Bjarne Sinneker (ITDS): ‘Een product owner is een echte verbinder’
De product owner – het is vandaag de dag een van de meest gangbare rollen in omgevingen gericht op procesverbeteringen en innovatie. Maar wat doet een product owner precies? We vroegen het aan Bjarne Sinneker, management consultant bij ITDS en momenteel als product owner actief bij een Nederlandse verzekeraar.
Bij het ontwikkelen van een nieuw product komen nogal wat mensen kijken – of het nou gaat om een fysiek product, een nieuwe applicatie, een prototype voor een innovatie of wat dan ook. Hoe zorg je voor de benodigde verbinding tussen al die stakeholders en teams? Dat is in een notendop de taak van de product owner.
“Als product owner zorg je dat teams met elkaar communiceren en samenwerken met als doel om maximale waarde uit een product te halen”, vertelt Bjarne Sinneker, die sinds vijf jaar werkt voor ITDS en inmiddels een jaar de rol van management consultant vervult.
Momenteel werkt Sinneker als product owner mee aan een nieuw product dat wordt ontwikkeld bij een Nederlandse uitvaartverzekeraar. “Op papier ben ik verantwoordelijk voor ‘het managen van de backlog’ en ‘het overzien van product backlog management’”, vertelt hij.
De praktijk is echter altijd complexer dan papier, bevestigt Sinneker. “Het lijkt allemaal heel simpel: als je deze verantwoordelijkheden naar je beste kunnen uitvoert, ben je in staat om een kwalitatief product op de markt te brengen. Maar zo werkt het natuurlijk niet in real life. Als ik uit eigen ervaring mag spreken, komt er veel meer bij kijken.”
Niet in beton gegoten
Juist omdat je nooit precies weet wat er gaat komen, is ten eerste flexibiliteit cruciaal. “In de praktijk, en dan voornamelijk in grote organisaties, is de rol van product owner niet in beton gegoten”, legt Sinneker uit. “Onvoorziene veranderingen of ontwikkelingen komen aan de lopende band voor.”
Neem een kwetsbaarheid in de beveiliging die onverwacht de kop opsteekt. “Zo’n ontwikkeling wordt hoogstwaarschijnlijk een topprioriteit, waardoor geplande taken moeten worden uitgesteld. Dit kan leiden tot complete herprioritering van de backlog. Knopen moeten worden doorgehakt, stakeholders moeten worden gemanaged en tegelijkertijd mag de planning niet in het geding komen.”
Dit is waar papier en praktijk uit elkaar lopen. “Je hebt dan niets aan het takenlijstje in de scrumgids. Deze uitdaging vraagt om een grote dosis flexibiliteit en vindingrijkheid.”
De poortwachter
Een belangrijke taak van de product owner is zorgen dat het team de focus behoudt. In dat verband ziet Sinneker zichzelf ook wel als “de poortwachter” van het team.
“Ik behoed ze voor zij-invliegers vanuit de organisatie”, legt hij uit. “Als een collega vindt dat iets direct ‘moet’ gebeuren, bepaal ik of het écht zoveel prioriteit heeft dat de rest aan de kant moet. Zo houden we de hoeveelheid ‘work-in-process’ beperkt.”
“Als ik deze belangen goed begrijp, kan ik voor elke groep de impact bepalen en de verwachtingen goed managen.”
Dat betekent niet dat iedereen zich hier altijd in kan vinden, maar dat illustreert juist het belang van een poortwachter. “Soms kan ik beslissingen neerleggen bij het scrumteam of andere stakeholders, maar veel komen op mijn eigen bordje terecht. Hiervoor is het belangrijk dat je stevig in je schoenen staat en communicatief sterk bent. Uiteindelijk komt dit alleen maar ten goede van de productiviteit van het team.”
Werelden samenbrengen
Misschien wel de belangrijkste functie van de product owner is het samenbrengen van meerdere werelden: business, IT én de klant. “Dit vraagt om kennis van verschillende domeinen en processen binnen een organisatie, hoe deze zich vertalen naar IT toe en hoe dit vervolgens het beste kan worden geïmplementeerd – rekening houdend met de wensen van de klant”, legt Sinneker uit.
In dit kader staat hij “constant in contact” met andere teams, businessgebruikers, externe leveranciers en business- en IT-managers om hun belangen te achterhalen. “Als ik deze belangen goed begrijp, kan ik voor elke groep de impact bepalen en de verwachtingen goed managen. Op deze manier worden verrassingen voorkomen en blijft iedere stakeholdergroep op de hoogte van alle ontwikkelingen. Dit creëert meer draagvlak binnen de organisatie.”
Onmisbare schakel
Opgeteld kun je de product owner volgens Sinneker zien als een “onmisbare schakel” tussen klanten, gebruikers en het ontwikkelingsteam. “Ze spelen een centrale rol bij het bepalen van de richting van het product, het optimaliseren van de waarde en het realiseren van succesvolle resultaten. Met als resultaat: een product dat op tijd wordt opgeleverd, écht waarde toevoegt en voldoet aan de verwachtingen van de gebruikers.”
Kortom, zo vat hij samen, “de product owner is níet alleen de beheerder van de backlog, maar een verbindende factor voor succes.”