Inkoopleiders voelen urgentie van netto-nul ondanks wisselende inspanningen
Waar sommige bedrijven al geleidelijk vooruitgang boeken op het gebied van duurzaamheid, moeten vele anderen hun duurzaamheidsinspanningen juist opvoeren. Bedrijven zouden duurzaamheid moeten integreren in de kern van hun strategieën en operaties – en vooral in hun inkoopprocessen. Dat betogen experts van Sourcing Champions op basis van nieuw marktonderzoek.
Klimaatverandering is niet langer een dreigend toekomstbeeld, maar een realiteit waar we al middenin zitten. De mondiale temperaturen stijgen en natuurrampen zijn steeds verwoestender. Het is duidelijk dat er actie moet worden ondernomen – niet alleen door overheden, maar ook door bedrijven wereldwijd.
Helaas constateert Sourcing Champions in zijn marktstudie dat de vooruitgang richting de netto-nuldoelen sinds vorig jaar is gestagneerd. Het aantal bedrijven zonder formele netto-nuldoelstellingen blijkt bovendien licht te zijn gestegen.
Wel blijkt dat grotere bedrijven vaker netto-nuldoelen hebben opgesteld, mogelijk als gevolg van de toenemende druk om aan regelgeving te voldoen. Kleinere bedrijven daarentegen hebben minder vaak formele doelen vastgesteld.
“Grotere organisaties hebben vaker formele doelen, aangedreven door regelgeving, meer middelen, toegang tot duurzaamheidsexpertise en geavanceerde technologieën”, stelt Robert Waalder, partner bij Sourcing Champions. “Mkb’s hebben vaker moeite met het implementeren van netto nul-strategieën door beperkte financiële middelen, gebrek aan expertise en onvoldoende toegang tot technologie en ondersteuning.”
Scope 3
Hoewel het kleine bedrijven zijn, vertegenwoordigen ze opgeteld wereldwijd een groot gedeelte van alle zakelijke activiteiten. Bovendien zijn die kleinere bedrijven vaak leveranciers van de grotere bedrijven, afhankelijk van de sector.
De stagnatie in de vooruitgang naar net-zero is dan ook vooral zichtbaar wanneer gekeken wordt naar de zogeheten scope 3-emissies, waarop veel bedrijven geen directe invloed hebben omdat ze verderop in de toeleveringsketen plaatsvinden.
Juist het terugdringen van deze scope 3-emissies is cruciaal. Zo bleek ook al uit de vorige editie van het onderzoek: daarin kwam naar voren dat tot 90% van de CO2-voetafdruk van een bedrijf kan worden herleid tot de supply chain.
Een andere zorg betreft de tijdskaders die bepalen hoe lang de transitie naar duurzaamheid zou moeten duren. De meeste bedrijven hebben nog steeds geen tijdlijn voor het behalen van netto-nuldoelen.
Er is ten opzichte van vorig jaar wel een lichte toename zichtbaar in het aantal bedrijven dat tijdskaders heeft vastgesteld, maar veel bedrijven kiezen er juist voor om deadlines te verlengen, als reactie op de druk die onder meer ontstaat door operationele uitdagingen of de macro-economische situatie.
“Er is een duidelijke verschuiving zichtbaar in het toenemende aantal bedrijven dat hun doelen voor 2025 heeft ingetrokken of uitgesteld, wat resulteert in minder toezeggingen voor een netto-nuldoelstelling in 2030”, aldus Waalder.
Digitalisering
Het onderzoek legt ook een aanzienlijke digitaliseringskloof bloot, vooral als het gaat om de inkoopprocessen. Een gebrek aan digitalisering van de processen kan een belangrijke belemmering vormen voor bedrijven om hun netto-nuldoelen te behalen.
Zo geeft niet meer dan 19% van de bedrijven aan ‘enigszins gedigitaliseerd’ te zijn ten aanzien van hun initiatieven voor het verminderen van scope 3-emissies. Over de gehele breedte geeft slechts 1% tot 6% van de bedrijven aan volledig gedigitaliseerde netto-nul-initiatieven in gang te hebben gezet.
Voor meerdere belangrijke processen, zoals supply chain compliance, transparantie en emission tracking, maakt een kwart van de ondervraagde bedrijven nog steeds gebruik van handmatige tools zoals Excel om inkoopprocessen bij te houden.
Kansen en uitdagingen voor inkoop
De onderzoekers zien juist in digitalisering een belangrijke kans om om sneller te verduurzamen. Waar met name onder mkb-bedrijven de kosten een belangrijke belemmering vormen voor het behalen van netto-nuldoelen, hebben ze door de komst van steeds meer wet- en regelgeving eigenlijk geen keuze meer.
Digitalisering kan ze volgens Sourcing Champions helpen toch de slag te maken, onder meer door repetitieve en tijdrovende taken te elimineren, meer waarde te creëren en daarnaast nieuwe vormen van waarde te ontsluiten.
“De uitdagingen zijn aanzienlijk, maar de kansen ook”, concludeert Waalder. “Naarmate de regelgeving strenger wordt, hebben bedrijven een unieke kans om deze verplichtingen om te zetten in drijvende krachten voor innovatie en leiderschap op het gebied van duurzaamheid.”
