Concurrentievermogen van AEX bedrijven op hoogtepunt
Het concurrentievermogen van AEX genoteerde organisaties heeft zijn hoogste punt sinds 2009 bereikt, toont onderzoek van Accenture Strategy aan. Over de hele linie staat binnen het bestuur van deze organisaties het licht op groen ten aanzien van omzetgroei en winstgevendheid, met uitzondering van de olie- en gassector. Desondanks is er binnen organisaties steeds vaker sprake van een duidelijke tweedeling tussen winnaars en verliezers. Vooruitkijkend zal BV Nederland zijn innovatiepotentieel moeten opschroeven, wil het tot de top blijven behoren.
Iedere zes maanden vergelijkt de Strategy praktijk van Accenture de prestaties van AEX-bedrijven met die van bijna 2.000 internationale concurrenten. De prestaties worden gemeten op basis van prestatie-indicatoren die de huidige concurrentiepositie meten, de creatie van aandeelhouderswaarde (koerswinst plus dividend), rendement op geïnvesteerd vermogen, omzetgroei en consistentie van de prestaties. Ook kijkt het onderzoek naar prestatie-indicatoren van de toekomstige concurrentiepositie – de groeiverwachtingen van investeerders, winstgroeipotentie, de positie in opkomende markten en het vermogen om groei te financieren.
De resultaten van de eerste helft van 2015 laten zien dat AEX bedrijven hun concurrentiepositie ten opzichte van buitenlandse concurrenten fors hebben verbeterd, en voor eerst sinds 2009 zelfs bovengemiddeld scoren. Hiermee compenseren ze voor de minder periode hiervoor (2012 – 2014), die geïllustreerd werd door de eerdere editie van het AEX onderzoek.
De verbeterde concurrentiepositie van AEX-bedrijven wordt voornamelijk gedreven door omzetgroei en het vermogen om een hogere aandeelhouderswaarde te creëren. Wat betreft omzet, lieten de AEX-bedrijven in de eerste helft van 2015 een gemiddelde groei zien van 10%, terwijl deze bij de internationale concurrentie bleef steken op 2%. De sterke stijging in omzetgroei houdt gelijke tred met de daling van de euro als gevolg van een ruim monetair beleid. De devaluatie van de euro kwam de AEX-bedrijven tegemoet die twee-derde van de omzet buiten Europa haalden, waarvan de helft uit de Verenigde Staten. Daarnaast valt de verbetering in het creëren van aandeelhouderswaarde te verklaren door de beursrally in Europa in de eerste helft van 2015. Ook bedrijven uit andere Europese indices, zoals Frankrijk, Duitsland en Italië, verbeterden hun prestaties op dit vlak.
“De prestatieverbetering van de AEX-bedrijven lijkt sterk te zijn gedreven door de monetaire condities in Europa van het afgelopen jaar”, zegt Sander van Ginkel, managing director Strategie bij Accenture Nederland.
AEX bedrijven
Opvallend is volgens de onderzoekers dat binnen de groep van AEX-bedrijven steeds meer sprake is van een duidelijke tweedeling tussen winnaars en verliezers. Hierdoor is de middengroep, die in 2014 nog een aanzienlijk deel van de AEX bedrijven betrof, nu duidelijk aan het uitdunnen. Daarnaast heeft een aantal bedrijven na een sterke stijging zich weten aan te sluiten bij de kopgroep met ASML – die al jaren tot de top behoort – en Altice. Toch kan geen enkel bedrijf zich momenteel een echte ‘high performer’ noemen – een organisatie die 75% of hoger scoort op zowel huidige prestaties als positionering voor de toekomst.
Vanuit een sectorperspectief bekeken laat het onderzoek zien dat de internationale concurrentiepositie verschilt per sector. Bedrijven actief in de farmaceutische branche laten bijvoorbeeld de hoogste gemiddelde score zien op zowel winstgevendheid als omzetgroei. Kijkend naar omzetgroei doet vooral de olie- en gassector het bijzonder slecht, een ontwikkeling die is veroorzaakt door de recente dalingen van olieprijzen, ondanks de nog steeds hoge winstgevendheid. Op het gebied van winstgevendheid doen vooral de banken het slecht, maar door hun groeistrategieën weten ze qua omzetgroei weer terug te keren naar de top van de markt, na jaren van snijden in de kosten en personeel.
De vooruitblik is volgens Van Ginkel echter minder gunstig: de AEX-bedrijven hebben terrein verloren op hun concurrentiepositie voor de toekomst, wat suggereert dat het lange termijn concurrentievermogen risico zou kunnen lopen.
Sinds 2014 is de toekomstige waarde – als percentage van de waarde van de organisatie – licht afgenomen voor AEX bedrijven (van 18% naar 15%). Ter vergelijking, internationale branchegenoten zagen een kleine stijging van 20% naar 21%. “Dit suggereert dat de marktverwachtingen voor AEX bedrijven nog altijd licht dalen na de enorme terugval in 2013”, zegt Van Ginkel. Om een optimistische toekomst te behouden, zouden Nederlandse organisaties radicalere stappen moeten zetten op de groei- en innovatieagenda. “Hiervoor dienen de bedrijven nauwere samenwerking op te zoeken met bedrijven in andere sectoren, kennisinstituten en startups. Zo ontstaan sneller nieuwe innovaties op gebieden die groeipotentie bieden, variërend van circulaire economie tot digitale businessmodellen.”
Het belang van innovatie in het Nederlandse bedrijfsleven werd al eerder benadrukt in een internationaal onderzoek van PA Consulting Group. Dat onderzoek, waarin het innovatieve vermogen van organisaties uit 15 landen werd gemeten, toonde aan dat Nederlandse organisaties – met het oog op innovatief vermogen – tot de onderkant van de markt behoren.
