Winstgevendheid van jeugdzorg zo goed als verdampt door hogere kosten
De situatie in de jeugdzorg is de afgelopen jaren drastisch verslechterd. Terwijl de vraag naar jeugdzorg blijft stijgen, zien aanbieders hun winstmarges zo goed als verdampen. Dat blijkt uit een analyse van onderzoeksbureau A-Insights.
De gemiddelde winst van jeugdzorgaanbieders bedroeg vorig jaar slechts 0,1%. In eerdere jaren was dit nog 1 à 2%, maar die tijden lijken definitief voorbij. En dat baart de branche zorgen.
“Organisaties hebben voldoende geld nodig om te kunnen investeren in zorg en personeel”, zegt Mirjam van den Nieuwenhuijzen van branchevereniging Jeugdzorg Nederland tegenover de NOS. “Zo willen we meer inzetten op de opbouw van kleinschalige en meer huiselijke alternatieven.”
Helaas is het lastig voor de jeugdzorg om uit te breiden als de dagelijkse werkzaamheden al zo kostbaar zijn. De totale omzet in de jeugdzorg is weliswaar gestegen, maar deze stijging valt in het niet bij de explosief toegenomen uitgaven.
“Vooral de personeelskosten zijn toegenomen”, legt dataonderzoeker Esmée Tijhuis van A-Insights uit aan de NOS. “Daarnaast zien we dat aanbieders steeds vaker meer zorg leveren dan afgesproken.”
Wankelende organisaties
Deze onbalans tussen omzet en kosten heeft geleid tot een nijpende situatie, waarin sommige organisaties hun locaties moeten sluiten of zelfs overwegen te verkopen om het hoofd boven water te houden.
“Verschillende grote organisaties staan op omvallen, maar kunnen eigenlijk niet omvallen”, vertelt Tijhuis de NOS. “Daar zijn ze te belangrijk voor. De gemeenten grijpen daarom in en bieden miljoenen aan extra steun.”
Het wankelen van jeugdzorginstellingen heeft niet alleen financiële gevolgen voor de branche, maar ook praktische. Wachtlijsten worden langer en in sommige gevallen moeten kwetsbare jongeren zelfs op zoek naar een nieuwe zorgaanbieder. Dat laatste is zorgwekkend, aangezien een stabiele zorgomgeving juist cruciaal is voor deze groep.
Marktconsolidatie
A-Insights ziet dat veel gemeenten ervoor kiezen om met een kleiner aantal aanbieders samen te werken, waardoor de grotere aanbieders groeien. Deze marktconsolidatie maakt de branche wel interessant voor investeerders.
“De consolidatie in de jeugdzorg brengt zowel kansen als uitdagingen met zich mee”, stelt A-Insights. “Hoewel grotere aanbieders en investeerders voordelen kunnen bieden in termen van efficiëntie en innovatie, moeten beleidsmakers waakzaam blijven om te voorkomen dat deze veranderingen leiden tot negatieve gevolgen voor de zorgkwaliteit en toegankelijkheid.”
“Het is essentieel om een evenwicht te vinden tussen schaalvoordelen en het behoud van een diverse, concurrerende zorgmarkt”, benadrukt het bureau. Het zal ze niet makkelijk worden gemaakt: het Rijk wil de budgetten voor jeugdzorg de komende jaren verder terugschroeven. Het doel is om over drie jaar €1 miljard minder uit te geven aan jeugdzorg.
