2016 in kaart. Een analyse van deze cijfers toont aan dat er aan het begin van 2016 510,1 miljoen mensen in Europa woonden, waarvan het grootste aantal in Duitsland. Ons buurland telt anno 2016 zo’n 82,2 miljoen inwoners, goed voor 16,1% van de totale Europese bevolking, gevolgd door Frankrijk met 13,1% (66,7 miljoen).
Het Verenigd Koninkrijk volgt op de derde plek met 12,8% van de totale EU-bevolking, terwijl Italië op de vierde plek staat met 11,9%. Na Spanje, Polen en Roemenië volgt Nederland op de achtste plek. Aan het begin van 2016 was ons land nog net niet de grens van 17 miljoen inwoners voorbij, en was met 16,9 miljoen goed voor 3,3% van de totale Europese bevolking. België volgt op de negende plek met 2,2%. Elf EU-lidstaten hebben elk minder dan 1,5% van de totale bevolking, en zijn samen goed voor een aandeel van 8,4%.
Volgens het statistiekbureau groeide de totale bevolking van de EU in 2015 licht, met een kleine 2 miljoen extra mensen. In Luxemburg steeg de bevolking het hardst, met een toename van 23,3 mensen voor iedere 1.000 inwoners (‰), gevolgd door Oostenrijk en Duitsland met respectievelijk stijgingen van 14,4‰ en 11,8‰. In de UK groeide de bevolking met bijna 9‰, terwijl in Nederland de groei onder de 5‰ bleef.
Litouwen, Letland en Kroatië zagen de grootste krimp in hun bevolking, van respectievelijk -11,3‰, -8,7‰ en -8,2‰. Van de top 10 meest bevolkte landen waren vertoonde de helft krimp. De Griekse bevolking kromp het meest, gevolgd door Roemenië met elk meer dan -5‰ krimp. Ook Italië (~2‰), Polen (~1‰) en Spanje (minder dan 0,5‰) hadden aan het begin van 2016 minder inwoners dan het jaar daarvoor.
Geboorte- en sterftecijfers
De onderzoekers vergeleken daarnaast het aantal geboortes met het aantal sterfgevallen in de EU, ook wel bekend als de ‘natuurlijke bevolkingsverandering’. In 2015 bleek het totaal aantal sterftegevallen net iets hoger te liggen dan de geboortes waardoor de natuurlijke bevolkingsgroei licht negatief was (-0,3‰). De hoogste geboorteratio werd vorig jaar geregistreerd in Ierland – 14,2 geboortes per 1.000 inwoners, vergeleken met 6,5 sterftegevallen per 1.000 inwoners. Op de tweede plek volgt Cyprus met een netto stijging van +3,9‰, gevolgd door Luxemburg met +3,7‰, Frankrijk +3,0‰ en de UK met +2,7‰.
De natuurlijke krimp van de bevolking in Europa – die voornamelijk wordt veroorzaakt door vergrijzing in veel landen – was vooral merkbaar in Duitsland en Italië, met respectievelijk dalingen van 2,3‰ en 2,7‰. In Duitsland lag het sterftecijfer een kwart hoger dan de geboorteaantallen, terwijl in Italië de sterfteaantallen zelfs een derde hoger lagen. Oost-Europese landen zoals Bulgarije, Kroatië, Hongarije en Roemenië kenden vorig jaar de grootste disbalans tussen geboortes en sterfteaantallen. Dat de bevolking van de EU-lidstaten, ondanks de natuurlijke bevolkingskrimp, toch is gegroeid is, komt door het hoge aantal immigranten naar de regio.