Personeelstekort en werkdruk grote uitdaging in publieke sector
Personeelstekorten en werkdruk vormen op dit moment grote uitdagingen voor gemeenten, waterschappen en provincies. Dat blijkt uit onderzoek van Student Consultant en Smart Consultant.
Aan uitdagingen geen gebrek binnen overheidsorganisaties, zo blijkt uit het rapport. De onderzoekers vroegen professionals van overheidsorganisaties wat hun belangrijkste uitdagingen zijn, en personeelstekorten worden door veel respondenten genoemd.
“49% van de respondenten geeft aan een groot tot zeer groot personeelstekort te ervaren”, zegt Youri Staal, die het onderzoek leidde. “En de uitdaging lijkt naar de toekomst toe alleen maar groter te worden.”
Daar ligt een aantal factoren aan ten grondslag, zegt Staal. Om te beginnen naderen veel professionals binnen de overheid hun pensioengerechtigde leeftijd. “Het aantal 60-plussers bij publieke organisaties is met 15% gestegen ten opzichte van 2018 en maar liefst 1 op de 3 ambtenaren is ouder dan 55 jaar.”
Door deze vergrijzing verwacht 1 op de 3 publieke organisaties in de toekomst verder in de problemen te komen met hun personeelsbezetting. “Maar het is niet alleen de menskracht die verdwijnt, het gaat daarbij ook om kennis die in dat proces verloren gaat. Jongere professionals die hun plek innemen missen de ervaring van hun voorgangers.”
Daarnaast worstelen veel organisaties in de publieke sector met het aantrekken en opleiden van voldoende jong talent. “Dit leidt tot een onevenwichtige leeftijdsstructuur, waardoor cruciale kennis van ervaren ambtenaren niet adequaat overgedragen wordt aan de volgende generatie”, schetst Staal.
Meer werkdruk
De combinatie van het personeelstekort met andere uitdagingen – denk bijvoorbeeld aan de toenemende regeldruk – kan leiden tot een situatie waarin werknemers een hogere werkdruk ervaren.
Werkdruk blijkt een actueel thema bij ruim 9 op de 10 HR-afdelingen. Ondanks hun inspanningen merkt meer dan driekwart van de onderzochte organisaties dat de werkdruk de afgelopen jaren is toegenomen. “Deze toename zorgt in veel gevallen voor meer werknemers die zich ziek melden of ervoor kiezen om ander werk te zoeken. En dit resulteert in een vicieuze cirkel van een nog hogere werkdruk voor collega’s die wel aan het werk zijn”, geeft Staal aan.
Strategische personeelsplanning
Om de aanhoudende trend van personeelstekorten en werkdruk tegen te gaan, adviseren Student Consultant en Smart Consultant publieke sector-organisaties om strategische personeelsplanning te omarmen. Dit is een aanpak die strategisch kijkt naar de evolutie van het personeelsbestand, daarbij rekening houdend met instroom en uitstroom. Vanuit deze inzichten kunnen langetermijnplannen worden opgesteld voor werving, ‘upskilling’ en talentbehoud.
“Strategische personeelsplanning biedt inzichten waarmee overheidsorganisaties nu in actie kunnen komen, voor ontwikkelingen die pas in de toekomst zullen plaatsvinden. Door hier tijdig op in te spelen kunnen ze mogelijke risico’s voor zijn”, sluit Staal af.
