Berenschot: Jeugdzorg aanbieders financieel kwetsbaar

Aanbieders van jeugd- en opvoedhulp bevinden zich in een financieel kwetsbare situatie. Wanneer de inkomsten van aanbieders van jeugd- en opvoedhulp te snel worden afgebouwd dan heeft dit mogelijk grote gevolgen voor de effectiviteit van de decentralisatie van jeugdzorg naar gemeenten. Dit blijkt uit een onderzoek van Berenschot onder 26 jeugd- en opvoedhulp instellingen.

Decentralisatie van jeugdzorg

Gemeenten nemen op 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg over van de provincies en het Rijk. Ook de financiering van de zorg voor jeugd valt onder de verantwoordelijkheid van gemeenten. Doelstelling van het kabinet is om een effectiever, meer samenhangend en goedkoper stelsel van jeugdzorg verwezenlijken, dat dichter bij de mensen staat. Met de decentralisatie krijgen gemeenten, die zich nu nog vooral bezighouden met preventie en opvoedingsondersteuning, ook zwaardere taken als jeugdbescherming en -hulpverlening, jeugdreclassering, het Advies- & Meldpunt Kindermishandeling en crisisopvang bij.

Kwetsbaar

Uit de benchmark komt naar voren dat jeugdzorg aanbieders op financieel vlak niet best presteren. Zo kennen alle 26 aanbieders een negatief weerstandsvermogen* - gemiddeld komt deze uit op -36,1%. Ook de Budgetratio (eigen vermogen uitgedrukt als percentage van de totale organisatieopbrengsten) is met 11% aan de lage kant. “Gevolg hiervan is dat aanbieders van jeugd- en opvoedhulp beperkt in staat zijn om schommelingen in omzetvolumes op te vangen” aldus het organisatieadviesbureau.
 
Daarnaast constateert Berenschot dat zorgaanbieders ook kwetsbaar zijn in hun business model doordat ze jaarlijks kampen met een hoge turnover in het cliëntenbestand. “Gemiddeld vernieuwt het cliëntenbestand van de aanbieders van jeugd- en opvoedhulp zich ieder jaar 1,2 keer”. Wanneer de instroom van nieuwe cliënten afneemt, bijvoorbeeld door de voorgenomen budgetkortingen die het Rijk wil doorvoeren op de Jeugdzorg, dan kampen aanbieders vrij snel met een budgettekort. Saneringen, ontslagen en faillissementen kunnen dan niet worden uitgesloten waarschuwt het adviesbureau.
 

Noodklok

Het is de derde keer binnen zes maanden waarin de noodklok wordt geluid over de hervorming van de jeugdzorg. Eind maart moesten staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) en Teeven (Veiligheid) in een debat toegeven dat er nog veel te verbeteren viel. En medio juni bleek uit een rapport van een commissie onder leiding van de Rotterdamse oud-wethouder Geluk dat de overgang van de jeugdzorg van het Rijk en provincie naar de gemeenten achter loopt op schema.
 
* Weerstandsvermogen = eigen vermogen minus vaste activa / totale bedrijfsopbrengsten.