Zakelijke mobiliteit in de nieuwe wereld: Van uitdagingen tot kansen
In een wereld die almaar kleiner wordt, zijn organisaties en hun medewerkers steeds minder gebonden aan grenzen. Diezelfde wereld wordt echter ook steeds complexer – met geopolitieke spanningen, hoge inflatie, klimaatverandering, schaarste aan talent en de nasleep van de pandemie. Het telt op tot vele kansen én uitdagingen op het gebied van internationale zakelijke mobiliteit. Toch hebben nog maar weinig bedrijven hiervoor een duidelijke strategie geformuleerd, ziet Michel Teunisse van Aon. We spraken hem over de vele veranderingen binnen het vakgebied.
Van projecten over de grens tot tijdelijke transfers naar zusterkantoren in verre landen, en van expats tot digital nomads – internationale zakelijke mobiliteit neemt anno 2024 vele vormen aan.
“Voortdurende technologische vooruitgang maakt het steeds makkelijker om vanaf waar dan ook ter wereld te werken – of dat nou fysiek of digitaal is”, vertelt Michel Teunisse, senior manager business development op het gebied van International People Mobility bij Aon.
Dat betekent echter geenszins dat hier geen uitdagingen bij komen kijken. “In tegendeel”, bevestigt Teunisse. “De laatste jaren hebben juist als nooit te voren laten zien hoe kwetsbaar onze steeds nauwer verweven wereld kan zijn. Uiteraard in de covidpandemie – toen het vliegverkeer plotseling grotendeels stil kwam te liggen – maar ook nu nog. Denk aan de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten, de economische tegenwind en de klimaatcrisis.”
Samenspel van mondiale ontwikkelingen
Het tekent de complexiteit van internationale mobiliteit: juist doordat het per definitie grensoverstijgend is, is het een thema waarin bijna alle thema’s die spelen op het wereldtoneel samenkomen.
Binnen de International People Mobility-praktijk van Aon houden Teunisse en zijn collega’s de vele ontwikkelingen dan ook nauwlettend in de gaten – sinds 2020 onder meer via de jaarlijkse International People Mobility Survey, waarin leiders van (vooral Europese) bedrijven uit allerlei sectoren worden gevraagd naar hun beleid en visie op het thema.
“Met een eerste editie in 2020 begon de onderzoeksreeks natuurlijk meteen in een periode van ongekende verandering”, vertelt Teunisse. “Terwijl het fysieke reizen bijna helemaal wegviel, zagen bedrijven ineens ook hoeveel er in dit digitale tijdperk nog mogelijk is op afstand.”
Het nieuwe werken
Drie edities van het onderzoek later ligt de wereld er alweer heel anders bij, maar de thema’s die bepalend waren tijdens die coronaperiode spelen nog altijd een belangrijke rol. “We kunnen weer vliegen, maar de manier waarop bedrijven naar zakelijke mobiliteit kijken lijkt voor altijd veranderd”, aldus Teunisse.
Deze nieuwe blik speelt ook een belangrijke rol in de omgang met uitdagingen die vandaag de dag spelen, legt hij uit. “Zo komt in de 2023-editie van ons onderzoek het beheersen van de kosten naar voren als een van de belangrijkste overwegingen – niet verrassend gezien de huidige economische tegenwind en hoge inflatie. En doordat bedrijven nu weten hoeveel digitaal mogelijk is, kunnen ze ook makkelijker de hand op de knip houden.”
“Werknemers willen het gevoel hebben dat hun werkgever hen ook blijft ondersteunen als ze op afstand werken.”
Bovendien sluit het beperken van zakenreizen goed aan op de toegenomen aandacht voor duurzaamheid, zéker nu de CSRD Europese bedrijven verplicht om te rapporteren over hun prestaties op het gebied van ESG.
Ook biedt ‘het nieuwe werken’ bedrijven extra mogelijkheden in de omgang met de enorme schaarste aan talent. “Je ziet steeds meer dat organisaties openstaan voor het werven van mensen in het buitenland, zónder dat van hen wordt gevraagd te verhuizen. Of juist dat medewerkers de kans wordt geboden om ervaring op te doen in het buitenland. Voor beide gevallen geldt dat het in de huidige arbeidsmarkt nóg belangrijker is om tegemoet te komen aan de wensen van werkenden.”
Welzijn van medewerkers
Deze verschuiving past zelf ook weer in binnen een bredere trend, legt Teunisse uit, waarin het welzijn van medewerkers steeds hoger op de agenda staat bij bedrijven. “De coronacrisis toonde aan hoe belangrijk het is voor organisaties is om goed voor hun mensen te zorgen – óók met het oog op de bedrijfsresultaten.”
“Werknemers willen het gevoel hebben dat hun werkgever geeft om hun welzijn en hen ook blijft ondersteunen als ze op afstand werken. En dit past ook weer binnen de toegenomen aandacht voor ESG: in lijn met de ‘S’ van ESG – oftewel ‘social’ – is het fysieke, mentale en sociale welzijn van werknemers een hogere prioriteit geworden.”
Kijkend naar internationale zakelijke mobiliteit, vraagt dit om “helder en robuust beleid”, zo geeft hij aan. “En mede tegen de achtergrond van de huidige geopolitieke onrust is daarin ook een prominente rol weggelegd voor risicobeheer.”
Beleid blijft achter
Ondanks de toegenomen aandacht voor internationale zakelijke mobiliteit en het welzijn van medewerkers, ziet Teunisse dat het bij veel bedrijven momenteel nog ontbreekt aan een dergelijk weldoordacht beleid. “Het thema staat inmiddels wel op het netvlies, maar de stap naar een duidelijke strategie moet veelal nog worden gezet.”
Aons International People Mobility-praktijk helpt organisaties bij de vele uitdagingen die komen kijken bij het komen tot een solide beleid. Denk onder meer aan het opstellen van een strategie, het in kaart brengen van kansen en risico’s, het verankeren van welzijn in de bedrijfscultuur, het ontwikkelen van internationale arbeidsvoorwaardenprogramma’s en het benchmarken van beloningen voor specifieke regio’s.
In een gedegen strategie moet uiteraard rekening worden gehouden met de vele ontwikkelingen op het wereldtoneel en de behoeften van medewerkers. Om organisaties daarmee op weg te helpen, biedt Aon op zijn website ook een gratis quickscan aan.
“Door de vele trends in de gaten te houden weet je waar je rekening mee moet houden en breng je mogelijke hiaten in je bestaande beleid aan het licht”, aldus Teunisse, die erop wijst dat daarnaast nog vele andere factoren van belang zijn. “Denk onder meer aan de impact van belastingregels, immigratiebeleid, sociale zekerheid en salarisadministratie.”
Van uitdagingen naar kansen
En waar de focus in het huidige klimaat al snel komt te liggen op de vele uitdagingen, benadrukt hij dat de globalisering van internationaal talent ook vele nieuwe kansen biedt. “Het heeft het potentieel om nieuwe arbeidsmarkten, diensten en producten te ontsluiten.”
In dat licht adviseert hij bedrijven ook om verder te kijken dan de waan van de dag, zodat het beleid expliciet rekening houdt me de langere termijn. “Uiteraard weet niemand wat morgen precies gaat brengen en blijft de toekomst van zakelijke mobiliteit afhankelijk van veel onzekere factoren, maar in zijn algemeenheid geloven wij dat de kwaliteit van de wereldwijde mobiliteit die werkgevers bieden belangrijker zal zijn dan de kwantiteit”, aldus Teunisse.