Amsterdam Arena: Van stadion naar adviesbureau
De Amsterdam Arena fungeert wereldwijd als voorbeeld: revolutionair qua financiering, multifunctioneel en winstgevend. Door het succes van het concept worden ze steeds vaker ingeschakeld als consultant. Brazilië huurde ze al in voor het WK2014, en voor het WK 2022 in Qatar zijn ze ook al ingeschakeld.
Begin jaren ’90 bleek het tijd voor een nieuw stadion voor Ajax. De keuze viel op een multifunctioneel stadion in Amsterdam Zuidoost. De Arena zou niet alleen voetbal vertonen, maar ook de ruimte bieden aan concerten en andere events. Dit idee was al uniek, maar de manier waarop de Arena gefinancierd werd valt ook eminent te noemen. Het stadion werd namelijk gebouwd binnen een PPS (publiek-private samenwerking) constructie, waarbij de gemeente Amsterdam, Ballast Nedam, BAM en Philips de handen ineen sloegen.
Het succes van de Amsterdam Arena – met een winst van €1,5 à 2 miljoen per jaar – bleek succesvol, en ook niet onopgemerkt. Al gauw klopten buitenlandse partijen aan voor advies en ondersteuning. Als gevolg hiervan werd een adviesbureau opgericht, om te voorzien in de consultancywerkzaamheden.
De consultants, die inmiddels onder de naam Amsterdam Arena International (AAI) werkzaam zijn, specialiseren zich in alle aspecten rondom het ontwikkelen, bouwen en exploiteren van een modern voetbalstadion. AAI wordt daarnaast ook ingehuurd om de infrastructuur rondom de stadions te optimaliseren en de hele omgeving een winstoogmerk te bieden. Zo dient openbaar vervoer ook aan te sluiten op de evenementen van een stadion, maar ook eventuele overnachtingen moeten gefaciliteerd kunnen worden in de periferie van een stadion. Evenals winkels en kantoren; waardoor het gebied een kleine maatschappij op zichzelf wordt.
WK’s
Deze jarenlange expertise trok Brazilië aan voor het WK dit jaar, waarbij Amsterdam Arena International de stadions in Natal en Salvador verbeterde. Vanuit een visie werd er een strategie gevormd, van waaruit zaken als design, catering en ook naar de kwaliteit van het speelveld werd gekeken. Inmiddels is ook afgesproken dat Amsterdam Arena gaat assisteren bij de ontwikkeling van businesscases voor alle stadions van het WK in Qatar in 2022. Daarnaast zullen ze alle wedstrijdlocaties tijdens de bouwfase technisch beoordelen op verschillende commerciële en operationele aspecten.
Investeringen in voetbalstadions
Maar ook in Europa is er aan werk geen gebrek. Volgens een recente studie van KPMG en het Duitse architectenbureau GMP zullen er de komende jaren grote investeringen gedaan moeten worden binnen de Europese voetbalstadionmarkt. Twee redenen liggen hieraan ten grondslag: bestaande stadions beginnen wel erg oud te worden en voetbalclubs begrijpen steeds beter het extra commerciële potentieel dat moderne stadions kunnen bieden.