Niet asfalt, maar anders denken kern voor oplossing fileprobleem
Ondanks uitbreidingen van de Rijkswegen is de filezwaarte in Nederland aan het toenemen. Door het economisch herstel wordt het weer drukker op de wegen, en dat gaat er hoogstwaarschijnlijk toe leiden dat de Nederlandse overheid opnieuw meer asfalt gaat neerleggen. Frans Jan Douglas, projectmanager mobiliteit bij p2, is echter van mening dat meer ‘peperduur’ asfalt niet de oplossing is voor het fileprobleem.
De drukte op de Nederlandse snelwegen neemt toe. Over de afgelopen negentien maanden is de jaarfilezwaarte – de gemiddelde lengte van de file vermenigvuldigd met de duur van de file – gestegen van rond de 7,5 miljoen kilometerminuten eind april 2014 naar 9,3 miljoen aan het einde van augustus 2015. Dat blijkt uit data van Rijkswaterstaat. Vooral tussen eind 2014 en april van 2015 nam de jaarfilezwaarte toe, met zo’n 12% van 8 miljoen naar 9 miljoen kilometerminuten. “De forens weet dat hij vast komt te staan, maar toch stapt hij elke dag op hetzelfde tijdstip in de auto”, stelt Frans Jan Douglas, projectmanager mobiliteit bij p2, onlangs in gesprek met Metro Nieuws. Het projectmanagement bureau uit Rossum ondersteunt de overheid, evenals gemeenten en provincies met het oplossen van mobiliteitsproblemen.
Dat Nederlanders iedere dag in de auto stappen, is volgens Douglas de oorzaak van een soort verslaving. Hij vervolgt: “De forens heeft genoeg alternatieven voor de file. Via actuele reisinformatie kunnen files worden ontweken, (e-)fietsen en openbaar vervoer zijn een aantrekkelijk alternatief en steeds meer mensen zouden thuis kunnen werken. De Nederlandse forens is echter verslaafd aan asfalt en staat daarom in de file.” En dit probleem lijkt zich de komende periode alleen maar uit te breiden: “De verwachting is dat het economisch herstel aanhoudt. De wegen worden weer drukker”, aldus Douglas.
Meer asfalt niet de oplossing
Door de toenemende drukte op de wegen wordt de overheid ‘verleid’ om weer meer asfalt aan te gaan leggen, stelt Douglas. Maar de projectmanager gelooft niet dat dit de juiste oplossing is voor het probleem. Om Douglas punt kracht bij te zetten: de afgelopen drie jaar is de lengte van de rijkswegen reeds met ruim 150km extra weglengte uitgebreid (data van CBS), en nog steeds neemt de filezwaarte toe. Volgens Douglas is dit te danken aan de asfaltverslaving van de Nederlandse forens: “De overheid beloont de asfaltverslaafde forens met asfalt als een tabaksverslaafde met sigaretten. Meer asfalt leidt tot meer autogebruik. Bovendien kun je je afvragen of al die peperdure extra plakken asfalt over tien of twintig jaar nog wel nodig zijn met de komst van slimme en misschien wel zelfrijdende voertuigen.”
Voor nu is het fileprobleem echter groeiende, en is er een oplossing nodig. In plaats van de asfaltverslaafde te faciliteren in zijn verslaving, is Douglas van mening dat de overheid een andere benadering van het fileprobleem moet gaan hanteren. “Net als de keuze voor het opsteken van een sigaret is het een individuele keuze om in de auto te stappen”, vindt Douglas, en daarom wil hij juist dat automobilisten geprikkeld worden tot het maken van een andere keuze.
“Denk bijvoorbeeld aan aangepaste werktijden die het mogelijk maken voor werknemers om buiten de spits kunnen reizen. Om te voorkomen dat delen van Nederland over een aantal jaren nauwelijks nog bereikbaar zijn door nog meer autogebruik, moeten reizigers hun gedrag aanpassen”, aldus Douglas in Metro. Een voorbeeld van deze manier om het probleem te verminderen is het project ‘Slim uit de Spits’ onderdeel van ‘Beter Benutten’, een overheidsprogramma dat erop gericht is om forenzen de spits te laten mijden door het gebruik van het bestaande netwerk te verbeteren. p2 was onder meer betrokken bij dit project in Arnhem en Nijmegen.
